Giữa những đau đớn của cuộc chiến tranh tàn bạo chống ma túy, người dân Philippines đang ngày càng tìm đến Giáo Hội Công Giáo để có được nơi trú ẩn đồng thời có thể chống cự lại cuộc chiến đầy tàn bạo này.
Kể từ mùa hè năm ngoái, hơn 7.000 người – thường là bị tình nghi nghiện hoặc buôn bán ma túy – đã bị giết hại bởi các quan chức thực thi pháp luật trong cuộc chiến tàn bạo chống ma túy của Tổng thống Rodrigo Duterte. Các cuộc tấn công thường được thực hiện trong các vụ nổ súng xong bỏ chạy vào ban đêm bởi các tay súng trên xe máy.
Khi số người chết đang ngày càng gia tăng, nhiều nhà lãnh đạo Công giáo cũng như giáo dân đang bắt đầu bắt tay vào hành động.
Tuần này, nhật báo Guardian đưa tin rằng nhiều linh mục Công giáo đã biến các nhà thờ của họ trở thành nơi ẩn náu cho những người dân nằm trong “danh sách những người phải thủ tiêu” của chính phủ, hoặc những người tin rằng họ sẽ trở thành mục tiêu của việc giết hại.
Một linh mục – Cha Gilbert Billena – phát biểu với tờ nhật báo Guardian rằng lúc đầu ngài ủng hộ cuộc chiến chống ma túy, và thậm chí đã bỏ phiếu cho Tổng thống Duterte, “nhưng tôi đã chẳng hề mong đợi kết quả này”, linh mục Billena cho biết. Và bây giờ, linh mục Billena tiến hành việc cung cấp nơi trú ẩn cho những người đang gặp nguy hiểm.
Tuy nhiên, một số linh mục và giáo dân đã bắt đầu trở nên e ngại trong việc lên tiếng hoặc cung cấp sự hỗ trợ, vì sợ rằng họ sẽ trở thành mục tiêu tiếp theo. Nhiều người dân Philippines, phần lớn trong số họ là người Công Giáo, cũng ủng hộ cuộc chiến chống ma túy vì tin rằng điều này sẽ khiến cho các khu xóm của mình trở nên an toàn hơn.
Các nhà lãnh đạo trong Giáo hội Công giáo đã ngày càng trở nên thẳng thắn đối với cuộc chiến chống ma túy đầy bạo lực, đồng thời gọi đây là một “thời đại của những nỗi kinh hoàng” trong lá thư mục vụ gần đây được công bố trong tất cả các Thánh Lễ Chúa Nhật tại nước này hôm 5/2 vừa qua. Bức thư – từ Hội đồng Giám mục Công giáo Philippines -lên án các vụ giết hại đồng thời dâng lời cầu nguyện và thể hiện tinh thần liên đới với các gia đình của các nạn nhân đã bị giết hại.
Tu sĩ Jun Santiago – cùng với các anh em khác thuộc Dòng Chúa Cứu Thế – đã phản đối cuộc chiến chống ma túy bằng một cách thức khác. Hằng đêm, khi các cuộc tấn công tàn bạo nhất trong cuộc chiến chống ma túy diễn ra, vị tu sĩ này lại hiện diên trên các ngả đường phố cùng với các phóng viên để chụp lại những cảnh tượng hãi hung bằng máy ảnh của mình.
“Tôi đang nỗ lực hầu sự tàn bạo này sớm chấm dứt”, Tu sĩ Santiago phát biểu trong một cuộc phỏng vấn gần đây với tờ Quartz. “Tôi muốn chụp lại hiện trường vụ án. Đêm đen đầy uy lực. Bóng tối quả thật kinh hoàng. Lúc này đây mọi người đều đang chìm trong giấc ngủ và họ chằng hay biết điều gì đang xảy ra”.
Tháng mười hai năm ngoái, các hình ảnh của Tu sĩ Santiago đã hiện diện trên trang nhất của hầu hết các tờ báo sau khi chúng được phóng lớn và trưng bày cho công chúng bên ngoài Đền Ðức Mẹ Hằng Cứu Giúp quốc gia tại Manila, còn được gọi là Nhà thờ Baclaran và cũng là nơi Tu sĩ Santiago đang phục vụ.
“Đó là một cách thức có thể nói là độc nhất vô nhị để có thể phơi bày thực tế”, Cha Carlos Ronquillo – Linh mục Chánh xứ Giáo xứ Baclaran, phát biểu với nhật báo Quartz. “Sức mạnh của những hình ảnh là một điều gì đó mà tôi nghĩ rằng có thể được khai thác nếu chúng ta – với tư cách là một Giáo Hội – muốn thu hút mọi người để cùng ngầm nghĩ về những điều đang xảy ra. Không chỉ thông qua lời nói. Không chỉ thông qua các bài giảng”.
Bên cạnh việc thực hiện các bức ảnh, các tu sĩ cũng như giáo dân tại nhà thờ Baclaran cũng đã cung cấp nơi trú ẩn và hỗ trợ những người đang bị đe dọa bởi các cuộc chiến chống ma túy hết sức tàn bạo này. Thông qua một chương trình được gọi là chương trình ứng phó trước các vụ giết người ngoài vòng pháp luật (EJK), Giáo xứ muốn cung cấp việc hỗ trợ tài chính, trợ giúp pháp lý, các chương trình phục hồi chức năng và trợ giúp khác cho nạn nhân và gia đình trong vuộc chiến chống ma túy. Chương trình cũng theo dõi các gia đình của các nạn nhân đã được Tu sĩ Santiago chụp lại trong các bức hình.
“Những hành động cụ thể mà chúng tôi đang thực hiện thực sự mang tính chất phi chính trị”, Dennis febre – một cộng tác viên cho chương trình, biểu với nhật báo Quartz. “Chúng tôi tôn trọng ông Duterte như tổng thống của một quốc gia, nhưng đồng thời chính phủ cũng cần phải tôn trọng nhân quyền”.
Tổng thống Duterte và giới lãnh đạo Giáo Hội Công giáo nước này đã thường xuyên đụng độ với nhau qua việc ông Duterte công kích Giáo hội bất cứ khi nào Giáo Hội lên tiếng phản đối sự lãnh đạo cũng như cuộc chiến chống ma túy của ông.
Trong lá thư mục vụ gần đây, các Giám mục Công giáo nước này kêu gọi chính phủ phải giải quyết những nguyên nhân gốc rễ của vấn đề ma túy, trong đó có sự nghèo đói, cảnh gia đình tan vỡ, và nạn tham nhũng. Các Giám mục cho rằng chính phủ cần phải giải quyết những vấn đề này thông qua các nỗ lực chống đói nghèo để tạo công ăn việc làm với mức lương vừa đủ để trang trải cuộc sống; các nỗ lực củng cố gia đình; vấn đề cải cách trong các lực lượng cảnh sát quốc gia, hệ thống tư pháp và chính trị, chứ không phải là giết người hàng loạt như thế.
“Việc tự kết liễu đời mình hay cướp đi mạng sống của người khác là một tội trọng và đã gieo rắc sự ác cho xã hội. Việc sử dụng ma túy là một dấu hiệu cho thấy một con người không còn giá trị sống riêng của mình, đồng thời nó đe dọa đến sự sống của người khác. Tất cả chúng ta cần phải chung tay để có thể giải quyết vấn đề ma túy cũng như giúp cho những người nghiện ma túy có thể phục hồi chức năng”, các Giám mục cho biết.
Minh Tuệ chuyển ngữ
