Những người ủng hộ các tù nhân chính trị Nicaragua tại Sân bay Quốc tế Washington Dulles, ở Chantilly, Va., vào Thứ Năm, ngày 9 tháng 2 năm 2023 (Ảnh: Jose Luis Magana/AP)
Ít nhất 13 Linh mục, Phó tế và thành viên các Dòng tu đã bị chính quyền Nicaragua giam giữ bất hợp pháp kể từ ngày 1 tháng 8, trong làn sóng đàn áp tồi tệ nhất đối với Giáo hội kể từ tháng 1.
Trong tháng đầu tiên của năm, 15 Linh mục, 2 Chủng sinh và 2 Giám mục – bao gồm Đức Cha Rolando Alvarez, Giám mục Địa phận Matagalpa – đã bị trục xuất sang Vatican và sống lưu vong.
Vụ bắt giữ 12 thành viên giáo sĩ đã được Nicaragua Nunca Más (Nicaragua Never More) báo cáo, đây là một nhóm được thành lập bởi 7 nhà hoạt động nhân quyền người Nicaragua lưu vong ở Costa Rica vào năm 2019.
Theo báo chí địa phương, vụ bắt giữ Cha Harvin Torrez, người đứng đầu Chủng viện Matagalpa, đã diễn ra vào ngày 5 tháng 8.
Trong một tuyên bố được đưa ra vào ngày 3 tháng 8, Nicaragua Nunca Más nhấn mạnh rằng “nhiều Giáo xứ đã bị quấy rối” và không có thông tin nào liên quan đến vị trí hiện tại nơi một số Linh mục bị giam giữ.
Nhóm bị bắt giữ bao gồm Cha Ulises Vega và Cha Edgard Sacasa, 2 người chịu trách nhiệm quản lý hiện tại của Giáo phận Matagalpa; Cha Marlon Velasquez, Cha sở Giáo xứ Santa Lucia ở Ciudad Dario; Cha Francisco Tercero thuộc cộng đoàn Solingalpa; Cha Jairo Pravia và Cha Victor Godoy, phụ trách Giáo xứ Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội, ở Sebaco; Cha Raúl Villegas người gốc Mexico, đang làm việc tại một Giáo xứ ở Matiguas; Cha Antonio Lopez; Cha Salvador Lopez; Phó tế Ervin Aguirre; Tu sĩ Silvio José Romero; và Tu sĩ Ramon Morras.
Tuyên bố nhắc lại rằng Giáo hội Công giáo tại Nicaragua đã phải đối mặt với một số mất mát, chẳng hạn như việc hủy bỏ tư cách pháp lý của Radio Maria, một đài phát thanh đã hoạt động tại quốc gia Trung Mỹ này trong 24 năm qua.
“Kể từ năm 2018, chế độ cầm quyền của Tổng thống Daniel Ortega và phó Tổng thống Rosario Murillo đã hủy bỏ tư cách pháp lý của ít nhất 419 tổ chức dân sự, cả Công giáo lẫn Tin lành, các tín hữu Công giáo, các Nữ tu Công giáo, những người làm việc trong các tổ chức Công giáo và phương tiện truyền thông, và giáo dân là những mục tiêu chính của bạo lực Nhà nước”, theo nội dung lá thư.
Nicaragua Nunca Más kết thúc văn bản bằng cách yêu cầu trả tự do ngay lập tức cho tất cả các Linh mục bị giam giữ và 140 tù nhân chính trị khác hiện đang bị giam giữ tại các cơ sở cải tạo của Nicaragua, trong đó có 25 phụ nữ.
Từ tháng 2 năm 2023 đến tháng 1 năm 2024, ít nhất 34 Linh mục đã bị chế độ Ortega đày đi lưu vong, theo hãng truyền thông Nicaragua Confidencial. Số lượng Linh mục mất đi tương ứng với một phần năm số lượng Linh mục mà nước này có vào năm 2020, Confidencial cho biết. Matagalpa, Siuna, Bluefields, Estelí và Managua là những Giáo phận bị ảnh hưởng nhiều nhất.
Riêng Matagalpa đã mất 40% giáo sĩ vào tháng 1. Theo luật sư Martha Patricia Molina, một nhà hoạt động Công giáo đã theo dõi cuộc đàn áp Giáo hội lưu vong tại Hoa Kỳ, Matagalpa có 70 Linh mục đang hoạt động trước động thái của chế độ này. Hiện tại, chỉ còn lại 22 Linh mục.
“Tình hình chính trị xã hội và tôn giáo ở Nicaragua hiện nay là một cuộc khủng hoảng liên tục và ngày càng leo thang”, theo Alvaro Leiva Sanchez, lãnh đạo Hiệp hội Bảo vệ Nhân quyền Nicaragua (ANPDH) lưu vong ở Costa Rica.
Ông Leiva cho biết các nhà hoạt động nhân quyền lo ngại về tình trạng hiện tại của các Linh mục bị giam giữ. Ví dụ, Cha Marlon Velasquez “đã bị các điệp viên của chế độ bắt cóc một cách bạo lực ở Ciudad Dario và bị đưa đến một địa điểm không xác định ở Managua”.
“Chúng ta có thể tưởng tượng rằng vị Linh mục và những người khác có thể đang bị tra tấn và giam giữ bất hợp pháp ngay lúc này”, ông Leiva cho biết thêm.
Cha Erick Díaz, hiện đang lưu vong tại Hoa Kỳ, đã đăng trên X rằng tất cả những sự việc như vậy đều diễn ra “khi thế giới đang theo dõi các sự kiện ở Venezuela”.
“Gần như tất cả giáo sĩ của chúng tôi đã bị lưu đày, bị cầm tù, các Giáo xứ bơ vơ không người chăn dắt. Các Linh mục vô tội. Cuộc đàn áp tôn giáo đã quá đủ rồi”, Cha Díaz tuyên bố.
Ông Leiva Sanchez cho rằng “Chế độ của Ortega không có giới hạn và sẽ tiếp tục gửi cùng một thông điệp tới xã hội và một số bộ phận vẫn dám lên tiếng chỉ trích”.
“Giáo hội không phải là ngoại lệ trong tình huống này. Hiện nay, chúng tôi có một Giáo hội bị tàn phá sau nhiều vụ bắt giữ và trục xuất rất nhiều giáo sĩ, những người chẳng làm gì cả nhưng chỉ đề cập đến các vụ vi phạm nhân quyền ở Nicaragua”, ông Leiva nói.
Theo ông, Vatican không cung cấp cho Giáo hội Nicaragua sự hỗ trợ cần thiết.
“Các quan chức cấp cao của hàng Giáo phẩm ở Rôma vẫn duy trì thái độ tương tự khi nói đến cuộc đàn áp ở quốc gia của chúng tôi. Tôi không thấy họ ủng hộ hàng giáo sĩ Nicaragua”, ông Leiva nói.
Minh Tuệ (theo Crux)
