Vatican kêu gọi ‘tạm đình chỉ’ tiến trình cải cách Giáo hội Đức

RÔMA – Trong những gì được mô tả là một cuộc thảo luận “thẳng thắn” tại Rôma hôm thứ Sáu giữa những người đứng đầu các cơ quan của Vatican và các Giám mục Đức về những cải cách của “Con đường Công nghị” đang gây tranh cãi của họ, một đề xuất chấm dứt và hủy bỏ tiến trình đã được đưa ra và đã bị từ chối.

62 Giám mục người Đức đã có mặt tại Rôma trong tuần này để thực hiện chuyến viếng thăm Ad limina, chuyến viếng thăm mà các Hội đồng Giám mục thực hiện vài năm một lần để gặp gỡ Đức Thánh Cha và các cơ quan khác nhau của Vatican nhằm cung cấp thông tin cập nhật về những công việc của Giáo hội địa phương.

Đáng chú ý, các Giám mục Đức trong tuần này đã không tổ chức các cuộc họp riêng với Đức Thánh Cha và các văn phòng Giáo triều Vatican, mà thay vào đó, trong một động thái bất thường, một cuộc họp chung đã được lên lịch với tất cả họ cùng với nhau, tuy nhiên, Đức Thánh Cha Phanxicô được cho là đã không tham dự, nhưng đã tiếp kiến các Giám mục Đức hôm thứ Năm.

Theo một tuyên bố của Vatican đưa ra vào tối hôm thứ Sáu, cuộc gặp gỡ giữa các Giám mục Đức và các quan chức của Giáo triều Vatican đã được lên kế hoạch “trong một thời gian”, và là một cơ hội để “cùng nhau suy nghĩ về Con đường Công nghị đang diễn ra ở Đức”.

Cái gọi là “Con đường Công nghị” đã được triệu tập vào năm 2019 để đối phó với cuộc khủng hoảng giáo sĩ lạm dụng tình dục ở Đức với mục đích trao cho giáo dân những vai trò nổi bật hơn trong việc lãnh đạo Giáo hội. Tuy nhiên, quá trình này ngày càng trở nên gây tranh cãi do những lời kêu gọi thẳng thắn của các tham dự viên nổi bật, giáo dân cũng như Giám mục, để phụ nữ được truyền chức Linh mục và cho phép các Linh mục chúc lành cho các cặp đồng giới.

Cũng đã có những cuộc bỏ phiếu ủng hộ việc loại bỏ luật độc thân Linh mục bắt buộc và cho phép các giáo sĩ kết hôn, đồng thời tuyên bố rằng hôn nhân đồng giới không phải là điều tội lỗi. Tiến trình này cũng nhấn mạnh rằng giáo dân có tiếng nói lớn hơn trong việc bầu chọn các Giám mục.

Vào mùa hè, Vatican đã đưa ra một tuyên bố cảnh báo các Giám mục Đức về việc khơi dậy sự chia rẽ, và đồng thời nhấn mạnh rằng tiến trình này “không có thẩm quyền buộc các Giám mục và các tín hữu phải chấp nhận những cách thức quản lý mới và những cách tiếp cận mới đối với giáo lý và luân lý”.

Đáp lại, các Giám mục Đức cho biết họ “ngạc nhiên” trước nhận xét của Vatican và hy vọng sẽ thảo luận các vấn đề có khả năng gây tranh cãi trong một khung cảnh trang trọng hơn.

Bối cảnh đó diễn ra dưới hình thức của cuộc họp hôm thứ Sáu, được tổ chức tại Augustinianum – một học viện ở Rôma có liên kết với Đại học Giáo hoàng Latêranô và nằm ngay bên ngoài các bức tường của Vatican – và được chủ trì bởi Quốc Vụ Khanh Vatican, Đức Hồng y Pietro Parolin người Ý.

Theo tuyên bố của Vatican, Đức Hồng Y Parolin trong bài phát biểu khai mạc đã chỉ ra “mối dây hiệp thông và yêu thương liên kết các Giám mục với nhau và với Đấng kế vị Thánh Phêrô”, và ngài cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của cuộc gặp gỡ như là “một khoảnh khắc chia sẻ và ân sủng, của sự hiệp nhất trong những khác biệt”.

Đức Hồng Y Parolin cũng bày tỏ lo ngại về một số yếu tố của Con đường Công nghị của Giáo hội Đức, đồng thời cảnh báo về nguy cơ thực hiện “những cải cách gồm Giáo hội chứ không phải trong Giáo hội”.

Trong bài phát biểu của mình, Đức Giám mục Georg Bätzing Địa phận Limburg, Chủ tịch Hội đồng Giám mục Đức, đã phác thảo công việc của Con đường Công nghị cho đến nay, và đồng thời nhấn mạnh tinh thần hướng dẫn của tiến trình này bắt nguồn từ việc “lắng nghe dân Chúa và nỗi đau của những hành vi lạm dụng do các thành viên thuộc hàng giáo phẩm gây ra”.

Đức Giám mục Bätzing đã nhấn mạnh các chủ đề được thảo luận trong các cuộc họp của Con đường Công nghị cho đến nay được liệt kê như sau: Thẩm quyền và sự phân chia thẩm quyền trong Giáo hội – sự tham gia chung và kế hoạch truyền giáo; Đời sống Linh mục hôm nay; Phụ nữ trong các công việc mục vụ và văn phòng của Giáo hội; và, Sống trong những tương quan hữu hiệu – sống yêu thương trong vấn đề tính dục và trong tương quan vợ chồng.

Đức Giám mục Bätzing cũng cảm ơn Đức Thánh Cha Phanxicô, người không có mặt, vì Thượng hội đồng Giám mục về Hiệp hành đang diễn ra của ngài, và vì quyết định gần đây của ngài kéo dài tiến trình này thêm một năm nữa.

Sau khi Đức Giám mục Bätzing kết lời, “các báo cáo thần học” sau đó được thực hiện bởi Đức Hồng Y Luis Ladaria, Tổng Trưởng Thánh Bộ Giáo Lý Đức Tin, và Đức Hồng Y Marc Ouellet, Tổng Trưởng Thánh Bộ Giám Mục, cả hai đều “đã trình bày một cách thẳng thắn và rõ ràng về những lo ngại và do dự liên quan đến phương pháp luận, nội dung và các đề xuất của Con đường Công nghị”.

Theo tuyên bố của Vatican, Đức Hồng Y Ladaria và Đức Hồng Y Ouellet đã đề xuất rằng, “vì lợi ích của sự hiệp nhất của Giáo hội và sứ mạng truyền bá Phúc Âm của Giáo hội”, các yêu cầu được đưa ra như một phần của Con đường Công nghị Đức được đưa vào Thượng hội đồng rộng lớn hơn, đang diễn ra về tính hiệp hành.

Trong “cuộc đối thoại cởi mở” giữa các Giám mục Đức và các quan chức Giáo triều diễn ra sau đó, “tầm quan trọng cũng như tính cấp bách của việc xác định và đào sâu một số chủ đề được nêu bật” đã được nhấn mạnh, đặc biệt liên quan đến các cấu trúc Giáo hội; sứ  vụ Linh mục và việc tiến tới chức tư tế; và nhân học Kitô giáo.

“Đồng thời, tất cả mọi người đều ý thức đầy đủ về việc đang đồng hành với toàn thể đoàn dân thánh thiện và kiên nhẫn của Thiên Chúa, ngay cả trong sự xung khắc giữa các ý kiến khác nhau”, tuyên bố cho biết, đồng thời lưu ý rằng nhiều nhận xét đã đề cập đến tính trọng tâm của “việc truyền giáo và sứ vụ” trong tiến trình này, “cũng như nhận thức về tính không khả dụng của một số chủ đề”.

Để đạt được mục tiêu này, một đề xuất đã được đưa ra “về việc áp dụng việc tạm đình chỉ đối với Con đường Công nghị của Đức”, tuy nhiên, đề xuất này đã bị từ chối, nhưng thay vào đó, “việc suy tư và lắng nghe lẫn nhau hơn nữa trước những vấn đề phức tạp” đã được khuyến khích.

Theo Vatican, cuộc họp đã kết thúc không phải với một quyết định rõ ràng, nhưng với một thỏa thuận “tiếp tục lắng nghe và đối thoại lẫn nhau trong những tháng tới” khi Con đường Công nghị Đức tiếp tục.

Minh Tuệ (theo Crux)