Hôm nay ngày 15/5/2016, người dân cả nước lại tiếp tục tuần hành bày tỏ lòng yêu nước thương nòi, vì một môi trường biển sạch và một nhà nước minh bạch.
Theo lời kêu gọi xuống đường tuần hành lần này, tại hai đầu đất nước, giờ tuần hành diễn ra vào hai thời điểm khác nhau. Tại Hà Nội, buổi tuần hành dự kiến sẽ diễn ra vào lúc 9 giờ 00 sáng, xuất phát tại Đài Phun nước bờ Hồ Hoàn Kiếm. Người dân Sài Gòn chọn tuần hành vào buổi chiều: lúc 15 giờ 00 – tọa kháng tại Đường Nguyễn Huệ, sau đó di chuyển về phố Bùi Viện và kết thúc lúc 20 giờ 00.
Sau những đàn áp khốc liệt của chính quyền nhắm vào người biểu tình trong cuộc tuần hành sáng 8/5/2016 tại Sài Gòn, cuộc biểu tình lần này được dự báo là một cuộc tuần hành đầy thử thách.
Suốt ngày 14/5/2016, truyền thông nhà nước sau nhiều ngày im hơi lặng tiếng về vụ cá chết, nhất là đã không có bất kỳ một thông tin nào về những cuộc tuần hành vì môi trường của người dân, thì đã đồng loạt đăng thông tin “Việt Tân kích động người dân biểu tình” trong hai cuộc biểu tình ngày 1/5 và 8/5 vừa qua.
Bên cạnh đó, theo chỉ thị từ ban tuyên giáo, các báo cũng bắt đầu đưa tin “đã rõ nguyên nhân gây nên cá chết tại Miền trung”, nhưng không ai rõ là cá chết thế nào. Thông tin đánh đố kiểu này là một thủ thuật truyền thông ẫm ờ, nhằm cho thấy chính quyền đang rất tích cực và đã biết nguyên nhân, người dân nên chờ đợi ít ngày, không nên xuống đường như thế sẽ dễ bị lợi dụng???
Mặc dù, bị đe dọa từ nhiều ngày nay, bên cạnh những thông tin gây hoang mang dễ tạo tâm lý lo sợ, người dân không những không sợ hãi, trái lại, nhiệt huyết xuống đường vì quê hương, vì môi trường sống lại mạnh mẽ hơn bao giờ hết.
Tại Hà Nội, nhiều cuộc biểu tình nhỏ lẻ tẻ đã diễn ra mọi nơi, với những khẩu hiệu ấn tượng: “Cứ đánh vào mặt tôi, nhưng trả biển sạch và quyền làm người cho dân“.
Tại Sài gòn, bầu khí quyết tâm thể hiện rõ trong những bài viết, những kêu gọi và nhất là trong khâu chuẩn bị. Hàng ngàn chiếc áo đã được phát cho những ai muốn tham dự cuộc tuần hành. Hàng trăm bài viết trên các trang cá nhân bày tỏ lòng quyết tâm xuống đường vì một Việt Nam tươi đẹp.
Viết trên Fb. bạn trẻ Nguyễn Ngọc Lụa, một tân tòng, đã bày tỏ niềm tin vào Chúa qua “Lời Nguyện Chiều Thứ Bảy Trước Lúc Xuống Đường”:
“Lạy Chúa, con muốn cùng Chúa mang lấy trong chốc lát những đau khổ của đồng bào miền Trung, mang lấy nỗi sợ của những anh em đang phải chịu sự thù ghét và hiếp đáp của đồng loại trong đất nước của chúng con
Ở Sài Gòn, ở Hà Nội, và các nơi khác, những người gọi là lực lương bảo vệ an ninh, bảo vệ dân lại đi xâu xé, đánh bắt người biểu tình ôn hòa. Làm muôn ngàn người bất an, thất thần không tin nổi trong khi hàng muôn ngàn người ngư dân, công nhân gần như tuyệt vọng vì không còn một đường mưu sinh.
Lạy Chúa chúng con biết rất rõ những điều ấy… Sự thinh lặng của chúng con đã tỏ ra ít nhiều, chúng con muốn để mặc như vậy. Nhưng lạy Chúa, suốt quảng đời nơi dương gian, Chúa không ngớt lặp lại cho chúng con tất cả là anh em với nhau, là một Chúa . Và lề luật cao trọng của Chúa: là anh em hãy yêu thương nhau.
Trong chiều ngày lễ Chúa Thánh Thần hiện xuống này:
Lạy Chúa, xin cho chúng con ý thức được trách nhiệm của mình trong vấn đề hòa bình cần được thiết lập nơi chúng con và trên thế giới, trách nhiệm của việc đưa tay cứu môi trường đang bị bức tử, nguy hại cả một gống nòi và thế hệ con cháu về sau.
Chúng con biết không phải là vì sợ, vì hèn nhát mà chúng con vắng mặt trong các cuộc tranh đấu, các cuộc xuống đường, hoặc có mặt một cách e dè.
Song vì lẽ, sự hòa bình của con người và môi trường sống chân thật không thể có nếu không có tranh đấu, hy sinh, nỗ lực. Tranh đấu với các lực lượng bất công, láo xược và kiêu căng, tranh đấu với mọi hình thức ích kỷ, đàn áp, bạo lực…ở nơi chúng con trước hết.
Lạy Chúa, xin cho chúng con ra khỏi sự thanh nhàn và biếng nhác, xin đuổi khỏi chúng con những thành kiến tập quán hẹp hòi, ích kỷ. Xin cho con vượt lên mọi ranh giới của tuyên truyền,và nỗi sợ hãi. Xin cho chúng con dù phải chết cũng hãy chiến đấu cho sự thật và Đức Chúa là Thiên Chúa sẽ bênh vực chúng con.( Hc 5,28)
Xin cho chúng con biết được sự hiện diện của Chúa qua mọi cố gắng của anh em xuống đường để thiết lập nền hòa bình, công lý cho nhân loại, cho môi trường sống của chúng con.
Lạy Chúa, xin cho chúng con biết phải góp phần thế nào vào công việc vĩ đại của loài người để tiến đến tình yêu thương. Xin cho chúng con hoàn toàn ưng thuận để Chúa hoạt động trong chúng con, để nhờ chúng con, mà Chúa sẽ được hiện diện khắp nơi, nhờ chúng con mà nền hòa bình, công chính sẽ được lặp lại trên quốc gia, dân tộc này” (Hết trích).
Tại Hà Nội
Suốt từ mấy ngày nay, lực lượng an ninh được bố trí khắp các ngả đường, nhất là tại các gia đình được cho là sẽ có người tham gia biểu tình. Nhiều gia đình đã không thể đưa con cái tới trường do bị ngăn chặn. Nhiều gia đình bị công an sách nhiễu bằng những cuộc thăm viếng đột ngột. Có gia đình bị lực lượng an ninh khóa trái cổng không cho ra ngoài.
Sáng nay, lực lượng an ninh tiếp tục chặn cửa các gia đình. Nhiều người đã phải chọn giải pháp tọa kháng tại chỗ.
Khắp nơi, xung quanh khu vực hồ Hoàn Kiếm, lực lượng an ninh dầy đặc, ngăn chặn bất cứ ai dù chỉ là đi dạo quanh hồ như thói quen từ trước tới giờ. Có cả những gia đình bị bắt oan khi đi dạo quanh khu vực.
Mặc dù bị ngăn chặn, nhưng vẫn có một nhóm bạn trẻ, với khẩu trang in hình cá, tuần hành xung quanh bờ hồ, trong sự kiểm soát gắt gao của lực lượng chức năng.
Một số nhóm, vì không thể hết nối được với nhau, nên đã biểu tình tại chỗ hoặc chọn những nơi đông người qua lại, như tại cầu Chương Dương hoặc các công viên trong thành phố.
Tại Nghệ An
Sau Thư Chung của Đức Giám mục Giáo phận Phaolô Nguyễn Thái Hợp gửi toàn thể các thành phần dân Chúa trong giáo phận về thảm họa môi trường Miền trung, nhiều giáo xứ trong giáo phận đã hưởng ứng bằng nhiều cách thức khác nhau.
Tối 14/5 toàn thể giáo xứ Nghĩa Thành (hạt Phủ Quỳ, GP Vinh), cùng quỳ gối giơ cao tay trước Đức Mẹ, đọc 10 kinh Kính Mừng và kinh Hãy Nhớ để cầu nguyện cho ngư dân và môi trường.
Sáng nay (15/5), biểu tình đang nổ ra. Giáo dân giáo xứ Song Ngọc, dưới sự hướng dẫn của các linh mục, đã tuần hành về ủy ban xã yêu cầu chính quyền phải có giải pháp cấp thiết về vấn đề cá chết hiện nay.
Hàng trăm người dân với những biểu ngữ thể hiện tinh thần người Kitô hữu, như: “Căn tính Kitô hữu: Có trách nhiệm với quê hương đất nước và các thế hệ tương lai”, “cá cần nước sạch, dân cần minh bạch”, được người dân mang theo xuống đường.
Giáo xứ Song Ngọc ở xã Quỳnh Ngọc, Quỳnh Lưu, Nghệ An. Giáo dân làm nghề biển, chế biến và mua bán hải sản. Hiện nay, người dân Song Ngọc không thể ra biển, vì hải sản không ai muốn mua.
Tại Hợp Thành, huyện Yên Thành, giáo dân Vĩnh Hòa chọn cách thức tọa kháng tại chỗ để bày tỏ lập trường cũng như mong ước của mình.
Tại Huế
Sáng nay, một số bạn trẻ đã tới Đại Nội với những biểu ngữ hiền hòa đặc trưng Huế: “Cá cần nước sạch, nước cần minh bạch”, bày tỏ nỗi lòng của người dân Huế – một trong bốn tỉnh Miền Trung chịu thiệt hại nặng nề trong thảm họa môi trường lần này.
Sau vụ việc một số nghệ sĩ tổ chức buổi diễu hành với chủ đề “tang cá” trong dịp Festival Huế 2016, đây là lần đầu tiên người dân Huế tuần hành. Tuy không đông đảo, nhưng đây cũng là một tiếng chuông gióng lên nỗi lòng của cả đất nước trước tương lai của giống nòi.
Tại Vũng Tầu
Ngay tại Bãi Sau – một bãi biển đẹp của thành phố, một nhóm bạn trẻ đã tổ chức cuộc tuần hành dọc bờ biển, gây nhiều chú ý cho khách du lịch.
Mặc dù, Vũng Tầu chưa có dấu biệu biển bị nhiễm độc, nhưng lượng du khách không đông như vẫn thường thấy vào các ngày Chúa nhật tại đây.
Tại Sài Gòn
Ngay từ sớm, lực lượng an ninh đông đảo được rải đi khắp nơi, nhất là tại các địa điểm được thông báo sẽ có tuần hành.
Mặc dù, chưa tới giờ biểu tình, nhưng một số bạn trẻ đã bị bắt khi đi dạo tại Công viên 23/9.
Nhà báo Huỳnh Ngọc Chênh, người đã tuyên bố sẽ tọa kháng tại phố Nguyễn Huệ lúc 15g00 với biểu ngữ: “Cứ đánh vào mặt tôi nếu muốn, nhưng phải trả biển và quyền làm người cho dân”, cũng đã bị bắt khi vừa bắt đầu tọa kháng được ít phút và hiện đang bị giữ tại Công an Bến Nghé.
Trong số những người bị bắt khi tham gia tọa kháng tại đường Nguyễn Huệ, còn có linh mục Antôn Lê Ngọc Thanh – tu sĩ Dòng Chúa Cứu Thế. Ngài bị bắt khi đang trên đường tới địa điểm tọa kháng và hiện được đưa đi đâu không rõ.
Lúc này (16g20), tại chợ An Đông, một số bạn trẻ đã bắt đầu tuần hành với biểu ngữ trên tay: “biển sạch, chính quyền sạch”, “Dân cần cá không cần Formosa”. Trong số những bạn trẻ này, có blogger nổi tiếng Cô Gái Đồ Long và bạn trẻ Lầu Nhật Phong (Alau) – người đã một mình tọa kháng vì môi trường tại phố Nguyễn Huệ tuần trước.
Hiện tại (5g00), theo blogger Lê Nguyễn Hương Trà, sau một hồi tranh luận bất phân thắng bại về quyền được đứng trước chợ An Đông, A Lầu đã bị công an Phường 9, quận 5 đánh ngay ót và đẩy lên xe đưa đi.
Cuộc biểu tình hôm nay tại hai thành phố lớn Hà Nội và Sài Gòn đã diễn ra không như dự kiến do quyết tâm trấn áp của nhà cầm quyền. Tuy nhiên, chính trong hoàn cảnh bị ngăn chặn, sách nhiễu, nhiều cuộc biểu tình nhỏ đã lại nổ ra ở bất cứ nơi đâu, bằng bất cứ cách thức nào. Những cuộc tuần hành, tuy nhỏ lẻ, nhưng đó chắc chắn sẽ là thách thức không nhỏ đối với chính quyền.
Trong lúc chính quyền tiếp tục giấu giếm sự thật về thảm họa môi trường Miền Trung, hoặc ngay cả khi nguyên nhân cá chết được công bố, thì những bắt bớ, những đàn áp người dân ôn hòa bày tỏ mong ước một tương lai tươi đẹp cho dân tộc suốt thời gian qua đã xóa đi tất cả chút niềm tin còn lại của người dân đặt vào chính quyền.
Và, đây mới là thách đố chính quyền không dễ có thể vượt qua.
P.V.