“COVID-19 và vấn đề biến đổi khí hậu xứng đáng với sự tham gia bình đẳng”, các tu sĩ Dòng Tên nhấn mạnh, đồng thời kêu gọi các chính phủ ở Anh, Châu Âu và Châu Phi “không để ai bị bỏ lại phía sau!” trong sự phục hồi kinh tế và xã hội hậu đại dịch.
Đại dịch “cám dỗ các chính phủ chuyển sự chú ý và các nguồn lực khỏi vấn đề biến đổi khí hậu”
Các Tu sĩ Dòng Tên ở châu Âu và châu Phi đã phát động chiến dịch cảnh báo về vấn đề biến đổi khí hậu vào ngày 19 tháng 11, trùng ngày Hội nghị về biến đổi khí hậu của Liên Hợp Quốc COP26 được dự kiến bế mạc tại Glasgow trước khi bị hoãn đến năm 2021 do đại dịch.
Hoạt động của các tu sĩ Dòng Tên bao gồm một bức thư gửi Thủ tướng Vương quốc Anh Boris Johnson và một bức thư khác gửi cho Chủ tịch Ủy ban châu Âu, bà Ursula von der Leyen, và người đứng đầu Liên minh châu Phi, bà Cyril Ramaphosa, để cảnh báo họ về nguy cơ hoãn Hội nghị COP đến năm 2021 “Sẽ cám dỗ các chính phủ chuyển sự chú ý và các nguồn lực khỏi vấn đề biến đổi khí hậu để tập trung vào đại dịch toàn cầu đang diễn ra”.
Cùng với những lá thư đó, các tu sĩ Dòng Tên cũng gửi kèm một bài báo khoa học chi tiết hỗ trợ những lời kêu gọi của họ, trong đó họ nhấn mạnh rằng “trong khi COVID-19 vẫn là mối nguy hiểm rõ ràng và hiện tại đối với sức khỏe và an ninh của người dân thế giới, vấn đề biến đổi khí hậu cũng là một cuộc khủng hoảng cấp bách”.
Kêu gọi sự chú ý đến Giáo huấn liên tục của Đức Thánh Cha Phanxicô rằng “tất cả mọi thứ đều có sự kết nối với nhau” (Laudato Si’), và “tất cả mọi người đều có sự kết nối với nhau” (Fratelli Tutti), các Tu sĩ Dòng Tên nhấn mạnh rằng “vấn đề biến đổi khí hậu đang làm trầm trọng thêm những tổn hại về mặt xã hội, kinh tế và môi trường vốn đã tồn tại mà COVID-19 đã gây ra, và phản ứng liên tục của chúng ta đối với đại dịch không thể bỏ qua điều này ”.
“Biến đổi khí hậu đã không dừng lại trong đại dịch. Đúng hơn, nó dường như đang tăng tốc”
Điểm mấu chốt của chiến dịch của các Tu sĩ Dòng Tên ở Vương quốc Anh, Châu Âu và Châu Phi đó là nhấn mạnh “tính cấp thiết ngang nhau của hành động quốc tế” đối với vấn đề biến đổi khí hậu cũng giống như đại dịch.
Các Tu sĩ Dòng Tên đã đặt ra một loạt các nguyên tắc biện minh cho quá trình hành động như vậy, bao gồm thực tế rằng “biến đổi khí hậu không dừng lại” mà còn tăng tốc trong đại dịch, thậm chí còn hơn thế nữa, và do đó, “những người nghèo nhất và dễ bị tổn thương nhất những người đang gánh chịu gánh nặng” của thế giới đang nóng lên nhanh chóng của chúng ta.
Tuy nhiên, như thể thách thức sóng đôi của đại dịch và biến đổi khí hậu là chưa đủ, các Tu sĩ Dòng Tên còn thu hút sự chú ý đến hai khía cạnh rắc rối khác của một tình huống khẩn cấp về xã hội, kinh tế và môi trường đang gây chấn động thế giới ngày nay – đó là cuộc khủng hoảng nợ nần và nhân quyền tại các quốc gia đang phát triển.
COVID-19, vấn đề nóng lên toàn cầu, cuộc khủng hoảng nợ công và vấn đề vi phạm nhân quyền đòi hỏi sự lãnh đạo mạnh mẽ từ Vương quốc Anh trước thềm Hội nghị COP26 vào năm 2021, các Tu sĩ Dòng Tên cho biết, bao gồm cả việc tận dụng ‘Mối quan hệ Đặc biệt’ giữa Hoa Kỳ và Vương quốc Anh nhằm “khuyến khích Washington tái hợp tác” trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu.
Đối với Liên minh châu Phi và Liên minh châu Âu, các Tu sĩ Dòng Tên tiếp tục, các cuộc khủng hoảng đa diện đang diễn ra trên thế giới của chúng ta ngày nay đòi hỏi phải thừa nhận “sự mất cân bằng về luân lý” vốn có “khi yêu cầu một lục địa vốn tạo ra ít hơn 5% lượng khí thải carbon toàn cầu phải chịu gánh nặng của vấn đề khí hậu thay đổi”.
“Các quốc gia thành viên EU, với tư cách là các bên liên quan chính trong các tổ chức tài chính quốc tế, bao gồm Ngân hàng Thế giới và IMF, có thể tận dụng ảnh hưởng của mình để thúc đẩy giải quyết cuộc khủng hoảng nợ nần của châu Phi”, các Tu sĩ Dòng Tên nhắc lại.
“Thời gian đã không còn nhiều: các điểm bùng phát đang xảy đến rất nhanh”
“Chúng ta cần một sự chuyển đổi xã hội và sinh thái để giải quyết rất nhiều cuộc khủng hoảng trong thời đại của chúng ta”, các Tu sĩ Dòng Tên nhấn mạnh trong một thông cáo báo chí kèm theo việc công bố các bức thư của họ gửi các chính trị gia.
“Châu Phi phải gánh chịu nhiều hơn hậu quả của COVID 19 vì các vấn đề về nợ nần và nghèo đói đã tồn tại của nó ngày càng trầm trọng trong khi không còn gì để giải quyết những hậu quả ngày càng gia tăng của vấn đề biến đổi khí hậu và các bệnh dịch khác phát sinh từ việc sử dụng quá mức và tình trạng ô nhiễm các nguồn tài nguyên thiên nhiên”, các Tu sĩ Dòng Tên cảnh báo.
“Châu Âu trong lịch sử và hiện tại thuộc về những nước gây ô nhiễm lớn nhất và do đó nó phải tôn trọng các cam kết của mình” về vấn đề khí thải, các tu sĩ Dòng Tên kết luận, đồng thời cảnh báo rằng “thời gian không còn nhiều” và “các điểm bùng phát” về cuộc khủng hoảng biến đổi khí hậu “đang xảy đến rất nhanh”.
Minh Tuệ (theo Novena)
