Đức Tổng giám mục Địa phận Washington D.C, Đức Cha Wilton Gregory, đã được bổ nhiệm để trở thành vị Giám mục người da đen đầu tiên của Hoa Kỳ đảm nhận cấp bậc Hồng y trong Giáo hội Công giáo, một cuộc bổ nhiệm mang tính lịch sử diễn ra vài tháng sau các cuộc biểu tình trên toàn quốc chống lại sự bất công liên quan đến chủng tộc.
Cuộc bổ nhiệm của Đức TGM Gregory, được Đức Thánh Cha Phanxicô công bố hôm Chúa nhật vừa qua cùng với 12 vị tân Hồng y được xướng danh khác, nâng tầm một nhà lãnh đạo đã thu hút được nhiều lời khen ngợi vì đã xử lý vụ bê bối lạm dụng tình dục gây chấn động Giáo hội. Đức Tổng giám mục Địa phận Washington trong những ngày gần đây cũng đã lên tiếng về tầm quan trọng của các nhà lãnh đạo Công giáo trong việc nỗ lực làm việc để chống lại tội ác phân biệt chủng tộc.
Đức TGM Gregory, 72 tuổi, chịu chức Linh mục tại quê hương Chicago vào năm 1973, đã nắm quyền lãnh đạo Tổng giáo phận Washington D.C vào năm ngoái sau khi phục vụ với tư cách Tổng giám mục Địa phận Atlanta kể từ năm 2005. Các vị tân Hồng y sẽ được bổ nhiệm chính thức trong công nghị Hồng y được cử hành vào chiều thứ Bảy ngày 28 tháng 11.
“Với tấm lòng vô cùng biết ơn và khiêm tốn, tôi tri ân Đức Giáo hoàng Phanxicô vì sự bổ nhiệm này sẽ cho phép tôi hợp tác chặt chẽ hơn với Ngài trong việc chăm sóc Giáo hội của Chúa Kitô”, Đức TGM Gregory cho biết trong một tuyên bố của Tổng giáo phận.
Đức TGM Gregory đã giúp định hình phản ứng “không khoan nhượng” của Giáo hội đối với vụ bê bối lạm dụng tình dục trong thời gian phục vụ với tư cách Chủ tịch Hội đồng Giám mục Công giáo Hoa Kỳ từ năm 2001 đến năm 2004. Trong thời gian đó, các Giám mục đã thông qua một hiến chương được thiết kế nhằm quản trị việc xử lý các cáo buộc lạm dụng tình dục được đưa ra bởi trẻ vị thành niên chống lại các linh mục. Những nỗ lực của Giáo hội kể từ năm 2004 đã giúp giảm đáng kể các vụ lạm dụng tình dục trẻ em. Tuy nhiên, một số hành vi lạm dụng vẫn tiếp tục xảy ra, và các quy trình của Giáo hội trong việc giải quyết tình trạng lạm dụng tiếp tục vấp phải sự chỉ trích từ những người cảm thấy thiếu sự nhất quán và tính minh bạch.
Gần đây hơn, trong bối cảnh của các cuộc biểu tình trên toàn quốc vào mùa hè vừa qua dấy lên bởi vụ cảnh sát giết hại George Floyd ở Minneapolis, Đức TGM Gregory đã gây chú ý khi đưa ra một tuyên bố chỉ trích chuyến viếng thăm của Tổng thống Donald Trump tới Đền thờ Quốc gia kính Thánh Gioan Phaolô II. Chuyến viếng thăm của Tổng thống đến ngôi đền diễn ra một ngày sau khi những người biểu tình bị buộc phải dọn dẹp để tạo điều kiện thuận lợi cho chuyến thăm của ông Trump tới một nhà thờ ở Washington, Đức TGM Gregory nói: “Quả thực hết sức khó hiểu và đáng trách khi bất kỳ cơ sở Công giáo nào tự cho phép mình bị lạm dụng và thao túng một cách nghiêm trọng”.
Trong một cuộc đối thoại vào hồi tháng 6 do Đại học Georgetown tổ chức, Đức TGM Gregory đã thẳng thắn nói về phản ứng của cá nhân ngài trước việc Floyd bị giết hại và đồng thời nhấn mạnh giá trị của việc Giáo hội tham gia vào các vấn đề xã hội mang tính cấp bách.
“Giáo hội sống trong xã hội. Giáo hội không sống sau bốn cánh cửa của các công trình kiến trúc nơi chúng ta thờ phượng”, Đức TGM Gregory phát biểu khi đó.
Tổng giáo phận Washington D.C. đã hình thành một sáng kiến chống phân biệt chủng tộc dưới sự lãnh đạo của Đức TGM Gregory, cung cấp các buổi cầu nguyện và lắng nghe tập trung nhiều người.
Ngoài công việc chống lại sự bất công về chủng tộc và lạm dụng tình dục trong Giáo hội, Đức TGM Gregory còn gây chú ý vì cách đối xử hòa nhập hơn với những người Công giáo LGBTQ. Vào năm 2014, khi phục vụ ở Atlanta, Đức TGM Gregory đã viết một chuyên mục tích cực về cuộc trò chuyện của ngài với một nhóm cha mẹ Công giáo có con thuộc giới LGBTQ.
Francis DeBernardo, Giám đốc điều hành của ‘New Ways Ministry’, đại diện cho những người Công giáo LGBTQ, cho biết nhóm của ông “rất vui mừng” khi Đức TGM Gregory được vinh thăng Hồng y.
Việc Đức TGM Gregory được bổ nhiệm Hồng y, trong khi mang tính đột phá đối với những người Mỹ da đen trong Giáo hội, cũng tuân theo mô hình của các vị Tổng giám mục khu vực D.C được vinh thăng Hồng y. Năm trong số sáu vị Giám chức trước đây từng giữ chức vụ của Đức TGM Gregory sau này cũng đã được bổ nhiệm Hồng y.
Tuy nhiên, Tổng giáo phận này đã bị cuốn vào cuộc khủng hoảng lạm dụng kể từ khi hai nhà lãnh đạo tiền nhiệm của Đức TGM Gregory – TGM Donald Wuerl và TGM Theodore McCarrick – dính líu đến vụ bê bối tình dục trong Giáo hội.
Vào tháng 2 năm 2019, Đức Phanxicô đã buộc cựu TGM McCarrick phải hoàn tục sau khi một cuộc điều tra do Vatican hậu thuẫn kết luận ông lạm dụng tình dục nhiều trẻ vị thành niên và người lớn trong thời gian thi hành sứ vụ của mình. Đây là lần đầu tiên một vị Hồng y bị trục xuất khỏi hàng giáo sĩ vì lạm dụng tình dục.
Đức Giáo hoàng Phanxicô đã miễn cưỡng chấp nhận đơn từ chức của Đức TGM Wuerl vào tháng 10 năm 2018 sau khi vị Giám chức này đánh mất lòng tin của các Linh mục và anh chị em giáo dân của mình trong những tháng sau khi công bố báo cáo của bồi thẩm đoàn Pennsylvania. Báo cáo cáo buộc Đức TGM Wuerl đã giúp bảo vệ một số linh mục lạm dụng tình dục trẻ em khi ông còn là Giám mục Địa phận Pittsburgh từ năm 1988 đến năm 2006.
Minh Tuệ (theo America)