Đức Giám mục Rolando José Álvarez Lagos Địa phận Matagalpa, Nicaragua – người thường xuyên chỉ trích Tổng thống Nicaragua Daniel Ortega
ROSARIO, Argentina – Khi vị Giám chức Nicaragua vẫn tiếp tục bị quản thúc tại gia, bị lực lượng an ninh ngăn cản rời khỏi trụ sở Giáo phận của theo chỉ thị của Tổng thống Daniel Ortega, các Giám mục Công giáo khác trong nước đang lên tiếng bày tỏ sự ủng hộ đối với người anh em Giám mục của mình.
“Hội đồng Giám mục Nicaragua, trước tình hình mà người anh em Giám mục của chúng tôi, Đức Cha Rolando Jose Alvarez Lagos, đang trải qua, muốn bày tỏ tình huynh đệ, tình thân hữu và sự hiệp thông Giám mục của chúng tôi với ngài, vì tình huống này chạm đến trái tim của chúng tôi với tư cách là các Giám mục và các thành viên của Giáo hội Nicaragua: ‘Bởi vì nếu một thành viên phải chịu đau khổ, thì tất cả chúng ta cũng cùng chịu đau khổ với người đó’”, một tuyên bố được tất cả các Giám mục trong nước đọc trong các Thánh lễ tại các Giáo phận của họ hôm Chúa nhật.
Trích lời Đức nguyên Giáo hoàng Benedict XVI, các Giám mục cho biết rằng Giáo hội Nicaragua loan báo Tin Mừng Hòa bình, “và sẵn sàng cộng tác với tất cả các cơ quan có thẩm quyền trong nước và quốc tế”. Trích lời của Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II, các Giám mục kêu gọi xây dựng một “nền văn minh của tình yêu”.
Đức Thánh Cha Phanxicô, cho đến nay, đã không lên tiếng về việc giam giữ Đức Giám mục Alvarez. Tuy nhiên, các nguồn tin nắm rõ tình hình về vấn đề này đã nói với Crux rằng sự im lặng của Đức Thánh Cha có thể là do những nỗ lực, cho đến nay không thành công, để bảo vệ vị Giám chức sau hậu trường.
Các nhà quan sát cho rằng những nỗ lực đó giải thích lý do tại sao Đức Giám mục Alvarez hiện vẫn chưa bị đưa vào tù dù đã bị giam giữ hơn 48 tiếng đồng hồ tại văn phòng Giáo phận tại Matagalpa, nằm ở đông bắc Nicaragua.
Mặc dù Đức Thánh Cha Phanxicô đã cầu nguyện công khai cho Nicaragua vào tháng 4 năm 2018, khi một cuộc nổi loạn dân sự dẫn đến các cuộc biểu tình lớn bị chính phủ đàn áp dữ dội, đã nhiều năm kể từ lần cuối cùng Đức Thánh Cha lên tiếng về quốc gia Trung Mỹ này.
Lần cuối cùng Đức Thánh Cha Phanxicô đề cập đến Nicaragua trong các bài phát biểu quan trọng của mình vào cuối năm và trong mùa Phục sinh là vào năm 2019.
Nicaragua và Tòa Thánh đã không có quan hệ ngoại giao chính thức kể từ đầu năm nay, khi Tổng thống Ortega tuyên bố Đại diện của Đức Giáo hoàng ở nước này là ‘persona non grata’ (nhân vật không được hoan nghênh và trục xuất ngài. Tổng thống Ortega đã triệu hồi đại sứ của mình rời khỏi Rôma vào cuối năm ngoái.
Một số Hội đồng Giám mục, bao gồm CELAM, quy tụ các Giám mục của Châu Mỹ Latinh và Caribbean, đã bày tỏ sự ủng hộ của họ đối với Đức Giám mục Alvarez kể từ khi vụ bắt giữ trên thực tế bắt đầu hôm thứ Năm.
Đức Hồng Y Gregorio Rosa Chavez của El Salvador cho biết hôm thứ Sáu tuần trước rằng “cuộc đàn áp” Giáo hội Nicaragua của chính quyền hiện là “trường hợp khủng khiếp nhất” về “sự tử đạo” trong khu vực.
“Tử đạo tiếp tục là một thực tế trong thời đại của chúng ta”, Đức Hồng Y Chavez, người kế vị của Thánh Oscar Romero, chia sẻ. “Trong khu vực của chúng tôi, trường hợp khủng khiếp nhất là cuộc đàn áp mà Giáo hội tại Nicaragua phải chịu”.
Kể từ cuộc khủng hoảng năm 2018, chứng kiến 355 người bị giết hại bởi các lực lượng ủng hộ Tổng thống Ortega, Giáo hội Công giáo ở Nicaragua đã phải hứng chịu hơn 250 vụ tấn công của chế độ cầm quyền, bao gồm việc đánh đập các Linh mục, xúc phạm các đền thờ, các vụ tấn công vũ trang, các vụ đốt phá và bao vây tài sản của Giáo hội, và việc đóng cửa bất hợp pháp các hãng tin tức, trong số những hành động khác. Tháng trước, 15 thành viên của Dòng Thừa sai Bác ái đã bị trục xuất khỏi đất nước, bị cáo buộc tài trợ cho chủ nghĩa khủng bố.
Trong bối cảnh đó, Đức Giám mục Alvarez được coi là một trong những tiếng nói quan trọng nhất trong hang giáo phẩm Công giáo của Nicaragua. Các bài giảng của vị Giám chức thường xuyên tố cáo các hành vi vi phạm nhân quyền, đàn áp tôn giáo và lạm dụng quyền lực.
Cả Tổng thống Ortega và vợ của ông, Phó Tổng thống Rosario Murillo, đã cáo buộc Giáo hội Công giáo Nicaragua ủng hộ một cuộc nổi dậy dân sự bắt đầu vào tháng 4 năm 2018, điều mà họ mô tả là một “âm mưu đảo chính” và duy trì một cuộc bao vây liên tục nhắm đến một số Linh mục và Giám mục, bao gồm việc đặt một chòi canh cảnh sát thường trực bên cạnh nơi trú ngụ của Đức Hồng y Leopoldo Brenes, Tổng Giám mục Managua.
Hôm thứ Hai, chế độ cầm quyền Ortega đã ra lệnh đóng cửa tất cả các đài phát thanh Công giáo ở Matagalpa, và lực lượng cảnh sát đã đột kích vào nhà nguyện Niño Jesús de Praga ở thành phố Sébaco gần đó, với ý định thu giữ thiết bị của đài phát thanh Công giáo hoạt động ở đó.
Như trang blog tiếng Ý “Il Sismografo”, được Quốc Vụ Khanh Vatican theo sát, đã đề cập hôm Chúa nhật, tình hình của Đức Giám mục Alvarez là trường hợp nghiêm trọng nhất vào thời điểm hiện tại nhưng đó không phải là trường hợp duy nhất ở Nicaragua, cũng không phải là tình huống ngẫu nhiên.
“Trước hết, đó dường như là điều đã từng xảy ra, thật đáng buồn và bi thảm cho Dân Chúa trung thành và thánh thiện ở Nicaragua, nơi mà cách đây ba năm trước, Đức Giám mục Phụ tá Địa phận Managua, Đức Giám mục Silvio Báez, trong cuộc xung đột công khai với chế độ độc tài Ortega vì ngài là một người bảo vệ nhân quyền và tự do dân sự thẳng thắn và kiên quyết, tự nguyện sống lưu vong – thể theo ý muốn với mục đích đặc biệt của Đức Thánh Cha Phanxicô”, theo nội dung một bài đăng hôm Chúa nhật.
Vào tháng 5 năm nay, trong một video, Đức Giám mục Alvarez đã tố cáo “sự bách hại” mà ngài đang phải hứng chịu bởi chế độ Sandinista và tuyên bố sẽ ăn chay vô thời hạn cho đến khi hành vi sách nhiễu chấm dứt.
Vào sáng sớm hôm thứ Năm tuần trước, Đức Giám mục Alvarez đã bất chấp cảnh sát nỗ lực ngăn cản ngài kiệu Mình Thánh Chúa trên các đường phố bên cạnh các văn phòng Giáo phận. Trong một đoạn video do một số phụ tá của Đức Giám mục Alvarez ghi lại, có thể thấy vị Giám chức đang đặt Mình Thánh Chúa trước một số đặc vụ và viên chức cảnh sát, những người đã lùi lại một cách khó chịu.
“Đây là trận chiến giữa thiện và ác”, Đức Giám mục Alvarez tuyên bố.
Trong suốt những năm 1980, Đức Giám mục Alvarez đã từ chối thực hiện nghĩa vụ quân sự bắt buộc đối với nam thanh niên do cuộc cách mạng Sandinista, một phần do Ortega lãnh đạo. Cuối cùng, ngài phải sống lưu vong ở Guatemala, bị cầm tù ba lần trước khi bỏ trốn khỏi đất nước.
Hôm thứ Sáu tuần trước, một số chính trị gia ủng hộ chính phủ đã ám chỉ rằng Đức Giám mục Alvarez có thể bị cầm tù với tội danh “kích động bạo lực” và “những tội ác đi ngược lại đời sống tâm linh”.
Minh Tuệ (theo Crux)
