Kẻ thù đó chính là tất cả các cá nhân, tổ chức, thế lực nào dám chống lại sự sống, cổ súy nền văn minh sự chết. Chống lại sự sống chính là chống lại nhân loại, là kẻ thù của loài người. Cụ thể, tại quê hương Việt Nam của chúng ta trong những ngày này, đó là hành vi đầu độc người dân thông qua thực phẩm, nguồn nước…
Tôi chọn Giêsu là cá
Chúng ta nhớ rằng, để tránh những kẻ bách hại, mật hiệu nhận ra nhau của các tín hữu thời Giáo hội sơ khai chính là biểu tượng hình con cá. Biểu tượng này được ghi dấu bằng dòng chữ viết tắt theo tiếng Hy Lạp “IXΘYΣ”, có nghĩa là “Giêsu Kitô, Con Thiên Chúa, Đấng Cứu Độ Loài Người”.
Bỏ qua tất cả ý nghĩa mang tính “khảo cổ” sâu xa của biểu tượng trên, tôi chỉ xin mạn phép hiểu theo ngu ý của mình: cá là biểu tượng của sự sống. Muốn sống được, cá phải có nước. Nước là yếu tố căn bản của sự sống con người, là dấu hiệu đầu tiên cho thấy tồn tại sự sống. Chẳng vì thế mà Chúa Giêsu hằng nhận Người là một thứ nước sẽ được ban cho con người và trở nên một nguồn nước vọt lên sự sống đời đời cho họ.
Cá chết hàng loạt chắc chắn không phải do cá “không biết bơi mà chết đuối”. Hẳn nhiên, trong nước có “vấn đề”. Có thể do nguyên nhân tự nhiên như “thủy triều đỏ” (tảo nở hoa) hoặc cũng có thể do có kẻ vô tình hay cố ý xả độc chất vào nước biển. Nếu nguyên nhân “đầu độc” đang chiếm ưu thế để giải thích cho hiện tượng cá chết hàng loạt, vậy kẻ nào đó đã dám tấn công vào chính nguồn mạch sự sống. Kẻ đó là kẻ thù của loài người.
Là người Công giáo, là người Việt Nam, chúng ta ý thức sự sống đang bị đe dọa, giống nòi đang có nguy cơ chết dần chết mòn với nguồn nước bị đầu độc, thực phẩm bẩn tràn lan… Chúng ta, người Công giáo, phải đứng lên chọn cá, chính là chọn đứng về nền văn minh sự sống. Lấy lý do “thấy điều tốt mới khó, chứ đả phá điều xấu thì không khó lắm” để nhắm mắt làm ngơ trước đại họa của dân tộc là thái độ thiếu trách nhiệm, đồng lõa với cái ác.
Chúng ta vô cùng cảm kích khi trong dòng người biểu tình hôm Chúa nhật 1/5, có không ít người Công giáo. Anh chị em đã chọn cá, trùng với biểu tượng căn nguyên của Kitô hữu. Anh chị em có thể yên tâm vì thánh ý Chúa đang hiển hiện nơi anh em. Cá chết đã như điềm dữ báo hiệu các triều đại sắp sụp đổ, để trời mới, đất mới trị đến.
Nội hàm mầu nhiệm tha thứ đã tồn tại kẻ thù
Khi Chúa Giêsu dạy các môn đệ “hãy yêu kẻ thù”, có nghĩa rằng kẻ thù của chúng ta đang tồn tại. Người Công giáo, người tin vào Chúa Giêsu Kitô, cần phải nhận diện đâu là kẻ thù. Để làm gì? Xin thưa, để yêu thương và tha thứ. Nội hàm mầu nhiệm tha thứ đã tồn tại chủ thể là chúng ta – con cái Chúa và khách thể là kẻ thù.
So với thời kỳ Giáo hội sơ khai, người Công giáo Việt Nam hôm nay cần thấy rõ kẻ bách hại mới, hay nói rõ hơn, kẻ thù của chúng ta, chính là tất cả các cá nhân, tập đoàn, thế lực nào dám chống lại sự sống, cổ súy nền văn minh sự chết như phá thai; đưa hóa chất công nghiệp vào thực phẩm để tối thiểu hóa chi phí, tối ưu hóa lợi nhuận; xả thải làm ô nhiễm môi trường; chặn nguồn nước để hạ lưu khô cạn, nhiễm mặn; là tham nhũng; là án oan… Cụ thể nóng nhất là nghi án nhà máy gang thép Formosa Vũng Áng (Hà Tĩnh) xả chất cực độc ra biển khiến cá chết hàng loạt.
Trong hành trình sống niềm tin, người tín hữu phải nhận biết kẻ thù – là kẻ chống sự sống, chống nhân loại. Hiểu theo một cách nào đó, xác lập kẻ thù thì mới có thể “đau đớn” nghe theo lời Chúa dạy để mà yêu thương, tha thứ và cầu nguyện cho đúng “đối tượng”. Yêu kẻ thù, cũng bao hàm ý nghĩa đừng để sự căm giận choán hết trái tim và lý trí của chúng ta, khiến chúng ta nhận định sai, phán đoán sai hay đánh giá quá thấp hoặc quá cao kẻ thù.
“Hãy yêu kẻ thù và làm ơn cho kẻ ghét anh em, hãy chúc lành cho kẻ nguyền rủa anh em và cầu nguyện cho kẻ vu khống anh em” (Lc 6, 28). Kẻ ghét sự sống chính là kẻ ghét anh em, kẻ nguyền rủa sự sống chính là kẻ nguyền rủa anh em, kẻ vu khống về thái độ sống có trách nhiệm với từng hơi thở của dân tộc chính là kẻ vu khống anh em.
Chúng ta thuộc về Đức Chúa và hãy đứng dậy chỉ rõ phía bên kia là kẻ chống lại các mệnh lệnh của sự sống, để yêu thương, tha thứ và cầu nguyện cho họ. Rốt cuộc, cách yêu thương, tha thứ và cầu nguyện hay nhất chính là tuyên xưng sự thật, đứng về phía lẽ phải. Cụ thể, sự thật – lẽ phải thuộc về hàng ngàn người xuống đường biểu tình ngày 1/5 tại Sài Gòn, Hà Nội, Đà Nẵng và khắp nơi trên thế giới, nhằm bảo vệ môi trường biển của đất nước chúng ta. Và sẽ không dừng lại ở đó…
Cam Châu
