Lao động trẻ em đang làm việc tại một khu mỏ ở Philippines.
ĐTC Phanxicô đánh dấu Ngày Thế giới Chống Lao động Trẻ em với dòng tweet: “Trẻ em là tương lai của gia đình nhân loại: tất cả chúng ta đều được kỳ vọng thúc đẩy sự phát triển, sức khỏe và sự yên bình của chúng”. #NoChildLabourDay. Lời kêu gọi được đưa ra khi Liên Hợp Quốc lên án sự gia tăng tình trạng lao động trẻ em trên toàn thế giới, và đồng thời cảnh báo thế giới đang mất dần vị thế trong cuộc chiến chống lại hiện tượng này.
Số trẻ em bị cưỡng bức lao động trẻ em đã lên tới con số 160 triệu, tăng 8,4 triệu trong 4 năm qua. Hàng triệu trẻ em khác có nguy cơ bị lôi kéo vào hiện tượng này do tác động của Covid-19.
Những con số này trong một báo cáo chung của Tổ chức Lao động Quốc tế của Liên hợp quốc (ILO) và quỹ trẻ em của Liên hợp quốc, UNICEF, đã được công bố nhân Ngày Thế giới chống Lao động Trẻ em, vào thứ Bảy ngày 12 tháng 6. Trong báo cáo mới mang tên “Lao động trẻ em: Ước tính toàn cầu năm 2020, xu hướng và con đường phía trước”, hai cơ quan này cảnh báo rằng tiến độ chấm dứt lao động trẻ em đã bị đình trệ lần đầu tiên sau 20 năm, đảo ngược xu hướng giảm trước đó vốn đã chứng kiến lao động trẻ em giảm 94 triệu trong giai đoạn từ năm 2000 đến năm 2016.
ILO: “Một lời cảnh tỉnh”
“Những ước tính mới là một lời cảnh tỉnh. Chúng ta không thể đứng nhìn trong khi một thế hệ trẻ em mới bị đe dọa”, Tổng Giám đốc ILO Guy Ryder nói. Ông chỉ ra rằng bảo trợ xã hội toàn diện cho phép các gia đình cho con cái đến trường thậm chí ngay cả khi kinh tế khó khăn. Việc tăng cường đầu tư vào phát triển nông thôn và tạo ra công việc ổn định trong nông nghiệp, ông Ryder nói, là điều cần thiết. “Chúng ta đang ở trong thời điểm quan trọng và phụ thuộc nhiều vào cách chúng ta phản ứng. Đây là thời điểm cho sự cam kết và năng lượng được đổi mới, nhằm xoay chuyển tình thế và phá vỡ chu kỳ đói nghèo và lao động trẻ em”, ông Ryder nói.
UNICEF: “Đã đến lúc quay trở lại đúng đường hướng”
Giám đốc Điều hành UNICEF Henrietta Fore cũng cảnh báo rằng thế giới đang “đánh mất vị thế trong cuộc chiến chấm dứt lao động trẻ em”. “Ngay cả trước đại dịch Covid-19, chúng ta đã chứng kiến sự gia tăng đầu tiên trong hai thập kỷ – thêm 8,4 triệu trẻ em liên quan đến tình trạng lao động trẻ em kể từ năm 2016”, bà Henrietta Fore chia sẻ trong một thông điệp video nhân Ngày Thế giới chống Lao động Trẻ em vào thứ Bảy.
Bà Fore cho biết rằng với việc đóng cửa các trường học, các biện pháp giãn cách xã hội, tình trạng mất việc làm, sinh kế và thiếu các mạng lưới an toàn xã hội, các gia đình đang tuyệt vọng và chuyển sang “lao động trẻ em như một phương sách cuối cùng”. “Hiện tại đã bước sang năm thứ hai thực hiện cách biện pháp cách ly xã hội trên toàn cầu, việc đóng cửa các trường học, sự gián đoạn kinh tế, và ngân sách quốc gia thu hẹp”, bà Fore nói, “các gia đình buộc phải đưa ra những lựa chọn đau lòng”.
“Chúng ta không được chấp nhận điều này”, bà Fore nói, và đồng thời cũng cho biết thêm rằng: “Đã đến lúc quay trở lại đúng đường hướng”. Bà Fore kêu gọi các quốc gia mở rộng các biện pháp hỗ trợ thu nhập “để trẻ em quay trở lại trường học, nơi chúng thuộc về”. “Chúng tôi kêu gọi các chính phủ và các ngân hàng phát triển quốc tế ưu tiên đầu tư vào các chương trình có thể đưa trẻ em thoát ra khỏi lực lượng lao động và quay trở lại trường học cũng như các chương trình bảo trợ xã hội vốn có thể giúp các gia đình tránh đưa ra lựa chọn đau lòng này ngay từ đầu”, bà Fore chia sẻ thêm.
Tiến trình đánh bại Covid-19
Báo cáo của ILO-UNICEF lưu ý rằng ngay cả ở những khu vực nơi đã có một số bước tiến kể từ năm 2016, chẳng hạn như ở Châu Á và Thái Bình Dương, Châu Mỹ Latinh và Caribe, Covid-19 đang gây nguy hiểm cho tiến trình đó. Tuy nhiên, một tiến bộ tương tự đã khiến châu Phi cận Sahara bị loại bỏ, nơi mà sự gia tăng dân số, các cuộc khủng hoảng tái diễn, tình trạng nghèo đói cùng cực và các biện pháp bảo trợ xã hội không đầy đủ đã dẫn đến việc có thêm 16,6 triệu trẻ em liên quan đến tình trạng lao động trẻ em trong 4 năm qua.
Báo cáo cảnh báo rằng trên toàn cầu, có thêm 9 triệu trẻ em có nguy cơ bị đẩy vào lĩnh vực lao động trẻ em vào cuối năm 2022 do hậu quả của đại dịch. Một mô hình mô phỏng cho thấy con số này có thể tăng lên 46 triệu nếu chúng không được tiếp cận với các bảo trợ xã hội quan trọng.
Các cú sốc kinh tế bổ sung và việc đóng cửa các trường học do Covid-19 gây ra đồng nghĩa với việc trẻ em đã tham gia vào lĩnh vực lao động trẻ em có thể phải làm việc nhiều giờ hơn hoặc trong những điều kiện tồi tệ hơn, trong khi nhiều trẻ em khác có thể bị cưỡng bức tham gia vào các hình thức lao động trẻ em tồi tệ nhất do tình trạng mất việc làm và thu nhập trong số các gia đình dễ bị tổn thương.
Những kết quả quan trọng từ các ước tính toàn cầu năm 2020 bao gồm:
Tỷ lệ tham gia lao động trẻ em ở trẻ em trai cao hơn trẻ em gái ở mọi lứa tuổi. Trong số tất cả trẻ em trai, 11,2% đang tham gia lao động trẻ em so với 7,8% của tất cả trẻ em gái. Về con số tuyệt đối, trẻ em trai lao động nhiều hơn trẻ em gái vào khoảng 34 triệu. Khi định nghĩa về lao động trẻ em được mở rộng để bao gồm các công việc gia đình từ 21 giờ trở lên mỗi tuần, khoảng cách chênh lệch giới tính giữa trẻ em trai và trẻ em gái từ 5 đến 14 tuổi đã giảm gần một nửa.
Lao động trẻ em phổ biến hơn nhiều ở các khu vực nông thôn. Có 122,7 triệu trẻ em nông thôn tham gia lao động trẻ em so với 37,3 triệu trẻ em thành thị. Tỷ lệ lao động trẻ em ở các khu vực nông thôn (13,9%) gần gấp 3 lần so với các khu vực thành thị (4,7%).
Hầu hết lao động trẻ em – cả trẻ em trai và trẻ em gái – tiếp tục diễn ra trong lĩnh vực nông nghiệp. Hơn 70% tổng số lao động trẻ em, tổng số 112 triệu trẻ em, lao động trong lĩnh vực nông nghiệp.
Tỷ lệ lao động trẻ em lớn nhất diễn ra trong các gia đình. 72% tổng số lao động trẻ em và 83% lao động trẻ em ở độ tuổi từ 5 đến 11 xảy ra trong các gia đình, chủ yếu trong các trang trại gia đình hoặc trong các doanh nghiệp siêu nhỏ của gia đình.
Lao động trẻ em thường liên quan đến việc trẻ em không được đi học. Một tỷ lệ lớn trẻ em lao động trẻ em không được đến trường mặc dù đã trong độ tuổi đi học bắt buộc. Hơn một phần tư trẻ em từ 5 đến 11 tuổi và hơn một phần ba trẻ em từ 12 đến 14 tuổi lao động trẻ em không được đến trường.
Để ngăn chặn sự gia tăng lao động trẻ em, ILO và UNICEF đang kêu gọi:
Bảo vệ xã hội đầy đủ cho tất cả mọi người, bao gồm trợ cấp trẻ em toàn cầu.
Tăng chi tiêu cho giáo dục chất lượng và đồng thời đưa tất cả trẻ em quay trở lại trường học – bao gồm cả trẻ em đã nghỉ học trước COVID-19.
Khuyến khích công ăn việc làm phù hợp cho người lớn, để các gia đình không cần phải nhờ cậy đến trẻ em nhằm giúp tạo thu nhập cho gia đình.
Chấm dứt các chuẩn mực giới tính có hại và phân biệt đối xử ảnh hưởng đến lao động trẻ em.
Đầu tư vào hệ thống bảo vệ trẻ em, phát triển nông nghiệp, các dịch vụ công cộng ở nông thôn, cơ sở hạ tầng và sinh kế.
Thiên Ân (theo Vatican News)
