VATICAN CITY (Reuters) – ĐTC Phanxicô đã chỉ trích chính sách về việc chia tách các gia đình di cư tại biên giới Mexico của chính quyền Trump, đồng thời nhấn mạnh rằng chủ nghĩa dân túy không phải là câu trả lời cho các vấn đề về nhập cư của thế giới.
Phát biểu với Reuters, ĐTC Phanxicô cho biết Ngài ủng hộ những phát biểu gần đây của các giám mục Công giáo Hoa Kỳ, những người đã kêu gọi việc chia cắt trẻ em khỏi cha mẹ chúng là “trái ngược với các giá trị Công giáo” và “vô luân”.
“Điều này quả thực không hề dễ dàng, nhưng chủ nghĩa dân túy không phải là giải pháp”, ĐTC Phanxicô cho biết vào tối hôm Chúa nhật vừa qua.
Trong một cuộc phỏng vấn hiếm hoi bao trùm nhiều vấn đề khác nhau, ĐTC Phanxicô cho biết Ngài lạc quan về các cuộc đàm phán có thể dẫn đến một thỏa thuận lịch sử về việc bổ nhiệm các giám mục ở Trung Quốc, và đồng thời ĐTC Phanxicô cũng cho biết rằng Ngài có thể chấp thuận sự từ chức của nhiều giám mục hơn trong vụ bê bối lạm dụng tình dục ở Chile.
Chia sẻ tại căn hộ tại Vatican về 5 năm Triều đại Giáo Hoàng của mình, ĐTC Phanxicô đã bảo vệ vai trò lãnh đạo của mình trong Giáo hội Công giáo La Mã chống lại những lời chỉ trích của những người bảo thủ bên trong và bên ngoài Giáo hội, những người nói rằng việc giải thích giáo lý của Ngài là quá tự do.
ĐTC Phanxicô cũng cho biết rằng Ngài muốn bổ nhiệm thêm nhiều phụ nữ vào các vị trí hàng đầu trong chính quyền Vatican.
Một trong những thông điệp được nhấn mạnh nhất của ĐTC Phanxicô liên quan đến chính sách nhập cư không khoan dung của Tổng thống Donald Trump, mà trong đó chính quyền Mỹ dự định sẽ truy tố hình sự tất cả những người nhập cư bị bắt giữ vì tội vượt qua biên giới Mexico bất hợp pháp, cầm tù những người trưởng thành trong khi con cái họ được gửi đến những nơi trú ẩn của chính phủ.
Chính sách này đã gây ra một sự phản đối kịch liệt tại Hoa Kỳ và đã bị lên án ở nước ngoài khi các video xuất hiện của những thanh thiếu niên bị giam giữ và tiếng la hét của những đứa trẻ đã được lan truyền.
Các giám mục Công giáo Hoa Kỳ đã cùng với các nhà lãnh đạo tôn giáo khác tại Hoa Kỳ lên án chính sách này.
“Tôi đứng về phía Hội đồng giám mục Hoa Kỳ”, ĐTC Phanxicô nói, đề cập đến hai phát biểu của các giám mục Hoa Kỳ trong tháng này.
“Cần phải rõ ràng rằng trong những vấn đề này, tôi tôn trọng lập trường của Hội đồng giám mục”.
Những nhận xét của ĐTC Phanxicô đã tăng thêm áp lực đối với Trump về chính sách nhập cư. Giáo Hoàng đứng đầu một Giáo hội với 1,3 tỷ thành viên trên toàn thế giới và là giáo phái Kitô giáo lớn nhất ở Hoa Kỳ.
Tổng thống đã mạnh mẽ bảo vệ hành động của chính quyền của mình và đồng thời đổ lỗi việc chia tách các gia đình cho đảng Dân chủ.
“Đảng Dân chủ thực sự đã gây ra vấn đề này”, Trump chia sẻ trên Twitter hôm thứ Ba. “Họ không quan tâm đến vấn đề tội phạm và chỉ bận tâm đến những người nhập cư bất hợp pháp”.
Hành động trừng trị thẳng tay của Mỹ với một tâm trạng chính trị mới lan rộng khắp Tây Âu đối với phần lớn những người di cư và những người xin tị nạn, hầu hết trong số họ đã phải chạy trốn khỏi các cuộc xung đột và nghèo đói ở Trung Đông và châu Phi.
ĐTC Phanxicô cho biết rằng các nhà dân túy đã “gây ra tình trạng rối loạn tâm thần” đối với vấn đề nhập cư, thậm chí ngay cả khi các xã hội đang già hóa như châu Âu phải đối mặt với “một mùa đông về nhân khẩu học” và cần có thêm nhiều người nhập cư hơn.
Nếu không có những người nhập cư, ĐTC Phanxicô cho biết thêm, châu Âu “sẽ trở nên trống rỗng”.
TƯƠNG LAI SUỐT NGÀY RONG RUỔI “TRÊN ĐƯỜNG PHỐ” CỦA GIÁO HỘI
Kể từ khi đảm nhiệm chức vụ Giáo Hoàng vào năm 2013, ĐTC Phanxicô đã thúc đẩy việc giải thích tự do những Giáo huấn của Giáo hội Công giáo tại một thời điểm khi mà chính trị ở nhiều nơi ở phương Tây đã chuyển hướng sang chủ nghĩa dân tộc kinh tế.
ĐTC Phanxicô đã phải đối mặt với sự phản đối nội bộ từ các giáo sĩ bảo thủ, những người phản đối lối giải thích tự do của Ngài, đặc biệt là cách tiếp cận của Ngài đối với vấn đề tính dục và việc tỏ lòng thương xót đối với những người Công giáo đã ly dị.
Bảo vệ vai trò lãnh đạo của mình, vị Giáo hoàng 81 tuổi người Argentina cho biết tương lai của Giáo hội Công giáo sẽ là suốt ngày “rong ruổi trên đường phố”.
ĐTC Phanxicô cho biết rằng Ngài muốn bổ nhiệm thêm nhiều phụ nữ để đứng đầu các phòng ban của Vatican bởi vì họ đã xuất sắc trong việc giải quyết các xung đột, mặc dù điều này không nên dẫn đến điều mà Ngài gọi là “chủ nghĩa nam quyền nơi một phụ nữ”.
ĐTC Phanxicô cho biết tình trạng sức khỏe của Ngài hiện đang rất tốt ngoài việc bị đau chân liên quan đến tình trạng lưng của Ngài. ĐTC Phanxicô cũng đã nhắc lại những bình luận đầu tiên ngay sau khi đắc cử Giáo Hoàng rằng một ngày nào đó Ngài cũng có thể sẽ từ chức vì những lý do liên quan đến vấn đề sức khỏe như người tiền nhiệm của mình, nguyên Giáo Hoàng Benedict, đã thực hiện vào năm 2013, nhưng Ngài nói: “Ngay lúc này, tôi thậm chí không nghĩ về điều đó”.
ĐTC Phanxicô đã nói nhiều về vấn đề nhập cư, một vấn đề hiện đang gây tranh cãi ở châu Âu cũng như Hoa Kỳ. Chính phủ dân túy Ý đã từ chối việc cập cảng đối với các tàu phi chính phủ đã giải cứu những người tị nạn cố gắng vượt qua châu Phi để đến Ý trên những chiếc thuyền mỏng manh.
Một con tàu đã bị buộc phải di chuyển hơn 600 người di cư ở Tây Ban Nha vào cuối tuần qua.
Bộ trưởng nội vụ Italy, ông Matteo Salvini, người cũng là lãnh đạo của đảng Liên minh cánh cực hữu, đã từng chỉ trích ĐTC Phanxicô trong quá khứ, khi nói rằng ĐTC Phanxicô nên đưa những người di cư này đến Vatican nếu như Ngài lo lắng về họ.
“Tôi tin rằng quý vị không thể từ chối những người đến với quốc gia của quý vị. Quý vị phải tiếp nhận họ, giúp đỡ họ, chăm sóc họ, đồng hành với họ và sau đó xem xét về việc nên bố trí họ ở đâu, nhưng là trên khắp châu Âu”.
“Một số chính phủ đang nỗ lực làm việc về vấn đề này, và mọi người cần phải được ổn định cuộc sống theo những cách thức tốt nhất có thể, nhưng việc tạo ra tình trạng rối loạn tâm thần không đồng nghĩa với việc chữa lành”, ĐTC Phanxicô cho biết thêm. “Chủ nghĩa dân túy không giải quyết sự việc. Điều có thể giải quyết sự việc này đó chính là chấp nhận, nghiên cứu, và thận trọng”.
MỘT SỐ CUỘC TRANH ĐẤU VÀ NHỮNG QUYẾT ĐỊNH ĐẦY CAM GO
ĐTC Phanxicô cho biết Ngài rất đau buồn trước quyết định của Trump vào năm ngoái để thực hiện những hạn chế mới về du lịch và thương mại của Mỹ với Cuba. Động thái này đã hủy bỏ việc mở cửa của người tiền nhiệm của mình, Tổng thống Barack Obama, với quốc đảo này. Thỏa thuận đó, mà trong đó Vatican đã giúp môi giới, “là một bước tiến tốt đẹp”, ĐTC Phanxicô nói.
ĐTC Phanxicô cũng cho biết quyết định của Trump trong việc rút khỏi thỏa thuận Paris nhằm hạn chế biến đổi khí hậu khiến Ngài “cảm thấy đau buồn vì tương lai của nhân loại đang bị đe dọa”. ĐTC Phanxicô cho biết Ngài hy vọng Trump sẽ nghĩ lại lập trường của mình.
Bác bỏ những lời chỉ trích rằng Ngài đang có nguy cơ bán rẻ Giáo hội Công giáo Trung Quốc trung thành với Vatican, ĐTC Phanxicô cho biết các cuộc đàm phán để giải quyết tranh chấp về việc bổ nhiệm các giám mục tại Trung Quốc – một trở ngại cho việc nối lại quan hệ ngoại giao – hiện “đang ở một bước ngoặt tốt đẹp”.
ĐTC Phanxicô đã chấp thuận đơn từ chức của ba giám mục ở Chile đối với vụ bê bối lạm dụng tình dục ở đó cùng với những cáo buộc rằng họ đã giấu diếm vụ việc. ĐTC Phanxicô cũng cho biết rằng Ngài có thể chấp thuận thêm nhiều đơn từ chức khác nhưng đồng thời tiết lộ rằng Ngài không nghĩ đích xác đến một vị giám mục nào.
ĐTC Phanxicô cũng đã bình luận về những lời chỉ trích nội bộ đối với Triều đại Giáo Hoàng của Ngài bởi những người bảo thủ, do vị Hồng y người Mỹ, ĐHY Raymond Leo Burke, đứng đầu.
Vào năm 2016, ĐHY Burke và ba vị Hồng y khác đã đưa ra một sự phản kháng công khai hiếm hoi đối với ĐTC Phanxicô về một số Giáo huấn của Ngài trong một tài liệu chính về gia đình, cáo buộc Ngài về việc đã gieo rắc tình trạng mất phương hướng cũng như những nhầm lẫn về những vấn đề luân lý quan trọng.
ĐTC Phanxicô cho biết Ngài đã nghe về lá thư của các Hồng y chỉ trích mình “từ báo chí … một cách để thực hiện những điều đó, giả sử, không phải là Giáo hội, nhưng tất cả chúng ta đều phạm sai lầm”.
ĐTC Phanxicô đã mượn hình ảnh so sánh của một vị cố Hồng y người Ý, người đã so sánh Giáo Hội với hình ảnh một dòng sông đang chảy, với nhiều quan điểm khác nhau. “Chúng ta phải tôn trọng và khoan dung, và nếu ai đó cùng ở trên một dòng sông, chúng ta hãy cùng nhau tiến lên phía trước”, ĐTC Phanxicô nói.
ĐTC Phanxicô cho biết rằng việc cải cách chính quyền Vatican, Giáo triều Rôma, hiện đang diễn ra hết sức tốt đẹp “nhưng chúng ta cần phải nỗ lực nhiều hơn nữa”. ĐTC Phanxicô đã từng chỉ trích những người làm việc trong Giáo triều Rôma như “những người mắc căn bệnh Alzheimer về tinh thần”.
ĐTC Phanxicô cho biết Ngài hài lòng về những cải cách đã được ban hành để làm cho tình trạng tài chính của Vatican vốn từng gây tai tiếng được trở nên minh bạch hơn. Ngân hàng Vatican, vốn đã đóng cửa hàng trăm tài khoản đáng ngờ hoặc không hoạt động, “hiện đang hoạt động hiệu quả”, ĐTC Phanxicô nói.
“Đã có một số cuộc đấu tranh và tôi đã phải đưa ra một số quyết định hết sức mạnh mẽ”, ĐTC Phanxicô nói.
Minh Tuệ chuyển ngữ
