Đức Thượng Phụ Đại Kết Bartholomew I | Ảnh: President.gov.ua / Wikimedia (CC BY-SA 4.0)
Đức Thượng phụ Chính thống giáo Đông phương của Constantinople đã bày tỏ mong muốn rằng các Kitô hữu ở Đông và Tây phương bắt đầu cử hành Lễ Phục sinh vào một “ngày thống nhất” thay vì tuân theo các lịch Mùa Chay riêng biệt.
“Thật đáng hổ thẹn khi cử hành một cách riêng biệt sự kiện duy nhất về sự phục sinh duy nhất của một Thiên Chúa duy nhất”, Đức Thượng phụ Bartholomew I, người giữ danh hiệu “người đứng đầu trong số những người ngang hàng” trong Chính thống giáo Đông phương, cho biết trong một bài giảng gần đây, theo Orthodox Times.
Đức Thượng Phụ đại kết đã đưa ra những nhận xét này trong bài giảng vào ngày 31 tháng 3, đánh dấu Lễ Phục Sinh theo lịch Tây phương và Chúa nhật II Mùa Chay theo lịch Đông phương.
“Chúng tôi xin gửi lời cầu chúc yêu thương chân thành tới tất cả các Kitô hữu trên khắp thế giới đang cử hành Lễ Phục Sinh thánh thiêng hôm nay”, Đức Thượng phụ Bartholomew I nói trong bài giảng. “Chúng ta cầu xin Thiên Chúa để lễ Phục sinh sắp tới vào năm tới sẽ không chỉ là một sự kiện ngẫu nhiên mà là sự khởi đầu cho một ngày thống nhất để cả Kitô giáo Đông phương lẫn Tây phương cùng tuân theo”.
Đức Thượng phụ đại kết lưu ý rằng Giáo hội Chính thống Đông phương ở Constantinople đã cử đại diện đến các cộng đồng Kitô giáo cử hành Lễ Phục sinh vào ngày 31 tháng 3 “để bày tỏ những lời cầu chúc chân thành của chúng tôi”. Đức Thượng phụ Bartholomew I cũng cho biết nỗ lực này “đặc biệt có ý nghĩa” vì dịp kỷ niệm 1.700 năm Công đồng Nicea lần thứ nhất vào năm 325 đang đến gần. Cuộc gặp gỡ đó diễn ra vào thời điểm Giáo hội Đông phương và Tây phương đang hiệp thông trọn vẹn với nhau.
“Trong số các cuộc thảo luận quan trọng của Công đồng Nicea là vấn đề thiết lập khung thời gian chung cho các lễ hội Phục sinh”, Đức Thượng phụ Bartholomew I nói. “Chúng tôi rất lạc quan vì cả hai bên đều có tinh thần thiện chí và sẵn sàng”.
Đức Thánh Cha Phanxicô cũng đã bày tỏ ý định đạt được thỏa thuận ấn định một ngày chung cho Lễ Phục sinh. Vào năm 2015, Đức Thánh Cha nói rằng 2 Giáo hội “phải đi đến một thỏa thuận”.
Tương tự, Đức Thánh Cha cũng nói rằng sự chia rẽ là một điều tai tiếng đáng hổ thẹn và nói một cách bông đùa rằng các Kitô hữu có thể nói với nhau: “Chúa Kitô sống lại từ cõi chết khi nào? Chúa Kitô của tôi đã sống lại hôm nay, và Chúa Kitô của bạn sẽ sống lại vào tuần tới”.
Giáo hội Công giáo La Mã đã áp dụng lịch Gregorian do Đức Giáo hoàng Gregory XIII giới thiệu vào cuối thế kỷ 16. Lịch này đã thay thế lịch Julian, được ban hành ở Đế chế La Mã bởi Julius Caesar vào năm 45 trước Công nguyên.
Lịch Gregorian cuối cùng đã được hầu hết thế giới chấp nhận làm lịch tiêu chuẩn vì việc sửa đổi các năm nhuận của nó giải thích một cách đầy đủ hơn về vòng quay của Trái đất quanh mặt trời so với lịch Julian, đảm bảo ngày tháng phản ánh chính xác hơn các mùa.
Tuy nhiên, trong Giáo hội Đông phương, lịch phụng vụ vẫn dựa trên lịch Julian trong nhiều thế kỷ nữa. Vào thế kỷ 20, hầu hết các Giáo hội Chính thống giáo đều áp dụng phiên bản sửa đổi của lịch Julian.
Một số Giáo hội Chính thống giáo vẫn tuân theo lịch Julian cũ, bao gồm cả Tòa Thượng phụ lớn nhất là Moscow. Việc tuân thủ lịch Julian cũ hoặc phiên bản sửa đổi dẫn đến các dịp lễ lớn như Lễ Giáng sinh và Lễ Phục sinh rơi vào những ngày khác với các Giáo hội tuân theo lịch Gregorian.
Bất kỳ sửa đổi lịch nào của Đức Thượng Phụ Bartholomew cũng có thể sẽ bị Tòa Thượng Phụ Moscow bác bỏ, vốn đã ra vạ tuyệt thông đối với Đức Thượng phụ Bartholomew vào năm 2018 trong bối cảnh có sự tranh chấp về Giáo hội Chính thống ở Ukraine.
Minh Tuệ (theo CNA)
