Quốc kỳ Vatican. Ảnh: Bohumil Petrik. Ngày 5 tháng 6 năm 2015
Quan sát viên thường trực của Tòa Thánh tại Liên Hiệp Quốc tại Geneva đang kêu gọi các quốc gia giúp giảm bớt “gánh nặng nợ nần bên ngoài” của các nước đang phát triển đang phải vật lộn trong đại dịch coronavirus.
“Chắc chắn cuộc khủng hoảng COVID-19 hiện tại sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng hơn đến cuộc sống và sinh kế của người dân ở các nước đang phát triển”, Đức Tổng Giám mục Ivan Jurkovič phát biểu với Ủy ban phát triển và thương mại của Liên Hợp Quốc vào ngày 2 tháng 7.
“Thách thức trước mắt đó là đảm bảo rằng các nhà hoạch định chính sách dành không gian và nguồn lực để đối phó với cú sốc về y tế và đồng thời giảm thiểu thiệt hại về kinh tế đi kèm. Liệu việc này có xảy ra hay không và xảy ra thế nào sẽ có hậu quả trực tiếp trong việc tạo ra sự phục hồi công bằng hơn, toàn diện hơn và sôi nổi hơn”, Đức TGM Jurkovič nói.
Nhà ngoại giao Vatican lưu ý rằng phương kế có thể làm giảm bớt “tác động tàn phá tiềm tàng” của đại dịch sẽ là bằng cách “khắc phục gánh nặng nợ nần chồng chất bên ngoài, ở cả cấp độ công cộng và tư nhân, ở các nước đang phát triển trong những năm gần đây”.
Các nước nghèo nợ hàng tỷ đô la của các tổ chức tài chính quốc tế và các quốc gia giàu có. Vào tháng 4, các nước G-20 đã đồng ý đình chỉ các khoản thanh toán nợ cho các nước nghèo nhất thế giới cho đến cuối năm 2020. Tuy nhiên, Ngân hàng Thế giới và Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) không nằm trong đề nghị này.
Ngân hàng Thế giới đã công bố dữ liệu vào tháng 6 về Thống kê nợ của 72 quốc gia có thu nhập thấp, bao gồm sự phân tích bằng thống kê của các nhà cho vay cụ thể.
Dữ liệu này tiết lộ rằng Trung Quốc đã vượt qua Ngân hàng Thế giới với tư cách là chủ nợ lớn nhất đối với các quốc gia có thu nhập thấp ở vùng Châu Phi hạ Sahara. Phân tích của Tổ chức ‘China Africa Research Initiative’ (Sáng kiến nghiên cứu Trung Quốc châu Phi) cho thấy Trung Quốc đã cho vay 64 tỷ đô la ở châu Phi cho đến năm 2018.
Đức Hồng Y Muang Bo, Tổng Giám mục Yangon, Myanmar, đã kêu gọi Trung Quốc xóa nợ cho các quốc gia khác để giúp trang trải chi phí chăm sóc y tế trong đại dịch hồi tháng Tư. Đức Hồng Y Luis Antonio Tagle, Tổng Trưởng Thánh Bộ Truyền giảng Phúc Âm cho các Dân tộc, cũng kêu gọi các nước giàu bỏ qua các khoản nợ cho các nước nghèo, vốn đang phải vật lộn để tài trợ cho phản ứng với đại dịch coronavirus.
Trong một hội nghị thượng đỉnh trực tuyến giữa các nhà lãnh đạo Trung Quốc và châu Phi vào hồi tháng 6, Trung Quốc đã đề nghị hủy các khoản vay không lãi suất, chiếm chưa đến 5% các khoản nợ của các quốc gia châu Phi đối với Trung Quốc, theo Hội đồng Quan hệ đối ngoại.
Tại hội nghị của Liên Hợp Quốc về Thương mại và Phát triển, Đức Tổng Giám mục Jurkovič cho biết rằng đó là “điều cực kỳ quan trọng” mà cộng đồng quốc tế đã phối hợp hành động “nhằm dẫn đến việc giảm hoặc xóa các khoản nợ nhanh chóng và đáng kể cho các quốc gia đang phát triển đối mặt với cuộc khủng hoảng, các quốc gia cần nó hơn bao giờ hết, hoặc vì họ đã phải vật lộn dưới gánh nặng nợ không thể chống chịu nổi nữa hoặc vì họ quá nghèo để giải quyết tác động của cuộc khủng hoảng COVID-19”.
“Việc hướng tới một thế giới toàn diện và bền vững hơn không chỉ đơn thuần là vấn đề làm cho thị trường hoạt động tốt hơn”, Đức Tổng Giám mục Jurkovič nói. “Nó đòi hỏi một chương trình nghị sự cần những nỗ lực mạnh mẽ và tập trung hơn nhằm giải quyết các hạn chế mang tính hệ thống trong việc huy động nguồn lực và khuếch tán công nghệ, giúp giảm thiểu sự bất cân xứng trong sức mạnh thị trường phát sinh từ các quy tắc không cân xứng của thế giới siêu toàn cầu hóa, và điều chỉnh những thiếu sót hiện có trong quản trị kinh tế toàn cầu cũng như đảm bảo không gian chính sách cần thiết nhằm làm cho các thách thức địa phương phù hợp với các mục tiêu quốc tế”.
Đức Tổng Giám mục Jurkovič cho biết rằng gốc rễ của cuộc khủng hoảng không chỉ là kinh tế, mà còn có một khía cạnh về luân lý, thêm vào đó là nhu cầu về “đạo đức của sự liên đới”.
“Trong thập kỷ qua, chúng ta đã học được rằng việc tự do hóa và bãi bỏ quy định một cách thái quá, cho phép các thị trường và các công ty tự điều chỉnh, trao đặc quyền cho những lợi ích ngắn hạn hơn là các cam kết dài hạn. Sự bận tâm lớn đó là sự phân bổ kinh tế ngày càng giảm cho ngành y tế và sự lạm dụng cũng như việc tàn phá môi trường tự nhiên mà không chỉ đời sống kinh tế, mà tất cả cuộc sống của con người, cuối cùng phụ thuộc vào”, Đức Tổng Giám mục Jurkovič nói.
Đức Tổng Giám mục Jurkovič đã trích dẫn Sứ điệp Phục sinh ‘Urbi et Orbi’ của Đức Giáo hoàng Phanxicô, trong đó Đức Giáo hoàng kêu gọi tất cả các quốc gia “đáp ứng những nhu cầu cấp thiết nhất của thời điểm này thông qua việc giảm, nếu không phải là bỏ qua, gánh nặng nợ nần của các quốc gia nghèo nhất”.
Minh Tuệ (theo CNA)
