Đức Hồng Y Matteo Zuppi Địa p phận Bologna phát biểu tại Đại hội đồng Giám mục Ý lần thứ 77 vào ngày 23 tháng 5 năm 2023 (Ảnh: Vatican News)
Một vị Giám chức hàng đầu của Ý và phụ tá thân cận của Đức Thánh Cha Phanxicô đã lên án sự gia tăng của chủ nghĩa bài Do Thái kể từ khi bùng nổ cuộc chiến hiện nay ở Gaza, nhưng đã kêu gọi ngừng bắn, đồng thời cho biết rằng cuộc tấn công quân sự của Israel không biện minh cho số dân thường thiệt mạng đang gia tăng.
Phát biểu hôm 18 tháng 2 trên chương trình truyền hình Ý In Mezz’ora được chiếu trên đài truyền hình nhà nước RAI, Đức Hồng y Matteo Zuppi người Ý đã than phiền về nhiều cuộc xung đột bạo lực đang hoành hành trên khắp thế giới, đồng thời nói rằng: “Chúng ta phải luôn cố gắng nhìn thấy hòa bình, chiến tranh luôn là một sự thất bại khủng khiếp”.
“Mỗi ngày trôi qua là một ngày đau khổ. Hòa bình là thứ đòi hỏi rất nhiều thử nghiệm, nhiều nỗ lực, nó phải được tìm kiếm một cách kiên trì và chúng ta tin chắc rằng nó sẽ đến”, Đức Hồng y Zuppi nói, đồng thời cho biết cộng đồng quốc tế phải nắm giữ vai trò của mình và “không thể tự mình đứng ngoài cuộc”.
Về cuộc chiến đang diễn ra ở Gaza, Đức Hồng y Zuppi đã đưa ra “sự lên án mạnh mẽ và rõ ràng” đối với chủ nghĩa bài Do Thái cũng như cuộc tấn công bất ngờ vào ngày 7 tháng 10 năm 2023 của Hamas khiến khoảng 1.200 người Israel thiệt mạng và hơn 200 người khác bị bắt làm con tin.
Đức Hồng y Zuppi gọi cuộc tấn công của Hamas là “một hành động bạo lực khủng khiếp tàn sát những người vô tội” và “biểu hiện của điều gì đó mà chúng ta không thể chấp nhận”.
Tuy nhiên, Đức Hồng y Zuppi cũng ủng hộ những nhận xét gần đây của Quốc Vụ Khanh Vatican, Đức Hồng y Pietro Parolin, người đã thừa nhận quyền tự vệ của Israel, nhưng đồng thời cho biết phản ứng quân sự của họ đối với cuộc tấn công của Hamas là không tương xứng.
Đại sứ quán Israel tại Tòa Thánh đã phản đối tuyên bố đó, đồng thời gọi nhận xét của Đức Hồng y Parolin là “đáng trách”, nói rằng Hamas sử dụng cơ sở hạ tầng dân sự cho hoạt động khủng bố và kể từ khi bắt đầu cuộc chiến, họ phải chịu trách nhiệm về những thương vong. Đại sứ quán cũng lưu ý rằng các cuộc xung đột khu vực trước đây đã khiến số dân thường thiệt mạng cao hơn nhiều, điều mà họ cho là dấu hiệu cho thấy nỗ lực của họ nhằm tránh những thương vong không cần thiết.
Tuy nhiên, Đức Hồng y Zuppi đã bảo vệ quan điểm của Đức Hồng y Parolin, nói rằng Đức Hồng y Parolin chỉ lặp lại “những gì nhiều chính phủ đang nói, ngài nói ‘ngưng bắn’, vì hoạt động này không biện minh cho số lượng lớn các nạn nhân”.
“Chúng tôi hy vọng rằng lời kêu gọi này sẽ được Israel chấp nhận và chúng ta sẽ bắt đầu hướng tới tương lai”, Đức Hồng y Zuppi nói.
Đức Hồng y Zuppi, người phục vụ với tư cách là Tổng Giám mục Địa phận Bologna và Chủ tịch Hội đồng Giám mục Ý đầy quyền lực, cũng là Đặc phái viên hòa bình cá nhân của Đức Thánh Cha Phanxicô về cuộc chiến ở Ukraine, và năm ngoái đã tới Kyiv, Moscow, Washington D.C. và Bắc Kinh với tư cách đó.
Những nỗ lực của Đức Hồng y Zuppi trong cuộc chiến Ukraine cho đến nay chủ yếu tập trung vào tình hình nhân đạo và đàm phán để trao trả những đứa trẻ Ukraine bị cưỡng bức trục xuất sang Nga.
Trong bài phát biểu của mình trên RAI, Đức Hồng y Zuppi cho biết sự hợp tác với cả Nga lẫn Ukraine trên mặt trận nhân đạo vẫn tiếp tục, và “2 Sứ thần Tòa Thánh ở Moscow và Kyiv luôn liên lạc và hỗ trợ liên lạc giữa các bên để việc đoàn tụ gia đình có thể được bắt đầu, họ đã bắt đầu rồi”.
Đức Hồng y Zuppi cũng nói về các vấn đề lợi ích quốc gia, bao gồm tỷ lệ nghèo đói gia tăng ở Ý và thái độ thù địch nhất quán về vấn đề di cư.
“Chúng ta có một tình huống không thể không làm chúng ta lo lắng, điều mà chúng ta không thể không nhận ra… có hàng triệu người sống dưới mức nghèo khổ,” và những người phải sống dựa vào một số hình thức viện trợ, Đức Hồng y Zuppi nói.
Đức Hồng y Zuppi lưu ý rằng các Giám mục Ý và chính phủ có “những đánh giá và quan ngại khác nhau” về vấn đề di cư, đồng thời cho biết Giáo hội “có thể và phải hiện diện” cùng với tất cả những người liên quan.
“Phía duy nhất mà Giáo hội phải sát cánh là con người”, Đức Hồng y Zuppi nói, “cuộc đối thoại quan trọng, liên tục và mang tính xây dựng với tất cả các chính phủ cũng như với chính phủ hiện tại vẫn tiếp tục”.
Đề cập đến vụ sập một công trường xây dựng ở Florence gần đây khiến 5 công nhân thiệt mạng, Đức Hồng y Zuppi cũng đã kêu gọi đầu tư nhiều hơn vào điều kiện làm việc an toàn hơn, đồng thời cho rằng, “sự an toàn phải trả bằng tiền, nhưng mạng sống có một giá trị không bao giờ có thể đo đếm tính toán được”.
Sự tức giận có thể hiểu được đối với vụ việc “phải trở nên sáng suốt để tránh những bài phát biểu đạo đức giả hoặc khoa trương mang tính đạo đức dễ dãi”, Đức Hồng y Zuppi nói, “Một trong những vấn đề lớn nhất là việc kiểm soát… việc cắt giảm có nghĩa là phải sáng kiến ra mọi thứ để có được hợp đồng”.
Đức Hồng y Zuppi cũng bình luận về các vấn đề liên quan đến giai đoạn cuối đời khi Ý tiếp tục cuộc tranh luận lâu dài về vấn đề an tử, một chủ đề nhạy cảm đối với quốc gia đang già đi, đồng thời nhấn mạnh sự cần thiết phải đầu tư nhiều hơn vào việc chăm sóc giảm nhẹ thay vì vấn đề tự tử.
“Một sự tôn trọng đảng kể” là điều cần thiết khi đề cập đến các vấn đề liên quan đến giai đoạn cuối đời.
“Khi chúng ta nói về quyền sống chẳng hạn, có quyền không phải chịu sự đau đớn. Việc chăm sóc giảm nhẹ cho phép chúng ta chống lại sự đau đớn” bằng cách làm cho người đó được thoải mái và được yêu thương thông qua sự đồng hành lâu dài.
Về vấn đề này, Đức Hồng y Zuppi nói, “cần phải nỗ lực nhiều hơn nữa về vấn đề này, bởi vì việc không phải chịu đau đớn sẽ cho phép bạn lựa chọn nhiều hơn một chút”.
“Nếu tôi biết rằng tôi sẽ không đau khổ và tôi sẽ được đồng hành, tôi sẽ được điều trị và ai đó sẽ giúp tôi không bị sự đau đớn lấn át và sẽ dùng thuốc giảm đau cho tôi”, khi đó tình hình sẽ trở nên dễ kiểm soát hơn, Đức Hồng y Zuppi nói.
Lưu ý rằng quốc hội Ý đang liên tục tranh luận về các đề xuất và kiến nghị khác nhau, Đức Hồng y Zuppi cho biết Giáo hội “sẽ đồng hành cùng với công việc của Nghị viện với sự tôn trọng cao độ”.
Minh Tuệ (theo Crux)
