Các gia đình phải di tản trong nước từ các tỉnh phía bắc Afghanistan, những người phải rời bỏ nhà cửa do giao tranh giữa Taliban và lực lượng an ninh Afghanistan, đến trú ẩn tại một công viên công cộng ở Kabul vào ngày 10 tháng 8 năm 2021 (Ảnh: CNS / Reuters)
“Phẩm giá con người” của người dân Afghanistan “phải được tôn trọng” trong bối cảnh đất nước đang lâm cảnh hỗn loạn, người đứng đầu Tổng Giáo phận Hoa Kỳ về Dịch vụ Quân sự cho biết vào ngày 17 tháng 8.
“Sự sụp đổ của Afghanistan và sự ra đi của các nhà lãnh đạo được bầu là nguyên nhân gây lo ngại, vì có thể bị từ chối nhân quyền, đặc biệt là đối với phụ nữ và trẻ em gái”, Đức Tổng Giám mục Timothy P. Broglio cho biết.
Taliban, một phong trào Hồi giáo cực đoan cai trị Afghanistan cho đến khi bị liên minh do Mỹ đứng đầu lật đổ cách đây gần 20 năm trước, đã nhanh chóng giành quyền kiểm soát thủ đô Kabul vào ngày 15 tháng 8 sau khi Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani bỏ trốn khỏi đất nước. Một số thành phố lớn khác cũng đã rơi vào tay Taliban.
Vào tháng 4, Tổng thống Joe Biden tuyên bố sẽ chấm dứt sự can dự của Hoa Kỳ vào cuộc chiến tại Afghanistan và ông đã giao cho Lầu Năm Góc đến ngày 31 tháng 8 phải hoàn tất việc rút 2.500 đến 3.000 quân còn lại ở quốc gia đó khi ông đưa ra tuyên bố của mình. Tính đến giữa tháng 8, quân số Hoa Kỳ đã giảm xuống còn khoảng 650 binh sĩ.
Nhưng kể từ khi Taliban bắt đầu chiếm lĩnh nhiều vùng đất nước, Biden đã ra lệnh cho vài nghìn lính Mỹ trở lại để đảm bảo an ninh cho sân bay ở Kabul và tiến hành các biện pháp an ninh để giúp sơ tán hàng nghìn người muốn rời khỏi đất nước.
Nhưng kể từ khi Taliban bắt đầu chiếm lĩnh nhiều vùng đất nước, Biden đã ra lệnh cho vài nghìn lính Mỹ trở lại để đảm bảo an ninh cho sân bay ở Kabul và tiến hành các biện pháp an ninh nhằm giúp sơ tán hàng nghìn người muốn rời khỏi đất nước.
“Hai chuyến viếng thăm của tôi đến đất nước đã khẳng định ấn tượng của tôi về những hy sinh, thậm chí bao gồm cả cái chết, được thực hiện bởi nhiều thành viên của Lực lượng vũ trang và dân thường đang nỗ lực nhằm mang lại ổn định và hòa bình cho người dân ở đó”, Đức Tổng Giám mục Broglio nói.
“Tuy nhiên, vào lúc này, chúng tôi chỉ có thể cầu nguyện cho người dân Afghanistan, ủng hộ bất kỳ nỗ lực nhân đạo nào đang được thực hiện ở đó (đặc biệt là thông qua tổ chức Dịch vụ Cứu trợ Công giáo), và bày tỏ tiếng nói với các nhà lãnh đạo địa phương ở tất cả các bên”, Đức Tổng Giám mục Broglio nói.
“Đương nhiên, tôi đặc biệt quan tâm đến những người trong Lực lượng Vũ trang Hoa Kỳ, những người tiếp tục bảo vệ người tị nạn và tài sản trong nước”, Đức Tổng Giám mục Broglio cho biết thêm. “Chúng tôi cầu nguyện để sẽ không xảy ra tình trạng bạo lực và một cuộc ra đi bình an cho tất cả những người muốn rời khỏi khu vực”.
Vào ngày 16 tháng 8, Hội đồng Giám mục Công giáo Hoa Kỳ đã đăng tải dòng tweet: “Chúng ta hãy tiếp tục cầu nguyện cho tất cả những người ở #Afghanistan và hòa bình trong bối cảnh xung đột. #Hãy cùng nhau cầu nguyện”.
Trong một phản ứng khác, Đức Giám mục Declan Lang, Chủ tịch Ủy ban các vấn đề quốc tế của Hội đồng Giám mục Anh và xứ Wales, cho biết thậm chí ngay cả khi tình huống có vẻ như vô vọng, các Kitô hữu nên đặt niềm hy vọng “nơi Chúa Giêsu Kitô, Đấng mà chúng ta cầu nguyện với xác tín rằng Ngài sẽ không bao giờ bỏ rơi người dân Afghanistan”.
“Hiện nay, niềm hy vọng của chúng ta có thể được đặt vào những người đang nỗ lực làm việc không mệt mỏi vì đối thoại, công lý và hòa bình ở đất nước của họ”, Đức Giám mục Declan Lang nói. “Niềm hy vọng của chúng ta có thể được đặt nơi các tổ chức nhân đạo đang tiếp tục cung cấp sự hỗ trợ và nỗ lực chào đón và bảo vệ những người tị nạn đang rời bỏ nhà cửa của họ”.
Các công dân Afghanistan đã cung cấp dịch vụ dịch thuật, thông dịch, an ninh, vận chuyển và các dịch vụ quan trọng khác cho quân đội Mỹ trong hai thập kỷ qua đã lo sợ sự trả đũa từ Taliban của Afghanistan, thậm chí còn hơn thế nữa khi các chiến binh của họ tiến công khắp đất nước khi không có quân đội Mỹ.
Thời báo New York đưa tin vào ngày 17 tháng 8 rằng “hàng chục nghìn công dân Afghanistan”, những người đã liều mạng để hỗ trợ quân đội Hoa Kỳ ở Afghanistan “đang tuyệt vọng hơn bao giờ hết để cất bước ra đi”.
Trích dẫn dữ liệu từ Ủy ban Cứu trợ Quốc tế, cơ quan cứu trợ nhân đạo phi chính phủ toàn cầu, Thời báo New York cho biết hơn 300.000 thường dân Afghanistan “đã liên kết với phái bộ Hoa Kỳ trong hai thập kỷ hiện diện ở nước này… nhưng chỉ có một nhóm thiểu số bao gồm những người tị nạn đủ tiêu chuẩn để được bảo vệ ở Hoa Kỳ”.
Năm 2006, Quốc hội Hoa Kỳ lần đầu tiên cho phép một chương trình nhân đạo lưỡng đảng cung cấp Thị thực Nhập cư Đặc biệt, hoặc SIV, cho các công dân đến từ Afghanistan và Iraq, bao gồm các dịch vụ tái định cư và thường trú hợp pháp cho những người nộp đơn chính được chấp thuận, vợ hoặc chồng và con cái của họ.
Kể từ khi thành lập chương trình, Dịch vụ Di cư và Tị nạn của Hội đồng Giám mục Công giáo Hoa Kỳ đã làm việc với Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, Văn phòng Tái định cư Người tị nạn và các tổ chức phi chính phủ khác để cung cấp các dịch vụ tái định cư cho một số trong số hơn 73.000 người Afghanistan có Thị thực Nhập cư Đặc biệt và gia đình của họ.
Vào ngày 14 tháng 7, Nhà Trắng đã thông báo về việc di dời khẩn cấp những người nộp đơn Afghanistan có Thị thực Nhập cư Đặc biệt đang trong giai đoạn xử lý cuối cùng tới Hoa Kỳ, với những người đầu tiên trong nhóm đó sẽ đến Hoa Kỳ vào ngày 30 tháng 7.
Các chuyến bay chở người Afghanistan đã đến Sân bay Quốc tế Dulles ở Virginia bên ngoài Washington và sau đó họ được đưa đến Fort Lee, gần Petersburg, Virginia. Các gia đình đã được kiểm tra kỹ lưỡng và có thể hoàn thành thủ tục nhập cư một cách an toàn tại tiểu bang. Tổ chức từ thiện Công giáo ở Giáo phận Arlington, Virginia, đang giúp tái định cư cho những người mới đến.
Minh Tuệ (theo CNS)
