Trong khi thánh Anphongsô Maria de Liguori được biết đến như người sáng lập Dòng Chúa Cứu Thế, một tác giả linh đạo và thần học gia, thì điều nổi bật nhất của ngài đó là một thiên tài. Ngài là một thần đồng.
Là con trưởng, Anphongsô nhận được một văn hoá đào tạo tương đương với đẳng cấp quý tộc của mình. Ngài được học tại nhà theo yêu cầu của cha ngài là Don Guiseppe, người đã đảm bảo rằng Anphongsô có những giáo viên giỏi nhất của Vương quốc Napôli để dạy ngài tại nhà. Ngài học các tác phẩm kinh điển Hy Lạp và Latin cũng như tiếng Pháp, tiếng Tây Ban Nha và tiếng Ý, và nắm vững nghệ thuật hùng biện từ khi còn rất trẻ. Ngài cũng được dạy lịch sử, toán học và các nguyên tắc vật lý, và được tiếp cận với tư tưởng của triết gia nổi tiếng Descartes. Ngài dần dần học triết học, thiên văn học và tâm lý học. Đây là nền giáo dục học thuật dành cho ngài nhưng cha ngài lại muốn Anphongsô có nhiều hơn thế nữa, một nền giáo dục về văn hóa nghệ thuật. Cha ngài đã mời các gia sư hướng dẫn ngài về kịch nghệ, hội họa và kiến trúc, mà qua đó Anphongsô cũng bộc lộ tài năng của mình. Cha ngài mời nhà soạn nhạc nổi tiếng Gaetano Greco làm thầy dạy nhạc cho Anphongsô. Từ đó, Anphongsô học cả lý thuyết và thực hành và đạt được sự thành thạo đáng kể về đàn harpsichord (ND: một nhạc cụ có bàn phím và dây xuất hiện từ thế kỷ 15) và luyện tập sáng tác ít nhất ba giờ mỗi ngày. Vì là một thuyền trưởng và hiểu được giá trị của các vì sao, cha của Anphongsô đã nhất thiết buộc Anphongsô phải học về thiên văn học như ông vậy.
Bất cứ lĩnh vực nào Anphongsô được học, kể cả học thuật và nghệ thuật, ngài đều đạt xuất sắc, cho thấy ngài là một thần đồng trong học thuật, nghệ thuật và âm nhạc.
Anphongsô là người yêu cái đẹp: một nhạc sĩ, một họa sĩ, thi sĩ và là một học giả. Ngài đặt tất cả sự sáng tạo nghệ thuật và văn chương của mình vào phục vụ sứ vụ và ngài đòi hỏi những người trong Dòng Chúa Cứu Thế cũng làm như vậy. Ngài đã viết 111 tác phẩm về linh đạo và thần học. Các tác phẩm của Anphongsô có 21.500 lần xuất bản và được dịch sang 72 ngôn ngữ, điều này cho ngài là một trong những tác giả được đọc nhiều nhất. Trong số các tác phẩm nổi tiếng nhất của ngài là: “Cầu Nguyện: Phương Thế Tuyệt Hảo,” “Thực Hành Tình Yêu Của Chúa Giêsu Kitô,” “Vinh quang Đức Maria” và “Viếng Thánh Thể.” Cầu nguyện, tình yêu, mối tương quan của ngài với Chúa Kitô và kinh nghiệm mục vụ thiết thực của ngài đã làm cho Anphongsô trở thành một trong những bậc thầy vĩ đại của đời sống nội tâm.
Tình yêu của Anphongsô đối với âm nhạc và tài năng âm nhạc của ngài không bao giờ rời xa ngài. Chơi đàn harpsichord là niềm vui của ngài. Là một nhạc sĩ và nhà soạn nhạc tài năng, ngài đã viết nhiều bài thánh ca nổi tiếng và truyền bá chúng trong các kỳ đại phúc. Năm 1732, khi ngài đang ở tại Tu viện Sự An Ủi, một trong những tu viện của Dòng tại thành phố nhỏ Deliceto ở tỉnh Foggia, miền Đông Nam nước Ý, Anphongsô đã viết bài thánh ca bằng tiếng Ý “Tu scendi dalle stelle” (“Hạ xuống từ các vì sao”) theo phong cách âm nhạc của một bản nhạc đồng quê. Bài thánh ca này là bài thánh ca Giáng Sinh phổ biến nhất ở Ý cho đến ngày nay. Các tác phẩm khác của Anphongsô và cả một tuyển tập gồm các bài hát và bài thơ của ngài đều có cùng chung một mục đích. Quyển sách bài hát do Anphongsô xuất bản hướng đến trái tim của cả những người có học thức và cả giới bình dân. Mục tiêu của ngài là đến được trái tim của tất cả những người đạo đức, đặc biệt là những người ở thôn quê và những người nghèo nhất tại Napôli. Thông qua các bài hát thánh ca của mình, ngài đã thành công trong việc cung cấp một “công cụ sư phạm vững chắc để giảng dạy và xây dựng đức tin cho mọi người”.
Nghệ thuật của Anphongsô bị ảnh hưởng bởi những gì ngài nhìn thấy xung quanh mình. Khi ngài 23 tuổi, ngài đã vẽ bức tranh “Chúa Kitô chịu đóng đinh”. Bức tranh của ngài miêu tả cái chết của Tình Yêu. Vào khoảng thời gian đó, ngài cũng vẽ một bức tranh về Đức Mẹ như một người phụ nữ có nét mặt bình yên, dịu dàng — một người phụ nữ đã chiếm được trái tim ngài. Bao quanh bởi 12 ngôi sao, Mẹ là hình ảnh của vẻ đẹp thiêng liêng ẩn chứa trong hình dạng con người. Anphongsô đã vẽ khá nhiều bức tranh về Đức Mẹ: Đức Mẹ Nữ Mục Tử Thánh Thiêng, Đức Mẹ Sầu Bi, Đức Mẹ và Chúa Thánh Thần và Chúa Giêsu Chịu Đóng Đinh. Anphongsô đã đóng góp một số tác phẩm nổi bật nhất của ngài cả trong lĩnh vực linh đạo và mục vụ dưới hình thức hội hoạ hay ký hoạ. Những tác phẩm này quan trọng không chỉ vì giá trị nghệ thuật mà còn có giá trị to lớn trong nội dung được truyền đạt. Việc xuất bản các tác phẩm hội hoạ đối với thánh Thánh Anphongsô không phải như là một hình thức trang trí, nhưng đó là một công cụ trợ giúp để những người bình dân có thể hiểu được nội dung về những gì ngài đã viết. Có một sự hoàn hảo về thiết kế và phong cách tao nhã nhất định trong tất cả các tác phẩm hội hoạ được xuất bản. Trong các thiết kế, người ta thấy được sự kết hợp giữa các biểu tượng phổ biến và bố cục tạo ấn tượng. Tất cả những điều này nhằm mục đích tạo ra hiệu quả trực quan ngay lập tức để khơi dậy cảm xúc và thu hút sự quan tâm của người xem đến ý nghĩa của hình ảnh. Các chủ đề của các tác phẩm hội hoạ cũng được đưa vào trong các bài giảng: mầu nhiệm nhập thể, cuộc khổ nạn, Thánh Thể, Đức Mẹ, đức tin, cầu nguyện, giáo hội, lòng nhiệt thành tông đồ, đời sống thánh hiến và thực hành đạo đức.
Nghệ thuật của ngài, giống như âm nhạc của ngài, là một cách để dẫn dắt mọi người trong thời đại đó, cả người giàu và người nghèo đến với sự hiểu biết và yêu mến Chúa Giêsu Kitô và mẹ Ngài là Đức Trinh Nữ Maria.
Nơi thánh Anphongsô, chúng ta nhận thấy ngài là một thiên tài với tài năng phi thường, nhưng ngài đã sử dụng tất cả tài năng của mình dù là trong nghệ thuật, âm nhạc, học thuật, hùng biện, viết lách, tất cả vì một mục đích duy nhất là công bố về Tin Mừng Cứu Độ, về tình yêu của Chúa Giêsu cho tất cả mọi người, đặc biệt là người nghèo và bị bỏ rơi trong thời đại của ngài.
Thiên Chúa thật sự cũng đã ban cho mỗi người chúng ta với những tài năng khác nhau, có thể không cùng mức độ tài năng phi thường như thánh Anphongsô, nhưng nhìn từ cuộc đời của ngài, chúng ta được mời gọi sử dụng tất cả tài năng và phúc lành, sự thông minh và khả năng làm việc của chúng ta để hướng tới một mục đích duy nhất là rao giảng Tin Mừng về tình yêu của Thiên Chúa cho tất cả mọi người, đặc biệt là những người cần đón nhận Tin Mừng nơi Chúa Giêsu.
Video (English): https://www.youtube.com/watch?v=h1CwfeMZYfs&t=3s
(Còn tiếp ngày 2)
(Chuyển dịch: Antôn Nguyễn Văn Nam CSsR)
