Các Giám mục Hoa Kỳ đang chờ đợi và quan sát xem Tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ làm gì với lời hứa trong chiến dịch tranh cử của mình về việc trục xuất hàng loạt những người nhập cư đang ở trong nước một cách bất hợp pháp.
Nhưng các Giám mục cho biết họ sẵn sàng lên tiếng mạnh mẽ nếu Trump thực sự thúc đẩy đề xuất gây tranh cãi này theo cách làm suy yếu phẩm giá con người.
Đó là thông điệp được ban lãnh đạo Hội đồng Giám mục Công giáo Hoa Kỳ (USCCB) đưa ra vào ngày họp công khai đầu tiên của hội nghị mùa thu, được tổ chức tại Baltimore vào ngày 12 tháng 11, một tuần sau Ngày bầu cử.
“Chúng tôi đang chờ xem chính xác điều gì sẽ diễn ra”, Đức Giám mục Mark Seitz, người đứng đầu Ủy ban Di dân của USCCB, phát biểu với các thành viên của giới truyền thông cùng với Chủ tịch USCCB, Đức Tổng Giám mục Timothy Broglio, và Đức Giám mục Michael Burbidge, Chủ tịch Ủy ban Bảo vệ Sự sống của USCCB.
Nếu chính quyền Trump hành động theo hướng vi phạm các quyền cơ bản của con người, Đức Giám mục Seitz cho biết, các Giám mục đã sẵn sàng “lên tiếng mạnh mẽ”.
Đức Giám mục Seitz, Giám mục Giáo phận El Paso, đã phản đối nỗ lực của chính quyền tiểu bang Texas nhằm hạn chế mục vụ Công giáo đối với những người di cư trong Giáo phận của mình. Vị Giám chức cho biết hôm thứ Ba rằng các Giám mục “lo ngại” về lời lẽ về vấn đề nhập cư của Trump trong chiến dịch tranh cử nhưng họ “không muốn đi trước” chính quyền trước khi chính quyền công bố các kế hoạch cụ thể.
“Chúng tôi biết rằng thực tế thường khác với lời nói suông”, Đức Giám mục Seitz nói. “Chúng tôi sẽ theo dõi và phản ứng khi cần thiết”.
Đức Tổng Giám mục Broglio nhấn mạnh rằng mặc dù các Giám mục không khuyến khích việc nhập cư bất hợp pháp, nhưng họ nhấn mạnh rằng những người đến đất nước này phải được chăm sóc, vì họ “đại diện cho dung mạo của Chúa Kitô” nơi người nghèo.
“Tôi nghĩ rằng khi chúng ta tiến về phía trước, chúng tôi hy vọng sẽ có nỗ lực nghiêm túc để sửa đổi luật nhập cư và cũng sẽ có sự tôn trọng mới đối với phẩm giá con người”, Đức Tổng Giám mục Broglio, người đứng đầu Tổng Giáo phận Quân đội Hoa Kỳ, cho biết.
Đề xuất trục xuất hàng loạt
Theo số liệu thống kê tháng 7 năm 2023 của Trung tâm Nghiên cứu Di cư, ước tính có khoảng 11,7 triệu người nhập cư không có giấy tờ tại Hoa Kỳ. Trump đã hứa sẽ trục xuất tất cả những người di cư bất hợp pháp trong nước và đồng thời cho biết kế hoạch này, vốn bị chỉ trích là không khả thi về mặt tài chính, “sẽ không có nhãn giá”.
Tom Homan, một người Công giáo và là cựu quyền giám đốc của Cơ quan Thực thi Di trú và Hải quan Hoa Kỳ, người được bổ nhiệm làm “Sa hoàng biên giới” của Trump, cho biết vào ngày 11 tháng 11 rằng chính quyền mới sẽ ưu tiên trục xuất “các mối đe dọa an toàn công cộng và an ninh quốc gia trước tiên”, đồng thời cũng cho biết thêm rằng những người nhập cư bất hợp pháp vào nước này “không nên cảm thấy ung dung tự tại”.
Đề xuất này đã gây nhiều tranh cãi trong giới Công giáo. Sách Giáo lý Công giáo dạy rằng các quốc gia, đặc biệt là các quốc gia giàu có, nên cố gắng chào đón người di cư “ở mức độ nhiều nhất có thể” nhưng các quốc gia cũng có quyền quản lý việc di cư.
Sách Giáo lý dạy rằng người di cư có quyền di cư và cũng có nghĩa vụ đối với đất nước mới, bao gồm việc tuân thủ luật pháp của đất nước đó.
Đức Giám mục Seitz cho biết USCCB thừa nhận rằng một số người nhập cư đã không nhập cảnh vào đất nước một cách hợp pháp nhưng đồng thời nhấn mạnh rằng chính phủ Hoa Kỳ nên phân biệt giữa những người đã gây thêm tội ác với những người “vì lợi ích của đất nước, nên được phép ở lại”.
Vị Giám chức cũng nhấn mạnh rằng nếu bất kỳ chương trình trục xuất nào được thực hiện thì nó phải tôn trọng các quyền cơ bản của con người, không phải là sản phẩm của việc có quốc tịch hay không mà là do Thiên Chúa ban tặng, như các văn bản lập quốc của Hoa Kỳ công nhận.
Đức Giám mục El Paso cho biết cách thức thực hiện chương trình trục xuất sẽ “là một thử thách đối với quốc gia của chúng ta”, đồng thời cũng cho biết thêm rằng các Giám mục chắc chắn sẽ đảm bảo với những người nhập cư không có giấy tờ “về sự đồng hành của chúng tôi với họ” trong bất kỳ điều gì có thể xảy ra, bởi vì “chúng tôi sẽ không tháo chạy và bỏ rơi họ”.
Liên quan đến công việc mục vụ dành cho người di cư, Đức Tổng Giám mục Broglio nói thêm rằng khả năng thực hiện sứ mạng phục vụ của Giáo hội là vấn đề tự do tôn giáo.
“Tôi thiết nghĩ chúng ta phải nhấn mạnh vào khả năng sống theo đức tin của mình và thực hành đức tin đó, đặc biệt là khi nó áp dụng cho những người nghèo khổ và bị gặt ra bên lề nhất trong xã hội của chúng ta”, vị Giám chức nói.
Bài học về sự sống và Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF)
Ngoài vấn đề nhập cư, Đức Giám mục Burbidge, người đứng đầu Giáo phận Arlington ở Virginia, đã bình luận về những bài học ủng hộ sự sống từ Ngày bầu cử, bao gồm ba chiến thắng đầu tiên của phong trào ủng hộ sự sống trong các sáng kiến bỏ phiếu cấp tiểu bang kể từ khi lật ngược phán quyết Roe v. Wade năm 2022.
Đức Giám mục Địa phận Virginia đã nhấn mạnh tầm quan trọng của phong trào bảo vệ sự sống “đi trước một bước” trong các cuộc chiến cấp tiểu bang bằng cách truyền tải thông điệp sớm và ngắn gọn.
“Chúng ta sẽ không bao giờ có thể, về mặt tài chính, theo kịp những người đang đấu tranh cho việc hợp pháp hóa phá thai tại tiểu bang của họ”, Đức Giám mục Burbidge nói. “Chúng ta phải dựa vào sự thật mà chúng ta có, vào những lời cầu nguyện và hy sinh mà chúng ta thực hiện, và cũng làm rõ lập trường cực đoan của những người đang đấu tranh cho việc hợp pháp hóa phá thai tại tiểu bang của họ”.
Trong khi Trump đã chỉ ra rằng ông không cởi mở với việc hạn chế phá thai ở cấp liên bang, Đức Giám mục Burbidge cho biết ông “khá lạc quan” rằng phong trào ủng hộ sự sống sẽ tìm được “sự lắng nghe cởi mở” để ủng hộ các sáng kiến nhằm hỗ trợ các bà mẹ, trẻ em chưa sinh và cuộc sống gia đình, chẳng hạn như tín thuế trẻ em và thậm chí cả chương trình ‘Đồng hành cùng các bà mẹ đang cần đucợ giúp đỡ’ (Walking with Moms in Need) của USCCB.
“Bất kỳ cách thức nào có thể hợp tác để tăng các cơ hội đó để phá thai không phải là một sự lựa chọn là điều mà chúng tôi sẽ ủng hộ hết mình”, Đức Giám mục Burbidge chia sẻ thêm trong phần bình luận với EWTN News.
Liên quan đến đề xuất của Trump về việc tài trợ liên bang cho IVF, Đức Giám mục Burbidge đồng tình với Đức Giám mục Seitz, đồng thời lưu ý rằng các Giám mục “sẽ không phản hồi những gì chúng tôi nghe được trong chiến dịch tranh cử” mà sẽ phản hồi những chính sách được đưa vào thực hiện.
“Nếu có bất cứ điều gì không ủng hộ việc bảo vệ sự sống, thì chúng tôi sẽ phản ứng tương ứng”, vị Giám chức nói, đồng thời cũng cho biết thêm rằng các Giám mục cần truyền đạt giáo huấn của họ về IVF, bao gồm việc phá hủy sự sống phôi thai và thụ thai theo cách không theo lề luật của Thiên Chúa, với “sự nhạy bén mục vụ”, vì vô sinh là “một thập giá rất nặng nề”.
Tiến về phía trước
Mặc dù nhiệm kỳ thứ hai của Trump mang đến những thách thức và cơ hội cụ thể, nhưng ban lãnh đạo USCCB nhấn mạnh rằng sứ mệnh cơ bản của họ trong việc hợp tác với các quan chức được bầu vẫn không thay đổi.
“Bất kể kết quả vào thứ Ba [ngày 5 tháng 11] là gì, chúng tôi biết vào thứ Tư rằng có điều gì đó không thay đổi: Chúng ta là một quốc gia dưới sự dẫn dắt của Thiên Chúa”, Đức Giám mục Burbidge cho biết, đồng thời nhấn mạnh rằng các Giám mục được hướng dẫn bởi chân lý của Tin Mừng, chứ không phải bởi đảng phái chính trị.
Đức Tổng Giám mục Broglio lưu ý rằng “sẽ có người thắng và kẻ thua” sau một cuộc bầu cử, “nhưng mục tiêu chính là cho phép đất nước tiến bộ” và đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của cuộc đối thoại rộng rãi.
Đối với Đức Giám mục Seitz, điều đó bao gồm đối thoại với chính quyền mới của Trump về các lĩnh vực bất đồng, cũng như trong trường hợp các ưu tiên của Giám mục trùng lặp với Tổng thống và các quan chức được bầu khác.
“Chúng tôi luôn tìm kiếm những cách thức để có thể hợp tác với chính quyền, với các thành viên của Quốc hội và những người tương tự”, Đức Giám mục Seitz cho biết. “Vẫn sẽ có những lĩnh vực mà chúng tôi có thể làm được điều đó”.
Minh Tuệ (theo CNA)