Đức Giáo hoàng Phanxicô phát biểu trước các nhà lãnh đạo dân sự, chính quyền và các nhà ngoại giao tại APEC Haus ở Port Moresby, Papua New Guinea, vào ngày 7 tháng 9 năm 2024 (Ảnh: Daniel Ibáñez/CNA)
Hôm thứ Bảy, Đức Giáo hoàng Phanxicô đã bắt đầu chuyến viếng thăm lịch sử tới Papua New Guinea (theo giờ địa phương) với lời kêu gọi quản lý các nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú của quốc gia này và đồng thời kêu gọi hòa bình trong bối cảnh xung đột bộ lạc đang diễn ra.
Đức Giáo hoàng đã được chào đón tại thủ đô Port Moresby vào ngày 7 tháng 9 bằng tiếng trống của một trong 300 bộ tộc bản địa của đất nước, những người đã biểu diễn điệu múa truyền thống với những chiếc mũ lông vũ và váy cỏ.
Papua New Guinea, quốc gia có hơn 800 ngôn ngữ bản địa, nổi tiếng với sự đa dạng về văn hóa và ngôn ngữ. Mặc dù có nguồn tài nguyên thiên nhiên dồi dào, bao gồm khoáng sản, gỗ, dầu và khí đốt, nhưng đây vẫn là một trong những quốc gia nghèo nhất thế giới, với khoảng 85% dân số phụ thuộc vào nông nghiệp tự cung tự cấp và chưa đến 1/5 công dân có điện sử dụng.
Phát biểu trước các quan chức chính trị và chức sắc của Papua New Guinea tụ họp tại APEC Haus, Đức Giáo hoàng đã nhấn mạnh sự cần thiết phải phát triển công bằng và sử dụng có trách nhiệm các nguồn tài nguyên thiên nhiên của quốc gia.
“Quốc gia của các bạn, ngoài các hòn đảo và ngôn ngữ, còn giàu tài nguyên thiên nhiên. Những tài sản này được Thiên Chúa ban cho toàn thể cộng đồng”, Đức Giáo hoàng Phanxicô nói.
“Điều đúng đắn là phải cân nhắc đến nhu cầu của người dân địa phương khi phân phối số tiền thu được và tuyển dụng lao động để cải thiện điều kiện sống của họ”.
Sự chênh lệch giữa sự giàu có và điều kiện sống của đất nước thể hiện rõ ở Port Moresby, nơi nhiều cư dân nghèo sống trong những nơi trú ẩn tạm thời làm từ gỗ vụn và bạt nhựa.
Sự bất ổn chính trị và tham nhũng làm phức tạp thêm sự phát triển kinh tế của đất nước. Đức Giáo hoàng Phanxicô nhấn mạnh rằng “việc tăng cường sự ổn định của thể chế và xây dựng sự đồng thuận về các lựa chọn cơ bản là điều kiện tiên quyết cho sự phát triển toàn diện và công bằng”.
Trong một đất nước đã phải vật lộn với các cuộc xung đột bộ lạc trong suốt lịch sử của mình, Đức Giáo hoàng cũng đã đưa ra lời kêu gọi chân thành cho hòa bình. Đầu năm nay, 26 người đã thiệt mạng trong một cuộc đấu súng ở Tỉnh Enga của Papua New Guinea, một khu vực đã bị tàn phá bởi bạo lực giữa các nhóm bộ lạc.
“Tôi đặc biệt hy vọng rằng bạo lực bộ lạc sẽ chấm dứt, vì nó gây ra nhiều nạn nhân, ngăn cản mọi người sống trong hòa bình và cản trở sự phát triển”, Đức Giáo hoàng Phanxicô nói. “Do đó, tôi kêu gọi mọi người hãy có ý thức trách nhiệm để ngăn chặn vòng xoáy bạo lực”.
Đức Giáo hoàng cũng kinh ngạc trước sự đa dạng về ngôn ngữ và văn hóa của Papua New Guinea tại quần đảo Thái Bình Dương. “Điều này chỉ ra sự giàu có về văn hóa vô cùng đặc biệt”, ngài nhận xét. “Tôi hình dung rằng sự đa dạng to lớn này là một thách thức đối với Chúa Thánh Thần, Đấng tạo ra sự hòa hợp giữa những khác biệt!”.
Toàn quyền Papua New Guinea, ngài Bob Bofeng Dadae, nói với Đức Giáo hoàng rằng nhiều người đã phải di chuyển một quãng đường xa để có mặt trong chuyến thăm của ngài.
“Khi ngài ban phép lành cho đất nước chúng tôi bằng sự hiện diện của ngài, chúng tôi tràn ngập lòng biết ơn sâu sắc và khiêm nhường như có thể thấy qua quy mô của cuộc hành hương đến thành phố chỉ để được thoáng nhìn thấy Đức Thánh Cha”, ngài Dadae nói.
Giáo hội Công giáo đóng vai trò quan trọng ở Papua New Guinea, chiếm khoảng 30% dân số. Giáo hội tham gia mạnh mẽ vào lĩnh vực giáo dục, với hơn 3.000 trường học Công giáo phục vụ gần 340.000 học sinh trên toàn quốc.
Đức Giáo hoàng Phanxicô đã nói một cách bông đùa rằng khẩu hiệu đơn giản cho chuyến Tông du của ngài tới Papua New Guinea — “Hãy cầu nguyện” — có thể khiến “một số người quá quan tâm đến ‘sự chính xác về mặt chính trị’ ngạc nhiên”.
“Nếu vậy thì họ đã nhầm, vì một dân tộc biết cầu nguyện sẽ có tương lai, có được sức mạnh và hy vọng từ trên cao”, Đức Giáo hoàng nói.
Vào cuối buổi gặp gỡ với các nhà chức trách, Đức Giáo hoàng Phanxicô đã chào hỏi ngắn gọn một số chức sắc từ chính phủ, xã hội dân sự và ngoại giao đoàn tại Papua New Guinea cùng các nhà lãnh đạo từ nhiều quốc gia và tổ chức Thái Bình Dương, bao gồm Thủ tướng Vanuatu, Tổng thống Nauru, Thủ tướng Vương quốc Tonga và Tổng thư ký Ban thư ký Diễn đàn Quần đảo Thái Bình Dương.
Một chuyến viếng thăm lịch sử
Chuyến viếng thăm của Đức Giáo hoàng Phanxicô chỉ đánh dấu lần thứ ba một vị Giáo hoàng đặt chân đến Papua New Guinea. Thánh Gioan Phaolô II đã đến thăm đất nước này hai lần, vào năm 1984 và 1995.
Đưa tin từ quốc đảo phía bắc nước Úc, Magdalena Wolinska-Riedi của EWTN Polska đã ghi chú trên “EWTN News Nightly” về ý nghĩa lịch sử của sự hiện diện của Giáo hội Công giáo tại Papua New Guinea: “Sau khi cử hành Thánh lễ đầu tiên vào ngày 4 tháng 7 năm 1885, một số điểm truyền giáo đã được thành lập tại quốc gia nhỏ bé này, tiếp cận những người sống ở các vùng xa xôi và phân tán”.
Mặc dù có nhiều cải thiện, Papua New Guinea vẫn tiếp tục phải đối mặt với những thách thức. Đầu năm nay, chính phủ đã ban bố tình trạng khẩn cấp sau cuộc bạo loạn “Thứ Tư Đen” ngày 10 tháng 1, khiến hơn chục người thiệt mạng và hàng trăm người khác bị thương.
Đức Giáo hoàng Phanxicô sẽ tiếp tục chuyến viếng thăm của mình với Thánh lễ công khai, một cuộc gặp gỡ với các tổ chức từ thiện Công giáo địa phương phục vụ người nghèo ở Port Moresby, và một chuyến đi ngắn đến một tiền đồn rừng rậm xa xôi của Vanimo, nơi các nhà truyền giáo Argentina phục vụ người dân bản địa địa phương. Sau đó, Đức Giáo hoàng sẽ đến Đông Timor vào thứ Hai trước khi kết thúc chuyến Tông du của mình tại Singapore.
Minh Tuệ (theo CNA)
