Các nhà điều hành Caritas Malta (Ảnh Sir)
Người nghiện ma túy, người già, người khuyết tật, người di cư. Giáo hội Malta đã quyết định đứng về phía “người bé mọn nhất” và cam kết này được phổ biến rộng rãi trong tất cả các cộng đồng giáo xứ, nơi các phong trào và tổ chức dòng tu cộng tác. Có tổng cộng 26 tổ chức của Giáo hội Malta tham gia vào công tác xã hội.
Những cuộc đời tan vỡ, chìm trong bóng tối của cơn nghiện. Không có tuổi. Có những người trẻ và những người lớn tuổi. Tất cả họ đều có tiền sử sử dụng ma túy. Họ là những “đứa trẻ” của “Cộng đồng Trị liệu San Blas”, một trung tâm phục hồi sau cuộc sống đường phố, khỏi cơn nghiện ma túy.
Anthony Gatt, nhà tâm lý học chuyên nghiệp và giám đốc Caritas Malta, hẹn gặp ở đây để nói về những gì các nhân viên và tình nguyện viên Caritas làm trên đảo đối với những người dễ bị tổn thương nhất. Khu phức hợp là tập hợp các tòa nhà được bảo trì tốt. Có một trung tâm “ổn định”, nơi những người bất hạnh được chào đón trong thời gian lưu trú có thể kéo dài từ 6 đến 7 tuần. Từ đó, bước tiếp theo là cộng đồng trị liệu – được chia cho phụ nữ và nam giới – và cuối cùng là trung tâm “Chăm sóc sau”.
Đầu tiên là heroin, ngày nay là cocaine và crack cocaine đang khiến con người chìm vào đường hầm nghiện ngập. Đằng sau họ là những cuộc đời đã rơi xuống vực thẳm, những khuôn mặt đầy đau khổ về thể xác và tinh thần. Những người từng có tiền sử lạm dụng, cho vay nặng lãi, cờ bạc. “Ma túy là một cách để thoát khỏi chính mình và khỏi nỗi đau.”
Malta, “Cộng đồng trị liệu San Blas”
Andrew đã dành một năm rưỡi tại Trung tâm San Blas. “Tôi gia nhập cộng đồng vào năm 2017. Đó là năm sinh của tôi.” Anh bắt đầu sử dụng thuốc lắc vào năm 14 tuổi. Bóng đá là giấc mơ lớn của anh. Sau đó, anh bắt đầu kinh doanh trong lĩnh vực ăn uống. Lúc đầu, ma túy giúp anh duy trì nhịp độ kinh doanh mãnh liệt. “Rồi ma túy đã lấy đi mọi thứ.” Andrew cho biết anh đã sử dụng tất cả các loại ma túy. Anh đã đi du lịch. Đã tìm đủ mọi cách để thoát ra. Nhiều năm ở bên ngoài và bên trong cộng đồng. Sau đó là việc đến San Blas và sự tái sinh chậm rãi. “Mọi thứ đều phụ thuộc vào bạn”. Và với tư cách là một huấn luyện viên bóng đá, anh nói với bọn trẻ: “Đừng giữ bất cứ thứ gì trong lòng. Luôn tìm kiếm ai đó để tâm sự về những vấn đề và ước mơ của bạn. Đừng bao giờ nghĩ rằng bạn có thể làm điều đó một mình. Cứ yêu cầu giúp đỡ.”
Anthony Gatt giải thích: “Trong mười năm qua, Malta đã trải qua sự phục hồi kinh tế vượt bậc, nhưng cùng với sự giàu có, khoảng cách giàu nghèo cũng ngày càng gia tăng”. Covid và ngay sau đó là cuộc chiến ở Ukraine đã không giúp được gì. Giống như mọi nơi ở châu Âu, chúng đã tạo ra lạm phát và tác động mạnh mẽ đến người dân. Giá thuê rất đắt. Một phòng trọ đơn có thể có giá lên tới 800/1000 euro mỗi tháng. “Chính phủ trợ cấp nhưng người dân không thể đương đầu được, họ phải vật lộn. Số người sống trên đường phố ngày càng tăng. Trong 8 năm làm việc tại Caritas, tôi chưa bao giờ thấy nhiều người đến với căng tin của chúng tôi đến vậy”. “Người nghèo nhất trong số những người nghèo là những người di cư. Thật không may, cũng có những hình thức phân biệt chủng tộc và bóc lột chống lại họ.” “Rất ít người có được quy chế tị nạn. Mọi người khác đều được định sẵn phải sống trong tình trạng lấp lửng. Có rất nhiều đau khổ.”
Giáo hội Malta đã quyết định đứng về phía “người bé mọn nhất” và sự cam kết được phổ biến rộng rãi. Có nhiều hình thức khác nhau. Phổ biến rộng rãi trong tất cả các cộng đồng giáo xứ, trong đó các phong trào và tổ chức tôn giáo cộng tác. Có tổng cộng 26 tổ chức của Giáo hội Malta tham gia vào công tác xã hội. Có những người làm việc với những người di cư, những người chăm sóc người khuyết tật và những người cai nghiện ma túy. Có cơ sở dành cho trẻ vị thành niên và nhà dành cho người già. Hợp tác với chính phủ, Caritas cũng quản lý những “ngôi nhà” nơi người dân sống trên đường phố được chào đón. 70% khách là người di cư. Tại một trong những “Trung tâm cấp cứu”, còn có căng tin nơi phát bữa trưa hàng ngày cho 100/150 người. Nhưng mọi người cũng có thể tìm thấy bữa ăn tại nhà của các tu sĩ dòng Phanxicô và tại 14 giáo xứ họ đã tổ chức phân phát “túi thực phẩm”.
“Trong một xã hội mà các giá trị của cộng đồng và gia đình đang lụi tàn, chúng tôi muốn mọi người cảm thấy được chào đón, yêu thương và tôn trọng về phẩm giá cũng như con người của họ. Chúng tôi tìm thấy nguồn cảm hứng cho những gì chúng tôi làm từ những lời trong Tin Mừng khi Chúa Giêsu nói: Mỗi lần bạn làm điều này với một trong những người anh em hèn mọn nhất của tôi là bạn đã làm điều đó với chính tôi!”. Những người “tốt” bao gồm 160 nhân viên điều hành Caritas toàn thời gian và bán thời gian, ngoài ra còn có các tình nguyện viên hoạt động tại các giáo xứ, tại căng tin và trung tâm phục vụ. Họ là những chuyên gia, luật sư, bác sĩ và y tá, những người bạn đồng hành đơn giản.
“Không có ai chỉ thuần túy là người nghèo cả. Ngay cả người nghèo cũng là những người có thể cống hiến rất nhiều cho cộng đồng”, Albert Debono, một tình nguyện viên tại “Loop”, một doanh nghiệp xã hội có trụ sở tại chủng viện địa phương cách thành phố cổ Mdina vài km, ngay lập tức làm rõ. Một dự án phức hợp được thành lập để điều phối và hỗ trợ công việc của 70 giáo xứ trải rộng khắp lãnh thổ nhằm hỗ trợ những người dễ bị tổn thương nhất. Loop là một “cửa hàng” bán quần áo cũ được giặt, phân loại và chào bán với giá 5 Euro tại một cửa hàng ở Valletta. Bất cứ ai cũng có thể mua quần áo. Nhưng những người gặp khó khăn sẽ được tặng một voucher để sử dụng tại cửa hàng, từ đó giúp họ có cơ hội mua và lựa chọn theo nhu cầu.
Nhưng chính “Marta’s Kitchen” mới là điểm nhấn thực sự của Loop. Một nhà bếp chuyên nghiệp, nơi thực phẩm nấu chín và đông lạnh được đóng gói hàng ngày và sau đó phân phát đến từng nhà, từng giáo xứ. 130 tình nguyện viên chia thành 7 đội gồm 5 người hỗ trợ dự án cho phép tạo ra 1.200 phần ăn mỗi tuần với tổng số 50 nghìn phần ăn mỗi năm. “Không có nhà hảo tâm và người hưởng lợi. Không có người đứng trên ban công và cho, và không có người đứng dưới đất và nhận. Tất cả chúng ta đều ở cùng một đẳng cấp.” “Nghèo – Debono nhận xét – không phải là vấn đề. Chính chúng ta làm nó thành ra như thế thôi. Trên thực tế, cái nghèo của người khác đòi hỏi mỗi người phải lùi lại một bước, giảm bớt nhu cầu của mình, lựa chọn một cuộc sống đơn giản hơn. Do đó, chúng ta có thể gặp nhau giữa đường, tái khám phá mình là anh chị em, là thành viên của cùng một cộng đồng.”
Ngọc Huỳnh (Theo SIR)
