Đức Hồng y Joseph W. Tobin, Tổng Giám mục Địa phận Newark
Những người chỉ trích bác bỏ nỗ lực đang diễn ra của Vatican nhằm tham vấn ý kiến của các tín hữu Công giáo trên toàn thế giới, một phần trong nỗ lực của Đức Thánh Cha Phanxicô nhằm phục hồi đời sống Giáo hội, không nhận thức được việc Đức Thánh Cha đang cố gắng tái định hình Giáo hội, một trong những Hồng y cố vấn của ngài cho biết trong một bài phát biểu hôm thứ Ba.
“Hiệp hành là một cách thức để trở nên Giáo hội, dựa trên ý tưởng, lý tưởng, rằng tất cả những người đã được rửa tội đều đồng hành với nhau với sự quy hướng chung hướng về Chúa Thánh Thần”, Đức Hồng Y Joseph Tobin, Tổng Giám mục Địa phận Newark, chia sẻ trong bài phát biểu tại Hội nghị Mục vụ Đền thờ (Cathedral Ministry Conference), đang diễn ra trong tuần này tại Chicago.
Trong những ngày gần đây, một số người chỉ trích Thượng hội đồng sắp tới, vốn đã nhận được sự chú ý tương đối ít ở Hoa Kỳ, đã phàn nàn trên mạng xã hội rằng một số từ khóa liên quan đến tiến trình Thượng hội đồng đã được lên kế hoạch được chia sẻ trong một tweet từ Hội đồng Giám mục Công giáo Hoa Kỳ dường như quá chung chung hoặc biệt ngữ. Ít nhất một Giám mục đã trình bày quan điểm, được đăng trên tài khoản Twitter của mình: “Nếu tiến trình Thượng hội đồng muốn sinh hoa kết quả, nó phải tập trung vào ngôi vị của Chúa Giêsu Kitô, các giá trị Tin Mừng và tầm nhìn tâm linh; và loại bỏ các cấu trúc phức tạp, những chỉ dẫn khó hiểu và ngôn ngữ chung chung, thế tục”.
Không đề cập trực tiếp cuộc tranh cãi trực tuyến đó, Đức Hồng Y Tobin cho biết rằng một số chủ đề thường xuất hiện trong các giai đoạn chuẩn bị dẫn đến cuộc họp của Thượng Hội Đồng Giám Mục.
Trước thềm Thượng hội đồng Giám mục năm 2012, do Đức nguyên Giáo hoàng Bênêđíctô XVI triệu tập để thảo luận về việc truyền giáo, Đức Hồng y Tobin cho biết ngài nhận thấy “sự phân định” là một chủ đề quan trọng, được sử dụng đến hơn hai chục lần trong tài liệu chuẩn bị.
“Tôi thiết nghĩ, thật thú vị khi ở cấp độ này của Giáo hội, mọi người đang nhận ra rằng không có giải pháp tức thì nào cho những thách thức mà Giáo hội phải đối mặt ngày nay”, Đức Hồng y Tobin nói, “Và Thượng Hội đồng không chỉ ở đó để quyết định điều gì đó, nhưng để phân định xem Thiên Chúa đang nói gì với các Giáo hội ngày nay?”.
Thượng Hội đồng Giám mục năm 2023 sẽ dành cho ý tưởng về tính hiệp hành, mà các Giáo phận đã bắt đầu chuẩn bị cho năm ngoái.
Đức Hồng y Tobin, người phục vụ trong Bộ Giám mục của Vatican, cho biết Đức Thánh Cha Phanxicô đã tiếp tục tìm kiếm câu trả lời cho câu hỏi về tính hiệp hành, và ngài đã nhấn mạnh các chủ đề tương tự.
“Cuộc hành trình cùng với nhau càng xa, càng dài, càng gặp gỡ nhau, mọi thứ càng trở nên rõ ràng hơn”, Đức Hồng y Tobin nói. “Ngay lúc này, được Đức Thánh Cha Phanxicô đồng hành, đó là những thuật ngữ có ý nghĩa tương tự nhau: lòng thương xót, niềm vui, sự phân định, đối thoại. Và tất cả, hầu hết điều bị hiểu lầm nhiều, theo kinh nghiệm của tôi, đều là hiệp hành”.
Trong bài phát biểu của mình, Đức Hồng Y Tobin đã nhắc lại cuộc gặp gỡ vào năm 1960 giữa nhà sử học người Pháp gốc Do Thái Jules Isaac và Đức Giáo hoàng Gioan XXIII. Ông Issac thúc giục Đức Gioan XXIII xem xét việc Giáo hội đã góp phần như thế nào vào các khuynh hướng bài Do Thái ở châu Âu và vai trò của Giáo hội trong việc tạo ra các điều kiện dẫn đến cuộc thảm sát Holocaust. Cuộc trò chuyện đó đã giúp dẫn đến việc ban hành Tuyên ngôn “Nostra Aetate” và bắt đầu thời kỳ hòa giải giữa Giáo hội và người Do Thái.
“Điều mà Đức Gioan XXIII chỉ có thể làm là có thể thực hiện được bởi vì ngài đã lắng nghe”, Đức Hồng y Tobin nói. “Đức Gioan XXIII đã lắng nghe một tiếng nói mà Ngài sẽ không thể nghe thấy ở toàn Vatican hoặc có lẽ ở bất kỳ nhà thờ Công giáo nào vào thời điểm đó. Ngài đã lắng nghe ai đó đã bị tổn thương sâu sắc”.
Đức Hồng Y Tobin cho biết rằng việc chú ý lắng nghe như một phần của tiến trình Thượng hội đồng là “điều cần thiết cho sự trưởng thành chung của chúng ta trong Thân thể của Đức Kitô”. Tư thế đó là “điều mà Đức Thánh Cha Phanxicô nhận thấy một cách rõ ràng và ủng hộ một cách công khai như mô hình Giáo hội mà Thiên Chúa mong đợi ở chúng ta trong thiên niên kỷ này”.
Đức Hồng Y Tobin đã trích dẫn sự nhấn mạnh của Đức Thánh Cha về sự cần thiết đối với Giáo hội đó là hiện diện ở các khu vực ngoại vi theo nghĩa đen và nghĩa bóng, và đặt câu hỏi: “Tôi tự hỏi ngày nay có những tiếng nói nào có thể được bày tỏ với Giáo hội?”.
Đức Hồng Y Tobin đã trích dẫn cách tiếp cận của chính Giáo phận của mình với những người trẻ tuổi, những cá nhân đang bị giam giữ trong nhà tù và những người Công giáo thuộc nhóm L.G.B.T. — một cử chỉ, Đức Hồng Y Tobin nói, “khiến chúng tôi phải trả giá rất đắt”.
“Nhưng đó là cái giá mà chúng tôi phải trả và nó thu về những lợi ích to lớn”, Đức Hồng Y Tobin nói.
Những người Công giáo không hài lòng với mô hình hiệp hành của Giáo hội, Đức Hồng Y Tobin nói, có thể bị lảng tránh bởi cuộc đối thoại lộn xộn thường được tìm đến. Tuy nhiên, Đức Hồng Y Tobin nói, việc từ chối sống với sự căng thẳng có thể là một hình thức dị giáo.
“Định nghĩa yêu thích của tôi về dị giáo là từ chối đối phó với sự phức tạp rắc rối”, Đức Hồng Y Tobin nói. “Nếu anh chị em nhìn vào những dị giáo trong Giáo hội, những điều dị giáo nghiêm trọng, họ không thể chấp nhận điều này hay điều khác, và họ không muốn sống với sự căng thẳng. Có một sự căng thẳng thuộc bản chất và một sự căng thẳng cần thiết trong cuộc sống của chúng ta”.
“Nếu anh chị em phá hủy tình trạng căng thẳng đó”, Đức Hồng Y Tobin tiếp tục, “thì Giáo hội, các Bí tích, Lời Chúa sẽ trở thành một điều gì đó khác. Đó không còn là Lời của Thiên Chúa nữa ”.
Đức Hồng y Tobin cho biết ngài hy vọng rằng các nhà thờ có thể rộng mở những cánh cửa và thực sự lắng nghe, nhưng ngài cũng nhận thức rằng quá trình này có thể không dễ dàng chút nào.
“Chúng ta còn cả một chặng đường dài để mã hóa DNA của Giáo hội, đây là cách thức để trở nên một Giáo hội”, Đức Hồng y Tobin nói.
Michael J. O’Loughlin
** Michael J. O’Loughlin là phóng viên quốc gia và là người dẫn chương trình podcast của tờ America mang tên “Bệnh dịch: Những câu chuyện chưa kể về AIDS và Giáo hội Công giáo”
Minh Tuệ (theo America)
