Khi Đức Thánh Cha Phanxicô nói những người đồng tính có quyền ở trong một gia đình và cần một số hình thức luật dân sự để bảo vệ quyền của những người đồng tính khi họ sống chung với nhau, thì ngài không nói rằng chúng ta có thể chấp nhận hôn nhân đồng tính và các cặp đồng tính có thể được quyền nhận con nuôi.

Trong bộ phim tài liệu “Francesco”, đạo diễn Evgeny Afineevsky đã trình bày các tuyên bố như thể Đức Thánh Cha Phanxicô đã nói hết câu này đến câu kia; đạo diễn sử dụng những câu trích dẫn đó ngay sau câu chuyện về một cặp đồng tính nam có con.

Được phát hành vào ngày 21 tháng 10, bộ phim đã gây cho một số người ấn tượng sai lầm rằng Đức Giáo hoàng Phanxicô đã đồng ý với luật về kết hợp dân sự, đánh đồng các cặp đồng tính với các cặp đã kết hôn. Đang khi trong thực tế, Đức Thánh Cha Phanxicô đã nhất quán nói rằng những người đồng tính xứng đáng được yêu thương, được tôn trọng và được luật pháp bảo vệ; tuy nhiên, ngài khẳng định hôn nhân chỉ có thể là giữa một người nam và một người nữ.

Đạo diễn Afineevsky, mà một quan chức Vatican cho biết là chưa bao giờ được phép phỏng vấn trực tiếp với Đức Giáo hoàng, đã trích dẫn các phát biểu về gia đình và các phát biểu về các đoàn thể dân sự của Đức Thánh Cha từ một cuộc phỏng vấn vào năm 2019 của Valentina Alazraki, phóng viên của đài truyền hình Mexico Televisa.

Khi Vatican, nơi quay cuộc phỏng vấn, đưa cho Televisa đoạn phim, thì đoạn trích dẫn về các đoàn thể dân sự đã bị cắt.

Catholic News Service cho biết, theo bản ghi đầy đủ của cuộc phỏng vấn (chưa cắt, bao gồm nhận xét về các đoàn thể dân sự), Đức Giáo hoàng, nói bằng tiếng Tây Ban Nha, đề cập đến “una ley de convivencia civil”, nghĩa đen là “một luật về sự chung sống dân sự”, nhưng bị dịch thành “kết hợp dân sự”.

Các đoạn clip được sử dụng trong phim của Afineevsky tập hợp các trích dẫn từ ba khoảnh khắc riêng biệt của cuộc phỏng vấn trên Televisa, vì vậy khiến cho người xem tưởng rằng Đức Giáo hoàng dường như đã nói rằng: “Họ [những người đồng tính] là con cái của Chúa và có quyền có gia đình. Không ai nên bị ném ra ngoài hoặc bị làm cho đau khổ vì là người đồng tính. Những gì chúng ta phải tạo ra là một luật về kết hợp dân sự, nhờ đó họ sẽ được bảo vệ về mặt pháp lý ”.

Tại một thời điểm trong cuộc phỏng vấn – trong đoạn được phát sóng trên Televisa và được bao gồm trong bản ghi mà Vatican đã đưa lên mạng trước đó – Alazraki và Đức Giáo hoàng nói về “hành trình” phân định và hoán cải mà ngài kêu gọi trong Tông huấn về gia đình, Amoris Laetitia, và về thói quen gán một số cuộc hôn nhân vào trong các tình huống “bất thường”. Đức Giáo hoàng nói: “Nếu chúng ta tin rằng họ là con cái của Chúa, mọi thứ sẽ thay đổi một chút.”

Sau đó, ngài nhắc đến câu trả lời của ngài vào tháng 8 năm 2018, trả lời một nhà báo đã hỏi ngài sẽ nói gì với một người cha có con trai hoặc con gái nói với ông ấy rằng anh ta hoặc cô ta là người đồng tính. Trên máy bay trở về từ Ireland, Đức Giáo hoàng đã trả lời: “Trước hết, tôi sẽ nói với ông ấy rằng hãy cầu nguyện. Cầu nguyện. Đừng lên án, (nhưng) hãy đối thoại, hãy thấu hiểu, hãy tạo cho con trai hoặc con gái của ông ấy một không gian hiện hữu”.

Cha mẹ nên trả lời, “Con là con trai của ba má; con là con gái của ba má, như con vẫn là từ trước đến giờ. Ba má là ba má của con, hãy nói về điều này”, Đức Thánh Cha nói. “Và nếu bạn, với tư cách là một người cha hoặc người mẹ, không thể tự mình giải quyết vấn đề này, hãy xin sự giúp đỡ, nhưng luôn đối thoại, luôn đối thoại. Bởi vì người con trai con gái đó có quyền có gia đình, và gia đình của họ là gia đình này, như họ vốn có. Đừng ném họ ra khỏi gia đình”.

Trong cuộc phỏng vấn với Alazraki, Đức Thánh Cha Phanxicô đã diễn giải những câu trả lời trước đó của ngài, rằng “Người đồng tính có quyền ở trong một gia đình và cha mẹ có quyền công nhận cậu con trai này là đồng tính, cô con gái này là đồng tính. Không ai phải bị loại trừ hoặc bị làm cho đau khổ vì điều đó.”

Đức Giáo hoàng giải thích với Alazraki rằng ngài đã rất buồn khi một tờ báo, đưa tin về những bình luận của ngài trên chuyến bay từ Ireland, đã đăng dòng tiêu đề rằng Đức Giáo hoàng nói những người đồng tính nên gặp bác sĩ tâm lý, đang khi ngài có ý rõ ràng rằng nếu cha mẹ thấy con trai hoặc con gái của họ phải vật lộn với khuynh hướng tình dục của chúng, thì sự giúp đỡ chuyên nghiệp có thể là một ý kiến hay.

“Và tôi đã lặp lại điều đó: “Họ là con của Chúa và có quyền có gia đình”- ngài nói với Alazraki.

Cuộc phỏng vấn tiếp tục với cuộc thảo luận về việc các phương tiện truyền thông thường lấy lời nói ra khỏi ngữ cảnh, và sau đó Alazraki nói với Đức Giáo hoàng rằng mọi người nói ngài là một người bảo thủ về giáo lý khi ngài còn ở Argentina.

“Tôi là một người bảo thủ,” Đức Thánh Cha trả lời.

Alazraki nhắc lại rằng với tư cách là Tổng Giám mục của Buenos Aires, Đức Thánh Cha đã phản đối hôn nhân đồng tính.

“Tôi luôn bảo vệ đạo lý. Và người ta tò mò về luật hôn nhân đồng giới – nói đến hôn nhân đồng giới thì quả là mâu thuẫn. Nhưng những gì chúng ta phải tạo ra là một luật về việc sống chung dân sự, theo cách đó, họ [những người đồng tính] được bảo vệ về mặt pháp lý. Tôi bảo vệ điều đó” – ngài nói, khi đề cập đến nỗ lực của ngài để hỗ trợ một giải pháp thay thế cho giải pháp hợp pháp hóa hôn nhân đồng tính mà sẽ vẫn bảo vệ quyền của những người đồng tính sống chung khi liên quan đến các vấn đề như thừa kế hay việc chăm sóc sức khỏe trong trường hợp một người bị bệnh.

Hoàng Tiến (theo Cindy Wooden)