Một Linh mục đang chỉ vào một phần của bức tượng Chúa Giêsu bằng gỗ đã bị kéo đổ và hư hại trong Nhà thờ Kết án, nơi các Kitô hữu tin rằng Chúa Giêsu đã bị đánh đòn và bị kết án tử hình, tại Thành phố Cổ Giêrusalem vào ngày 2 tháng 2 năm 2023 (Ảnh: AFP )
Tại Thánh địa, người Do Thái dường như sống trong sự sợ hãi thường trực và người Hồi giáo trong cơn giận dữ không nguôi. Bị mắc kẹt trong làn đạn là các Kitô hữu vì mỗi inch của Giêrusalem đều có nghĩa là lịch sử và di sản đối với những người theo ba tôn giáo khởi nguồn từ Áp-ra-ham.
Các nhà thờ, đền thờ và tu viện là những nơi tôn nghiêm, bản sắc và hy vọng đối với các Kitô hữu địa phương, những người đang phải đối mặt với các mối đe dọa hiện sinh bởi vì người Do Thái ở Israel được chỉ thị coi người Hồi giáo ở Palestine là kẻ thù của họ.
Tháng Ramadan năm nay, bắt đầu vào ngày 22 tháng 3, có thể là tháng khó xử lý nhất trong nhiều năm vì căng thẳng vẫn ở mức cao độ tại Thánh địa với sự gia tăng bạo lực từ đầu năm cho đến nay.
Trong tháng Ramadan, khi các tín đồ Hồi giáo trên toàn thế giới ăn chay và cầu nguyện, Israel và Palestine thường đụng độ bằng lựu đạn và súng phóng tên lửa. Tháng linh thiêng của người Hồi giáo năm nay bắt đầu với một nốt nhạc buồn khi hơn 84 người Palestine đã bị giết hại kể từ đầu năm, với tốc độ này sẽ vượt qua con số 158 của năm ngoái, cao nhất kể từ năm 2007.
Trích dẫn một hồ sơ theo dõi trong quá khứ tại Thánh địa bị bạo lực tàn phá, các chuyên gia an ninh cho biết càng nhiều người Palestine thiệt mạng trong các cuộc đụng độ thì khả năng những người Palestine khác tham gia vào vòng xoáy bạo lực càng lớn.
Về phía Israel, 13 người đã thiệt mạng trong các vụ tấn công của người Palestine từ đầu năm đến nay, làm tăng thêm nỗi lo sợ sẵn có về việc nhà nước Do Thái sẽ trả đũa, bất chấp điều gì có thể xảy ra.
Các lực lượng an ninh Israel đang nỗ lực hết sức để ngăn chặn bạo lực phe phái trong tháng lễ Ramadan của người Hồi giáo, năm nay trùng với ngày Lễ Vượt qua và Lễ Phục sinh của người Do Thái đối với các Kitô hữu.
Chính phủ Israel đã tăng cường an ninh trên khắp Thánh địa, đặc biệt là ở Thành phố Cổ và gần Núi Đền thờ, vì hàng nghìn người Palestine dự kiến sẽ cầu nguyện tại Đền thờ Hồi giáo Al-Aqsa – địa điểm linh thiêng thứ ba của Hồi giáo – cho đến khi kết thúc tháng Ramadan vào ngày 21 tháng 4.
Người Do Thái tôn kính đỉnh đồi là Núi Đền và người Hồi giáo là Haram al-Sharif.
Vào cuối tháng 2, các cuộc đàm phán giữa các quan chức Israel và Palestine đã diễn ra tại Jordan, quốc gia đóng vai trò là người quản lý chính thức các địa điểm Hồi giáo và Kitô giáo ở Giêrusalem, nhằm xoa dịu căng thẳng trong tháng Ramadan. Họ dự kiến sẽ đánh giá tình hình vào tháng 4 tại Sharm-el Sheik, Ai Cập, với sự tham gia của các quan chức cấp cao từ Mỹ, Ai Cập và Jordan.
Kể từ khi các cuộc đàm phán hòa bình giữa Israel và Palestine bị đình trệ từ năm 2014, các vụ tấn công nhắm vào các địa điểm Kitô giáo – có từ thế kỷ thứ hai hoặc thứ ba – đã trở thành chuyện thường ngày.
Hầu hết các Kitô hữu ở Israel đều là người Ả Rập thuộc Giáo hội Công giáo Hy Lạp, Chính thống giáo Hy Lạp hoặc Công giáo La Mã.
Cho đến nay, bạo lực chống lại các Kitô hữu và tài sản của họ đã trở nên tồi tệ hơn. Vào ngày 19 tháng 3, hai người đàn ông Israel cực đoan được cho là đã xông vào Nhà thờ Gethsemane ở Đông Jerusalem, nơi được cho là có Mộ của Đức Trinh Nữ Maria, và tấn công một Giám mục và hai Linh mục đang thực hiện một nghi lễ tôn giáo. Họ cũng đã nỗ lực phá hủy tài sản của nhà thờ.
Tòa Thượng phụ Chính thống giáo Giêrusalem, được đại diện bởi Đức Thượng phụ Theophilus III, cùng với Thượng Hội đồng và Hội Huynh đệ Mộ Thánh, đã chỉ trích hành vi phá hoại, đồng thời cho biết rằng điều đó “không thể được biện minh trong bất kỳ trường hợp nào”.
Vào ngày 16 tháng 3, một trường Công giáo do các Nữ tu Phanxicô Nazareth điều hành đã bị hai người đàn ông có vũ trang không rõ danh tính tấn công. May mắn thay, không có ai bị thương.
Vào tháng Hai, một bức tượng Chúa Giêsu Kitô đã bị phá hoại tại Nhà thờ Kết án, được coi là nơi Chúa Giêsu bị đánh đòn và bị kết án tử hình. Một du khách người Hoa Kỳ bị bắt giữ là nghi phạm.
Trong cùng tháng đó, hàng chục ngôi mộ của các Kitô hữu đã bị mạo phạm tại một nghĩa trang trên Núi Zion, được cho là địa điểm Chúa Giêsu cử hành Bữa Tiệc Ly. Hai thiếu niên Do Thái sau đó đã bị bắt giữ.
Vào ngày đầu năm mới, hai người đàn ông đã lật đổ bia mộ và đập vỡ thánh giá trong một nghĩa trang Anh giáo.
Trong số các vụ tấn công trước đây bao gồm những vụ việc được thực hiện tại Vương Cung Thánh Đường Hấp Hối, nằm trên Núi Ô-liu ở Giêrusalem bên cạnh Vườn Gethsemane, khi một người đàn ông Do Thái 49 tuổi đổ chất lỏng dễ cháy vào bên trong nhà thờ, Tu viện Dormition thuộc Dòng Biển Đức ở Giêrusalem, đã bị phá hoại trong 5 lần khác nhau và một nỗ lực của một kẻ tấn công vào năm 2014 nhằm đốt cháy tu viện và một vụ tấn công phóng hỏa vào Nhà thờ Chúa Giêsu Hóa bánh ra nhiều, nằm trên Biển hồ Galilê, nơi Chúa Giêsu cho hàng ngàn người ăn nhờ phép lạ hoá bánh và cá ra nhiều.
Các thánh địa ở Giêrusalem đang bị đe dọa trên nhiều mặt, bao gồm hành vi phá hoại, đe dọa từ những người định cư cực đoan và các chính sách thù địch của chính phủ như đánh thuế tài sản thuộc sở hữu của Giáo hội và tịch thu đất do Giáo hội bán cho các nhóm tư nhân được cho là để bảo vệ lợi ích của người thuê nhà.
Các chính sách thù địch của chính phủ đã buộc các nhà lãnh đạo Giáo hội Công giáo, Chính thống giáo Hy Lạp và Armenia tạm thời đóng cửa Nhà thờ Mộ Thánh vào tháng 2 năm 2018.
Ở Đông Giêrusalem, 230.000 người Israel sống cùng với ít nhất 360.000 người Palestine. Cả hai đều muốn nơi này trở thành thủ đô của bang tương lai của họ. Cuộc xung đột giữa họ chỉ nhằm mục đích chia rẽ hơn nữa các Kitô hữu – những người đứng về phía người Palestine do nguồn gốc Ả Rập của họ và những người ủng hộ nhà nước Do Thái.
Trong trường hợp không có nỗ lực thúc đẩy sự đa nguyên và đa dạng tôn giáo và nhà nước chỉ làm việc cho một nhóm người, các Kitô hữu tại Thánh địa cùng lúc bị đe dọa bởi tiền bạc và quyền lực cơ bắp. Có thông tin cho rằng tài sản thuộc sở hữu của các Kitô hữu đang giảm dần trong các khu Kitô giáo ở Thành phố cổ Giêrusalem do một nỗ lực có tính hệ thống đang diễn ra nhằm loại bỏ họ.
Các Kitô hữu quả thực rất cần thiết cho bản sắc của Giêrusalem – di sản chung của Do Thái giáo, Kitô giáo và Hồi giáo – và việc biến nó thành độc quyền của một tôn giáo đồng nghĩa với việc tẩy trắng lịch sử.
Minh Tuệ (theo UCA News)
