Đức Hồng Y Joseph Zen vẫy tay chào mừng những người biểu tình trong cuộc biểu tình ủng hộ dân chủ hàng năm vào năm 2014 (Anhr BBC)
Đức Hồng Y Joseph Zen Ze-kiun dự kiến sẽ ra hầu tòa vào ngày 24 tháng 5, theo bản tin của tờ nhật báo The Guardian của Anh.
“Một nguồn tin thân cận với Đức Hồng Y Zen cho biết ngài sẽ ra hầu tòa vào ngày 24 tháng 5, đồng thời cũng cho biết thêm rằng có thể ngài sẽ bị giam giữ thêm, nếu bị buộc tội”, Sum Lok-kei viết trong một bài báo vào ngày 16 tháng 5 trên tờ The Guardian.
Đức Hồng y Zen đã bị bắt giữ vào ngày 11 tháng 5 theo luật an ninh quốc gia của Trung Quốc cùng với ít nhất 4 người khác vì vai trò là người được ủy thác của “Quỹ cứu trợ nhân đạo 612”, vốn đã giúp những người biểu tình ủng hộ dân chủ ở khu vực hành chính đặc biệt của Hồng Kông thanh toán các khoản chi phí pháp lý của họ.
Đức Hồng y Zen đã được tại ngoại vào khuya cùng ngày hôm đó.
Đức Hồng y Zen, nguyên Giám mục Địa phận Hồng Kông từ năm 2002 đến năm 2009, từ lâu đã vận động cho các tín hữu Công giáo hầm trú ở Trung Quốc đại lục.
Đức Giám mục David Malloy Địa phận Rockford, Illinois, Chủ tịch Ủy ban Công lý và Hòa bình Quốc tế của các Giám mục Hoa Kỳ, cho biết vào ngày 12 tháng 5 rằng vụ bắt giữ Đức Hồng y Zen “cho thấy xu hướng đi xuống đối với các quyền tự do cơ bản và vấn đề nhân quyền ở Hồng Kông”.
Vào ngày 14 tháng 5, Chủ tịch Liên Hội đồng Giám mục Á Châu, Đức Hồng y Charles Maung Bo Địa phận Yangon, đã bày tỏ “quan ngại sâu sắc về tình hình nhân quyền và các mối đe dọa đối với tự do tôn giáo ở Hồng Kông” sau vụ bắt giữ Đức Hồng y Zen.
Mặc dù Hồng Kông, thuộc địa của Anh cho đến năm 1997, “từng là một trong những thành phố tự do và cởi mở nhất châu Á”, giờ đây “đã bị biến thành một quốc gia cảnh sát”, Đức Hồng y Bo nói, đồng thời lưu ý rằng các quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí và tụ do hội họp “tất cả đều đã bị triệt hạ”. Đức Hồng y Bo cũng cho biết thêm rằng có những dấu hiệu cho thấy tự do tôn giáo “đang bị đe dọa” và các nhà lãnh đạo tôn giáo đang trở nên tự kiểm duyệt.
“Việc chứng kiến chính phủ ở Trung Quốc vi phạm những lời hứa hẹn được đưa ra trong một hiệp ước quốc tế, Tuyên bố chung Trung-Anh, lặp đi lặp lại một cách trắng trợn và ngang nhiên quả là điều hết sức kinh khủng”.
Liên quan đến những tội danh được cho là của Đức Hồng Y Zen, vị Hồng y người Miến Điện cho biết: “Trong bất kỳ hệ thống pháp quyền nào tồn tại, việc cung cung cấp sự hỗ trợ những người bị truy tố thanh toán án phí của họ là một quyền thích đáng và được chấp nhận. Làm thế nào việc giúp người bị tố cáo có quyền bào chữa và quyền được đại diện hợp pháp lại có thể bị định tội?”.
Nancy Pelosi, Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ, đã viết vào ngày 13 tháng 5 rằng kể từ cuộc biểu tình và thảm sát ở Thiên An Môn vào năm 1989, “hồ sơ nhân quyền kinh khủng của Đảng Cộng sản Trung Quốc và hành động đàn áp các quyền tự do chính trị chỉ trở nên ngày càng tồi tệ hơn”.
Trong một bài báo phản ánh quan điểm của tác giả trên tờ The Washington Post, Đảng viên Đảng Dân chủ California đã gọi Đức Hồng y Zen là “tiếng nói chỉ trích của lương tâm: một hiện thân của sự kiên định về luân lý, người luôn hiện diện ở Hồng Kông đã dẫn đầu một cuộc theo đuổi kéo dài hàng thập kỷ các quyền tự do đã hứa hẹn với sự bàn giao từ sự cai trị của Anh”.
Bà Pelosi cũng lưu ý rằng Trung Quốc đã thất bại trong việc duy trì các điều khoản của sự bàn giao của Hồng Kông: “Gần 25 năm sau, các cam kết của Trung Quốc đã hoàn toàn bị từ bỏ. Bất kỳ sự giả cách nào rằng các quyền của Hồng Kông sẽ được tôn trọng đã bị phá vỡ bởi bạo lực và sự đe dọa”.
Quốc Vụ Khanh Vatican, Đức Hồng y Pietro Parolin, phát biểu với các nhà báo vào ngày 12 tháng 5 rằng “hy vọng cụ thể nhất của ngài là những sáng kiến như thế này không thể làm phức tạp thêm con đường đối thoại vốn đã phức tạp và không đơn giản giữa Tòa Thánh và Giáo hội ở Trung Quốc”.
Minh Tuệ (theo NCR)
