Đức Giêsu đặt điều răn không được giết người trong một quan điểm khác với “Luật dạy người xưa”.
1. Trước hết, sẽ là chưa đủ nếu chỉ tránh hành động sát nhân bề ngoài.
Thái độ độc ác bên trong và sự giận dữ cay nghiệt đối với người anh em, cũng đã là những cách hành xử đáng bị kết án rồi.
Các cách hành xử ấy được trình bày theo hướng ngày càng gia trọng, cả về tội phạm lẫn về hình phạt: “Ai giận anh em mình, thì đáng bị đưa ra toà. Ai mắng anh em mình là đồ ngốc, thì đáng bị đưa ra trước Thượng Hội Đồng. Còn ai chửi anh em mình là quân phản đạo, thì đáng bị lửa hoả ngục thiêu đốt” (Mt 5,22).
2. Sau đó, Chúa Giêsu chuyển sang trình bày khía cạnh tích cực trong thái độ của các đồ đệ, những người có nhiệm vụ tác tạo hòa bình.
Cần phải hết sức duy trì và bảo vệ sự hiệp nhất thuận hòa, chứ không chỉ là tránh xung đột.
Chính thái độ sống tích cực đó quyết định giá trị của việc thờ phượng. Vì thế, “nếu khi anh sắp dâng lễ vật trước bàn thờ, mà sực nhớ có người anh em đang có chuyện bất bình với anh, thì hãy để của lễ lại đó trước bàn thờ, đi làm hoà với người anh em ấy đã, rồi trở lại dâng lễ vật của mình” (Mt 5,23-24). Cách nói “hãy để của lễ lại đó trước bàn thờ” không cần phải được hiểu theo nghĩa sát mặt chữ, mà cần phải được hiểu là một kiểu nói diễn tả ý muốn hòa giải và tha thứ ngay trong lòng.
Sẽ là hoàn toàn vô ích việc đến gần Thiên Chúa đang khi vẫn còn ở lỳ trong sự chia rẽ, bất hòa.
Nguyễn Thể Hiện
