Khoảng 200 người di cư Venezuela vượt sông Rio Grande để đầu hàng lực lượng Biên phòng trong hành trình xin tị nạn nhân đạo vào ngày 31 tháng 3 năm 2023 (Ảnh: David Peinado Romero/Shutterstock)
Các Giám mục Hoa Kỳ và Venezuela đều phản đối việc chính quyền Trump sắp xóa bỏ tình trạng bảo vệ tạm thời (TPS) dành cho những người nhập cư Venezuela gần đây.
Bộ An ninh Nội địa Hoa Kỳ (DHS) đã xác nhận trong tuần này rằng họ sẽ hủy bỏ việc gia hạn mà chính quyền Biden đã công bố vào tháng 1 cho phép những người nhập cư Venezuela được tiếp cận TPS cho đến tháng 10 năm 2026.
TPS là một quyền lợi nhập cư tạm thời được cấp cho công dân nước ngoài của một quốc gia đủ điều kiện. Theo đó, người nhập cư có thể hợp pháp ở lại Hoa Kỳ và xin giấy phép lao động. Biện pháp này ban đầu được công bố cho Venezuela vào năm 2021 và sau đó được gia hạn vào năm 2022, 2023 và 2024.
Sau quyết định của DHS, quyền lợi di trú này sẽ hết hạn vào ngày 7 tháng 4. Chính phủ Hoa Kỳ ước tính rằng có khoảng 350.000 người nhập cư Venezuela đủ điều kiện hưởng TPS theo quyết định gia hạn chương trình vào năm 2023 của chính quyền Biden.
DHS, do cựu Thống đốc bang South Dakota, bà Kristi Noem, đứng đầu, đảm bảo rằng mặc dù một số điều kiện dẫn đến việc gia hạn TPS cho Venezuela vào năm 2023 “có thể tiếp tục”, Bộ này cho rằng ở quốc gia Nam Mỹ này “có những cải thiện đáng kể trong một số lĩnh vực như kinh tế, sức khỏe cộng đồng và tội phạm cho phép những công dân này được trở về quốc gia gốc của họ một cách an toàn”.
Sau khi phân tích vấn đề này với các cơ quan chính phủ khác, bà Noem cho rằng việc bãi bỏ TPS đối với những người nhập cư Venezuela là cần thiết “vì nó trái với lợi ích quốc gia” khi cho phép công dân Venezuela tạm thời định cư tại Hoa Kỳ.
Chính quyền Trump lưu ý rằng TPS đã cho phép một lượng lớn người nhập cư gây ra “những khó khăn trong cộng đồng địa phương”, đặc biệt là những người nhập cư thuộc băng đảng tội phạm Venezuela có tên là Tren de Aragua, bị chính phủ Hoa Kỳ cáo buộc về “buôn bán tình dục, buôn lậu ma túy, đấu súng với cảnh sát, bắt cóc và bóc lột người nhập cư”.
Đối với Bộ trưởng DHS, việc cho phép công dân Venezuela ở lại Hoa Kỳ theo sự bảo vệ của TPS “không bảo vệ được lợi ích cơ bản” của đất nước, cũng không “đặt lợi ích của người Mỹ lên hàng đầu”.
“Các lợi ích chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ, đặc biệt là ở Tây Bán cầu, sẽ được phục vụ và bảo vệ tốt nhất bằng cách giảm các chính sách tạo điều kiện hoặc khuyến khích di cư bất hợp pháp và gây bất ổn”, DHS cho biết.
Các Giám mục Hoa Kỳ và Venezuela phản đối động thái này
Các Giám mục Công giáo Hoa Kỳ và Venezuela không chia sẻ lý lẽ này. Trong một tuyên bố với ACI Prensa, đối tác tin tức tiếng Tây Ban Nha của CNA, bà Chieko Noguchi, phát ngôn viên của Hội đồng Giám mục Công giáo Hoa Kỳ (USCCB), đã mô tả biện pháp của chính quyền Trump là “phản tác dụng”.
Bà Noguchi cho biết việc bãi bỏ TPS đối với Venezuela không làm giảm áp lực lên cộng đồng người Mỹ và thúc giục chính quyền Trump “xem xét tác động tiêu cực mà biện pháp này sẽ gây ra cho cả công dân lẫn những người không phải công dân Hoa Kỳ”. Bà cũng kêu gọi Quốc hội thực hiện “một cuộc cải cách có ý nghĩa đối với hệ thống nhập cư”, góp phần tạo ra “biên giới được quản lý chặt chẽ và nhập cư nhân đạo và có trật tự”.
“Việc chấm dứt biện pháp bảo vệ pháp lý tạm thời cho phép mọi người làm việc, nộp thuế và đóng góp cho xã hội của chúng ta sẽ chỉ dẫn đến sự gián đoạn hơn nữa và có vẻ như có nguy cơ làm mất tập trung của các nỗ lực thực thi pháp luật khỏi các mối đe dọa hợp pháp đối với vấn đề an ninh công cộng”, bà Noguchi cho biết.
Về phần mình, các Giám mục Venezuela đã không ngần ngại bày tỏ sự không hài lòng với quyết định của chính quyền Trump.
Đức Giám mục José Antonio Da Conceição, Tổng thư ký Hội đồng Giám mục Venezuela, phát biểu với ACI Prensa rằng việc hủy bỏ TPS “sẽ khiến một nhóm lớn những người muốn tuân thủ luật pháp Hoa Kỳ rơi vào tình trạng bất hợp pháp”.
“Điều công bằng nhất là đánh giá từng trường hợp và thực hiện các biện pháp pháp lý”, Đức Giám mục Puerto Cabello chỉ ra. Ngài cũng lưu ý rằng Giáo hội yêu cầu các chính phủ giải quyết hiện tượng di cư “với sự liên đới và tôn trọng quyền của người di cư”.
Mặc dù Giáo lý của Giáo hội, vị Giám chức tiếp tục, đảm bảo rằng các quốc gia có chủ quyền có thể bảo vệ lãnh thổ của mình, nhưng “điều này không biện minh cho việc đối xử vô nhân đạo và ngược đãi những người nhập cư”.
“Đức Thánh Cha Phanxicô đã nói rằng những người di cư được Thiên Chúa đồng hành, Người hướng dẫn họ và mang lại cho họ hy vọng. Mọi hành vi đối xử vô nhân đạo đối với họ đều là điều tội lỗi kêu thấu trời”, Đức Giám mục Da Conceição nói.
Vị Giám chức lưu ý rằng các Giám mục Venezuela sẽ tổ chức Đại hội đồng thường kỳ lần thứ 123 vào tuần tới, trong đó sẽ đưa ra một lời khuyên mục vụ giải quyết vấn đề di cư của người Venezuela cùng với các vấn đề cấp bách khác.
Minh Tuệ (theo CNA)
