Đức Thánh Cha Phanxicô trong cuộc họp báo trên chuyến bay Giáo hoàng trở về Rôma sau chuyến viếng thăm Canada vào ngày 29 tháng 7 (Ảnh: GUGLIELMO MANGIAPANE / Pool / AFP qua Getty Images)
Trong cuộc họp báo trên chuyến bay trên chuyến bay từ Iqaluit trở về Rome, Đức Thánh Cha Phanxicô cho biết mặc dù ngài đã không sử dụng từ ‘diệt chủng’, nhưng ngài thực sự đã mô tả từ này. ‘Tôi đã xin lỗi; tôi đã cầu xin sự tha thứ vì công việc này, vốn là tội ác diệt chủng”.
Đức Thánh Cha Phanxicô đã đồng ý với quan điểm rằng việc cưỡng bức phải tách trẻ em bản địa khỏi gia đình và cách đối xử với chúng trong hệ thống trường học nội trú của Canada là một hình thức “diệt chủng văn hóa”.
Phát biểu với các nhà báo trên chuyến bay dành cho Giáo hoàng vào ngày 30 tháng 7, Đức Thánh Cha Phanxicô giải thích rằng ngài đã không sử dụng thuật ngữ “diệt chủng” trong lời xin lỗi công khai của mình về những vụ lạm dụng trong quá khứ do người Công giáo gây ra trong hệ thống vì nó không được nghĩ đến.
Hệ thống trường học nội trú của Canada, mà Đức Thánh Cha Phanxicô đã đề cập đến, đã hoạt động trong hơn 100 năm. Hệ thống trường học hoạt động nhằm mục đích loại bỏ văn hóa và ngôn ngữ bản địa một cách có hệ thống, thường bằng cách tách trẻ em khỏi gia đình của chúng bằng vũ lực. Các tổ chức Công giáo đã điều hành ít nhất 60% các trường nội trú do chính phủ tài trợ.
Vị Giáo hoàng 85 tuổi đã phát biểu khi kết thúc chuyến viếng thăm kéo dài một tuần tới Canada, trong đó ngài đã đến thăm Edmonton, Québec và Iqaluit, về điều mà ngài gọi là “một cuộc hành hương sám hối” để xin lỗi và liên tục bày tỏ sự hổ thẹn và đau buồn của mình với các cộng đồng bản địa của đất nước vì vai trò của Giáo hội Công giáo trong hệ thống.
Vào năm 2015, Ủy ban Sự thật và Hòa giải của đất nước đã kết luận rằng hệ thống trường học nội trú của đất nước đã cấu thành một “tội ác diệt chủng văn hóa”.
Trong cuộc họp báo trên chuyến bay trên chuyến bay từ Iqaluit trở về Rome, Đức Thánh Cha Phanxicô cho biết mặc dù ngài đã không sử dụng từ ‘diệt chủng’, nhưng ngài thực sự đã mô tả từ này. ‘Tôi đã xin lỗi; tôi đã cầu xin sự tha thứ vì công việc này, vốn là tội ác diệt chủng”.
Ủy ban Sự thật và Hòa giải, hoạt động từ năm 2008 đến năm 2015, đã kết luận rằng hàng nghìn trẻ em đã chết khi theo học “Các Trường Nội trú Người Da đỏ” và đồng thời kêu gọi hành động về 94 điểm.
Những lời xin lỗi của Đức Giáo hoàng là một trong bốn điểm của Ủy ban Sự thật và Hòa giải gửi đến Giáo hội Công giáo.
Trong bài phát biểu ngắn hôm thứ Sáu trước các đại biểu đại diện cho chín dân tộc bản địa của Canada, Đức Thánh Cha Phanxicô cho biết ngài đã trở về với “kinh nghiệm phong phú thêm rất nhiều” sau cuộc hành trình kéo dài một tuần lễ: “Tôi đã đến với tư cách là một người hành hương, bất chấp những hạn chế về thể chất của mình, để thực hiện những bước tiến xa hơn cùng với anh chị em và vì anh chị em. Tôi làm điều này để có thể đạt được sự tiến bộ trong việc tìm kiếm sự thật, để các tiến trình của sự chữa lành và hòa giải có thể tiếp tục, và để hạt giống của hy vọng có thể tiếp tục được gieo rắc cho các thế hệ tương lai – những người dân bản địa cũng như không phải bản địa – những người mong muốn được cùng chung sống với nhau, hòa thuận, như anh chị em một nhà”.
Minh Tuệ (theo NCR)
