Đức Thánh Cha Phanxicô rời Quảng trường Thánh Phêrô sau Thánh lễ tuyên phong Chân Phước cho Đức cố Giáo hoàng Gioan Phaolô I, tại Vatican, Chúa nhật, ngày 4 tháng 9 năm 2022 (Ảnh: Alessandra Tarantino / AP)
Trong một cuộc phỏng vấn mới, Đức Thánh Cha Phanxicô đã phủ nhận tin đồn rằng một chuyến viếng thăm tới Kyiv có thể diễn ra trước chuyến viếng thăm của ngài tới Kazakhstan vào tuần tới, đồng thời cũng cho biết rằng ngài đã bị các bác sĩ cấm các chuyến đi xa trước đó do những vấn đề liên quan đến đầu gối của ngài.
Phát biểu với CNN Portugal, Đức Thánh Cha Phanxicô cho biết ngài đã trò chuyện với cả Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy và Tổng thống Nga Vladimir Putin, và đối thoại chính là chìa khóa.
“Cả hai đều đã đến thăm tôi ở đây. Không phải bây giờ, nhưng trước chiến tranh. Và tôi luôn tin rằng bằng việc đối thoại chúng ta luôn tiến về phía trước. Bạn biết ai không biết cách trò chuyện không? Đó là loài vật. Chúng có tính bản năng thuần túy. Thay vào đó, đối thoại là buông bỏ bản năng và lắng nghe. Đối thoại rất khó”, Đức Thánh Cha nói.
Khi được hỏi liệu ngài có còn dự định đến thăm Kyiv hay không, Đức Thánh Cha Phanxicô cho biết chuyến viếng thăm tới thủ đô của Ukraine “hiện vẫn chưa chắc chắn”.
“Hiện tại tôi không thể đi vì sau chuyến viếng thăm Canada, việc hồi phục đầu gối của tôi bị ảnh hưởng một chút, và bác sĩ nói rằng tôi không thể đến Kazakhstan”, Đức Thánh Cha nói, và đồng thời cũng cho biết ngài “đang liên lạc qua điện thoại, và tôi làm những gì tôi có thể, và tôi đề nghị tất cả mọi người nỗ lực làm những gì họ có thể”.
“Mọi người đều có thể làm điều gì đó. Và tôi đồng hành từ sự đau đớn của tôi, và lời cầu nguyện của tôi là tất cả những gì tôi có thể làm”, Đức Thánh Cha nói, đồng thời lưu ý rằng ngài cũng đã cử một số Hồng y đến Ukraine cũng như Đức Tổng giám mục Paul Gallagher người Anh, Ngoại trưởng Vatican, “vì vậy sự hiện diện của tôi ở đó rất mạnh mẽ”.
Đức Thánh Cha Phanxicô đã trò chuyện với nhà báo Maria Joao Avillez trong một cuộc phỏng vấn được thực hiện tại Vatican ngày 11 tháng 8 và được phát sóng trong các phần riêng biệt vào ngày 4 và 5 tháng 9.
Trong cuộc trò chuyện đề cập đến rất nhiều vấn đề khác nhau, Đức Thánh Cha đã đề cập đến Đại hội Giới trẻ Thế giới toàn cầu vào năm tới tại Lisbon, cuộc khủng hoảng giáo sĩ lạm dụng tình dục, vai trò của phụ nữ trong Giáo hội, phụng vụ, và Thượng hội đồng Giám mục về Hiệp hành đang diễn ra, cùng nhiều vấn đề khác.
Trong vài tháng qua, Bồ Đào Nha đã quay cuồng với các vụ bê bối giáo sĩ lạm dụng tình dục.
Vào tháng 1, một cuộc điều tra chính thức về các trường hợp lạm dụng đã được đưa ra, và tính đến tháng 7, ủy ban phụ trách cuộc điều tra cho biết họ đã thu thập được khoảng 350 lời khai và dự kiến sẽ còn nhiều lời khai khác nữa.
Đức Thánh Cha Phanxicô cho biết rằng “hành vi lạm dụng bởi nam giới và phụ nữ trong Giáo hội, lạm dụng quyền bính, lạm dụng quyền lực và lạm dụng tình dục, là một sự tàn ác, bởi vì mọi nam giới hay phụ nữ trong Giáo hội, dù là linh mục, tu sĩ hay giáo dân, được kêu gọi để phục vụ, để tạo ra sự hiệp nhất, phát triển, và hành vi lạm dụng luôn mang tính phá hoại”. Đức Thánh Cha đã trích lời một nhóm chuyên gia đến từ Brazil mà ngài đã gặp gỡ gần đây để thảo luận về vấn đề này, đồng thời cũng lưu ý rằng hành vi lạm dụng bởi các thành viên trong Giáo hội chỉ ở mức 3%, trong khi số vụ lạm dụng diễn ra trong môi trường gia đình là 42-46%, và tỷ lệ lạm dụng trong lĩnh vực thể thao cũng cao hơn.
Vì lý do này, Đức Thánh Cha Phanxicô cho biết rằng những lập luận đổ lỗi các vụ giáo sĩ lạm dụng cho đời sống độc thân của linh mục là hoàn toàn sai lầm và hành vi lạm dụng bên trong Giáo hội “chỉ đơn giản là sự quái dị của một người đàn ông hoặc phụ nữ trong Giáo hội, người mắc bệnh tâm lý hoặc lợi dụng địa vị của họ cho sự thỏa mãn cá nhân của họ. Thật là ác độc”.
Đức Thánh Cha Phanxicô đã gia tắng gấp đôi lập trường “không khoan nhượng” về vấn nạn giáo sĩ lạm dụng tình dục, đồng thời cho biết rằng ngài là người chịu trách nhiệm đảm bảo rằng điều đó không xảy ra nữa và “một điều rất quan trọng là không khoan nhượng. Không bao giờ”.
“Một linh mục không thể tiếp tục là một linh mục nếu anh ta là một kẻ lạm dụng. Anh ta không thể hành động như một linh mục vì anh ta bệnh hoạn hoặc là một kẻ tội phạm. Nếu anh ta là một linh mục, anh ta ở đó để dẫn đưa mọi người đến với Thiên Chúa chứ không phải để hủy hoại người khác nhân danh Chúa. Không khoan nhượng và chúng ta không thể dừng lại ở đó”, Đức Thánh Cha nói.
Đức Thánh Cha Phanxicô cũng đề cập ngắn gọn về vấn đề Phụng vụ và quyết định của ngài trong việc hạn chế Thánh lễ Latinh Truyền thống, đồng thời cho biết rằng có một cuộc khủng hoảng “về việc đào tạo phụng vụ kém cỏi” trong Giáo hội, và “việc thiếu lòng khoan dung trong việc cử hành Thánh lễ” là một trong những nguyên nhân của vấn đề này.
Việc thiếu lòng khoan dung này “gây ra tai tiếng”, Đức Thánh Cha nói, “một Giáo hội không cử hành phụng vụ xứng hợp là một Giáo hội không biết ngợi khen Thiên Chúa, không biết sống đức tin sâu sắc. Đối với tôi, điều quan trọng là cần phải đào tạo Phụng vụ một cách quy củ”.
Đức Thánh Cha Phanxicô cũng nói nhiều về vai trò của phụ nữ trong Giáo hội, và đặc biệt là quyết định của ngài về việc bổ nhiệm ba phụ nữ vào ủy ban bổ nhiệm các Giám mục.
“Những người đã được rửa tội là nam giới và nữ giới, và Giáo hội tự bản chất là nữ tính… Giáo hội là một phụ nữ, là một người nữ, chứ không phải một người nam. Giáo hội là một người phụ nữ; Giáo hội là Hiền thê của Đức Kitô. Và trong công việc điều hành thông thường của Giáo hội lại không có phụ nữ. Giờ đây, có các Thư ký của các Thánh Bộ; Tổng thư ký của Phủ Thống đốc thành Vatican là một phụ nữ. Và tại sao lại không bổ nhiệm cả phụ nữ vào ủy ban bổ nhiệm các Giám mục?”, Đức Thánh Cha Phanxicô nói.
Việc đưa phụ nữ vào các vị trí lãnh đạo và quyền lực không phải là “một xu hướng nữ quyền”, Đức Thánh Cha Phanxicô nói, mà là “một hành động công bằng bị lãng quên về mặt văn hóa”.
“Bạn có muốn làm điều gì đó cho Giáo hội không? Trở thành một Nữ tu. Không. Người đó có thể là một nữ giáo dân. Một nữ giáo dân đang dấn thân”, Đức Thánh Cha nói, đồng thời cũng cho biết rằng anh chị em giáo dân luôn có thể làm việc ở Vatican, và ngày càng có nhiều người hơn đã được bổ nhiệm trong những năm gần đây, vì vậy “điều đó đang dần được thực hiện”.
Đức Thánh Cha Phanxicô lưu ý rằng trong hai năm qua, Hội đồng Kinh tế của Vatican – bao gồm sáu Hồng y và sáu giáo dân – đã có đa số phụ nữ là giáo dân, và kể từ khi được bổ nhiệm, “hội đồng này bắt đầu hoạt động tốt hơn”.
“Phụ nữ biết cách xoay sở mà không cần bất cứ thứ gì khác. Và người phụ nữ có cách thực hiện mọi việc khác với đàn ông chúng ta, bởi vì phụ nữ lập luận khác biệt. Đó là kiểu giải quyết xung đột khác, giải quyết vấn đề khác”, Đức Thánh Cha Phanxicô nói.
Đức Thánh Cha Phanxicô cũng đã nói về Thượng Hội Đồng Giám Mục về Hiệp hành đang diễn ra, đỉnh điểm là sự quy tụ toàn cầu của các Giám mục và kiểm toán viên tại Rôma vào năm tới, cũng như những tranh luận xung quanh một số khía cạnh của tiến trình này.
Một số người, Đức Thánh Cha nói, nghĩ về tính hiệp hành “giống như một quốc hội, ở đó mỗi người nói những gì họ nghĩ”.
Tuy nhiên, đây không phải là một hội nghị, Đức Thánh Cha Phanxicô nói, đồng thời cũng nhấn mạnh rằng “sẽ không có Thượng hội đồng nếu không có sự hiện diện của Chúa Thánh Thần. Ai là nhân vật chính của Thượng hội đồng? Thưa đó là Chúa Thánh Thần. Và làm thế nào để anh chị emlàm điều đó? Mỗi người chia sẻ những gì mình cảm nhận, những gì mình nghĩ và sau đó cùng nhau tìm kiếm sự hòa hợp, một lần nữa tìm kiếm tiếng nói của Chúa Thánh Thần”.
“Trong Thượng hội đồng, có sự đa dạng nơi những gì mỗi người chia sẻ, nhưng chính Chúa Thánh Thần làm nên sự hòa hợp. Nếu Chúa Thánh Thần không có ở đó, thì đó là một quốc hội”, Đức Thánh Cha Phanxicô nói.
Khi đề cập đến những tranh luận về Thượng hội đồng, Đức Thánh Cha Phanxicô nói, “anh chị em phải để các tiến trình hoàn thành, bởi vì Chúa Thánh Thần đang ban cho chúng ta những cách thức để khiến Giáo hội trưởng thành”.
“Một số chạy về phía trước và những người khác lại đi lùi. Và người Mục tử nhân lành, người chăn dắt đoàn chiên, một Giám mục phải biết đi giữa dân Chúa”, Đức Thánh Cha nói, và đồng thời cũng cho biết thêm rằng các Giám mục phải đi trước, đứng ở giữa và đi sau đàn chiên của mình, để họ có thể đồng hành với từng thành viên của Giáo hội.
“Đó là lý do tại sao tôi nói rằng một vị Mục tử luôn phải luôn mang tính phổ quát. Tôn trọng đoàn dân trung thành thánh thiện của Thiên Chúa”, Đức Thánh Cha Phanxicô nói. “Chủ nghĩa giáo sĩ, vốn là một sự lầm lạc đồi bại, tước đi tính phổ quát này khỏi người Mục tử và biến vị Mục tử này trở thành Mục tử của một lĩnh vực hoặc một phương thức mục vụ”.
Minh Tuệ (theo Crux)
