Đức Thánh Cha Phanxicô đã ngỏ lời với các nhà lãnh đạo của Nam Sudan rằng các thế hệ tương lai sẽ tôn kính tên tuổi của họ hoặc hủy bỏ ký ức về họ, dựa trên những gì họ làm hiện tại, và đồng thời Đức Thánh Cha cũng đưa ra lời kêu gọi “hãy gác lại thời gian chiến tranh phía sau và để cho thời kỳ hòa bình ló rạng”.
Trong bài diễn văn chính thức đầu tiên sau khi hạ cánh xuống thủ đô của Nam Sudan, Đức Thánh Cha Phanxicô đã đưa ra lời kêu gọi hòa bình và đồng thời nhắc nhở những người cầm quyền rằng mục đích của họ là phục vụ cộng đồng.
Phát biểu trước các nhà chức trách, xã hội dân sự và ngoại giao đoàn của quốc gia tại Dinh Tổng thống Juba vào chiều hôm thứ Sáu, ngay sau khi đến quốc gia Đông Phi đang bị tàn phá, Đức Thánh Cha nhắc nhở họ rằng ngài đến “như một lữ khách của sự hòa giải, với hy vọng được đồng hành cùng với anh chị em trên hành trình hòa bình”.
Lữ khách của tình thần hòa giải và hòa bình
Đức Thánh Cha Phanxicô lưu ý rằng chuyến hành hương đại kết của ngài được thực hiện với sự đồng hành của hai người huynh đệ: Tổng Giám mục Canterbury và Người điều hành Đại hội đồng Giáo hội Scotland.
“Cùng với nhau, giang rộng đôi tay, chúng con xin phó dâng cho Người, nhân danh Chúa Giêsu Kitô, Hoàng Tử Bình An”.
“Chúng con đã thực hiện cuộc hành hương đại kết vì hòa bình này sau khi nghe lời kêu cầu của toàn thể người dân rằng, với phẩm giá cao cả, họ khóc thương vì tình trạng bạo lực mà họ phải chịu đựng, tình trạng thiếu an ninh kéo dài, tình trạng nghèo đói và những thảm họa thiên nhiên mà họ đã trải qua”, Đức Thánh Cha nói.
Đức Thánh Cha chỉ trích thực tế rằng “những năm tháng chiến tranh và xung đột dường như không bao giờ kết thúc”, và đồng thời ngài lưu ý rằng “thậm chí ngay cả ngày hôm trước đó”, nhiều người thiệt mạng trong các cuộc đụng độ gay gắt.
“Đồng thời, quá trình hòa giải dường như bị đình trệ và lời hứa về hòa bình không được thực hiện”.
Đức Thánh Cha Phanxicô bày tỏ hy vọng rằng những đau khổ kéo dài của người dân không phải là vô ích, rằng sự kiên nhẫn và hy sinh của họ sẽ thách thúc giục cả mọi người và “hãy để cho hòa bình đơm hoa kết trái”.
Đức Thánh Cha Phanxicô gặp gỡ các nhà chức trách ở Nam Sudan (Ảnh: Truyền thông Vatican)
Lời kêu gọi đối với các nhà lãnh đạo
Đức Thánh Cha Phanxicô sau đó đã đưa ra lời kêu gọi trực tiếp gửi đến các nhà lãnh đạo chính trị hiếu chiến của Nam Sudan khi nói rằng họ, “những người cha và người mẹ của đất nước non trẻ này”, được kêu gọi “đổi mới đời sống xã hội như những nguồn mạch của sự thịnh vượng và hòa bình thuần túy, điều hết sức cần thiết cho mọi người con trai và con gái của Nam Sudan”.
“Họ cần những người cha, chứ không phải những tên lãnh chúa; họ cần những bước đi vững chắc để phát triển, chứ không phải là những sự sụp đổ liên tục”.
“Mong rằng thời gian sau sự ra đời của đất nước, tời kỳ non trẻ đau thương của nó, dẫn đến một sự trưởng thành trong hòa bình”, Đức Thánh Cha Phanxicô nói.
Đức Thánh Cha nhắc nhở các nhà lãnh đạo rằng “những người con trai và con gái đó”, và chính lịch sử, sẽ nhớ đến quý vị nếu như quý vị nỗ lực làm việc vì lợi ích của dân tộc mà quý vị được kêu gọi phục vụ này.
“Các thế hệ tương lai hoặc sẽ tôn kính tên tuổi của quý vị hoặc hủy bỏ ký ức của họ, dựa trên những gì quý vị làm hiện tại”.
Đừng để những chuyện như vậy xảy ra nữa!
Trình bày lời kêu gọi mạnh mẽ của mình, Đức Thánh Cha Phanxicô đã trực tiếp ngỏ lời với Tổng thống và Phó Tổng thống bằng những lờ sau đây:
“Nhân danh Thiên Chúa, Đấng mà rất nhiều người dân của đất nước thân yêu này tin tưởng phó thác, giờ đây là lúc để nói rằng: Đừng để những chuyện như vậy xảy ra nữa!
“Đừng để xảy ra các vụ đổ máu, đừng để xảy ra xung đột, đừng để xảy ra bạo lực và buộc tội lẫn nhau về việc ai chịu trách nhiệm về việc đó, đừng để xảy ra việc bỏ mặc người dân của quý vị, những người khao khát hòa bình. Đừng để xảy ra việc tàn phá hủy hoại nữa: đã đến lúc xây dựng! Hãy gác lại thời gian chiến tranh phía sau và để cho thời kỳ hòa bình ló rạng!”
Mục đích của quyền lực
Đức Thánh Cha Panxicô mời gọi họ nhìn nhận mình thực sự “thuộc về công chúng”, “thuộc về nhân dân”. Những người được trao phó trách nhiệm chủ trì và điều hành nhà nước, Đức Thánh Cha giải thích, “có nhiệm vụ đặt mình vào việc phục vụ công ích”.
“Đó là mục đích của quyền lực: phục vụ cộng đồng”.
Đức Thánh Cha nhận xét về sự cám dỗ sử dụng quyền lực vì lợi ích cá nhân của mình và đồng thời cảnh báo không nên hạn chế các nguồn tài nguyên dồi dào của đất đai cho một bộ phận thiểu số.
Những nguồn tài nguyên đó, Đức Thánh Cha nói, nên được “công nhận là di sản của tất cả mọi người, và các kế hoạch phục hồi kinh tế phải phù hợp với các đề xuất về phân phối của cải một cách công bằng”.
Đức Thánh Cha Phanxicô gặp gỡ các nhà chức trách ở Juba (Ảnh: Truyền thông Vatican)
Phát huy nền dân chủ
Đức Thánh Cha Phanxicô nhắc lại rằng nền tảng của nền dân chủ đó là việc tôn trọng nhân quyền, được duy trì bởi luật pháp và việc áp dụng luật pháp, đặc biệt là quyền tự do thể hiện bản thân, và đồng thời cũng nhấn mạnh rằng “không có công lý nếu không có tự do”.
Đức Thánh Cha bày tỏ hy vọng rằng con đường dẫn đến hòa bình của quốc gia Cộng hòa sẽ “không bị sa lầy bởi quán tính”, và đồng tời cho biết rằng “đã đến lúc chuyển từ lời nói sang hành động. Đã đến lúc lật sang trang mới: đây là lúc cam kết thực hiện một sự chuyển đổi cấp bách và hết sức cần thiết”.
“Tiến trình hòa bình và hòa giải đòi hỏi cần phải có một sự khởi đầu mới. Chớ gì sự hiểu biết và thông cảm lẫn nhau sẽ đạt được, và sự tiến bộ sẽ được thực hiện trong việc tiến tới Hiệp định và Lộ trình Hòa bình!”.
Đức Thánh Cha lưu ý rằng “Trong một thế giới đầy vết sẹo bởi sự chia rẽ và xung đột”, việc đất nước này tổ chức một cuộc hành hương đại kết vì hòa bình, là một điều hiếm thấy”.
“Nó thể hiện một sự thay đổi đường hướng, một cơ hội để Nam Sudan tiếp tục chèo thuyền trong vùng nước lặng, bắt đầu đối thoại, không có sự hai lòng và chủ nghĩa cơ hội”, Đức Thánh Cha nói.
“Mong rằng đây là dịp để mọi người sống lại niềm hy vọng. Hãy để cho mỗi người dân hiểu rằng đã đến lúc không còn bị cuốn theo dòng nước ô nhiễm của sự hận thù, chủ nghĩa bộ lạc, chủ nghĩa địa phương và sự khác biệt sắc tộc. Đã đến lúc cùng nhau chèo thuyền hướng tới tương lai!”.
Đối thoại và gặp gỡ
Kêu gọi những người hiện diện thực hiện con đường tôn trọng, đối thoại và gặp gỡ, Đức Thánh Cha nói rằng “Đằng sau mọi hình thức bạo lực, có sự giận dữ và oán giận, và đằng sau mọi hình thức giận dữ và oán giận, có ký ức chưa lành về những vết thương, sự sỉ nhục, và những điều sai trái”.
Vì vậy, “cách thức duy nhất để thoát khỏi những điều này đó là gặp gỡ: bằng cách đón nhận người khác như anh chị em của chúng ta và nhường chỗ cho họ, ngay cả khi điều đó đồng nghĩa với việc phải lùi một bước”.
Đức Thánh Cha Phanxicô gặp gỡ các nhà chức trách ở Juba (Ảnh: Truyền thông Vatican)
Vai trò của thanh thiếu niên và phụ nữ
Đức Thánh Cha Phanxicô cho biết thái độ này là điều cần thiết cho bất kỳ tiến trình hòa bình nào cũng như cho sự phát triển gắn kết của xã hội, và đồng thời lưu ý rằng những người trẻ tuổi có vai trò quan trọng trong “sự chuyển đổi từ sự đối đầu man rợ sang nền văn hóa gặp gỡ mang tính sống còn”.
Phụ nữ cũng có một vai trò cơ bản, Đức Thánh Cha lưu ý, và “cần phải ngày càng tham gia nhiều hơn vào đời sống chính trị và các quá trình đưa ra quyết định”.
Trong lời kêu gọi không mệt mỏi về việc quản trị hữu hiệu, Đức Thánh Cha Phanxicô đã không quên đề cập đến sự cần thiết cần phải chăm sóc công trình sáng tạo “vì lợi ích của các thế hệ tương lai”.
“Tôi đặc biệt nghĩ đến sự cần thiết cần phải chống lại vấn nạn phá rừng do những hành vi trục lợi gây ra”.
Tham nhũng, nghèo đói, di cư
Và Đức Thánh Cha Phanxicô cũng đã kêu gọi hành động chống lại vấn nạn tham nhũng, đồng thời lưu ý “Việc phân phối tiền không công bằng, các kế hoạch bí mật để làm giàu, các thỏa thuận bảo trợ, thiếu sự minh bạch”.
“Trước hết, cần phải chống lại tình trạng nghèo đói, vốn là mảnh đất màu mỡ mà sự hận thù, chia rẽ và bạo lực bén rễ trong đó”, Đức Thánh Cha nói.
Và nhắc lại thực tế rằng “nhu cầu cấp thiết của bất kỳ quốc gia văn minh nào là quan tâm đến công dân của mình, đặc biệt là những người dễ bị tổn thương và thiệt thòi nhất, Đức Thánh Cha Phanxicô cho biết rằng ngài đặc biệt nghĩ đến” hàng triệu người phải di tản đang sống ở đây:
“Có biết bao nhiêu người đã phải rời bỏ nhà cửa của họ, và giờ đây tự nhận thấy mình bị đẩy ra bên lề cuộc sống do hậu quả của các cuộc xung đột và buộc phải di tản!”.
Việc buôn bán vũ khí
Tầm nhìn toàn diện của Đức Thánh Cha Phanxicô về các vấn đề và nhu cầu của đất nước thậm chí còn đề cập đến nhu cầu “kiểm soát luồng vũ khí, bất chấp các lệnh cấm, vẫn tiếp tục xuất hiện tại nhiều quốc gia trong khu vực, bao gồm cả Nam Sudan”.
“Ở đây cần nhiều thứ, nhưng chắc chắn không cần thêm các dụng cụ gây ra sự giết chóc!”.
Sự phát triển
Đức Thánh Cha Phanxicô kêu gọi phát triển các chính sách chăm sóc sức khỏe phù hợp, nhu cầu về cơ sở hạ tầng quan trọng và thúc đẩy xóa mù chữ và giáo dục: “cách duy nhất để trẻ em của vùng đất này có thể tự nắm lấy tương lai của mình”.
“Giống như tất cả trẻ em của lục địa này và trên thế giới, chúng có quyền lớn lên được cầm trên tay tập vở và đồ chơi, chứ không phải vũ khí và những công cụ lao động”.
Đức Thánh Cha Phanxicô kết thúc bài phát biểu của mình, nhấn mạnh việc thúc đẩy các mối quan hệ tích cực với các quốc gia khác, và đồng thời cũng ghi nhận “sự đóng góp quý báu của cộng đồng quốc tế cho đất nước này, (…) cũng như bày tỏ lòng biết ơn đối với những nỗ lực nhằm thúc đẩy tình thần hòa giải và sự phát triển”.
“Tôi nhận thấy rằng một số điều tôi cần phải nói có vẻ thẳng thừng và trực tiếp”, Đức Thánh Cha Phanxicô kết luận, đồng thời bảo đảm với những người hiện diện rằng cùng với những người huynh đệ mà ngài đã cùng thực hiện chuyến hành hương hòa bình này, ngài dâng “những lời cầu nguyện và sự ủng hộ chân thành, để Nam Sudan có thể trải nghiệm sự hòa giải và thay đổi hướng đi”.
“Chớ gì con đường sống còn của quốc gia này không còn bị sự lan tràn của bạo lực lấn át, bị sa lầy trong đầm lầy của vấn nạn tham nhũng và bị ngăn chặn bởi sự tràn ngập của tình trạng nghèo đói. Nguyện xin Thiên Chúa, Cha Trên Trời, Đấng yêu mến mảnh đất này, ban cho nó có được một thời kỳ mới của sự bình an và sự phát triển thịnh vượng”.
Minh Tuệ (theo Vatican News)
