Đức Thượng Phụ Đại kết và Đức Thượng Phụ Moscow đã có cuộc gặp gỡ tại Constantinople. Không có tuyên bố cuối cùng nào được đưa ra, nhưng có một sự đánh giá cao đối với bầu khí của việc “đối thoại” và “sự hài lòng” đối với cuộc gặp gỡ. Đối với các phương tiện truyền thông Ucraina, Đức Thượng Phụ Bartholomew đặt Đức Thượng Phụ Kirill vào tình thế đã rồi: quyền tự chủ của Giáo hội Chính thống Ukraina, nhưng đứng đầu bởi Đức Thượng Phụ Onufrij chứ không là Đức Thượng Phụ Filaret (của Kiev).
Moscow (AsiaNews) – Cuộc gặp gỡ dự kiến giữa Đức Thượng phụ Constantinople Bartholomew và Đức Thượng phụ Moscow Kirill đã kết thúc hôm 31/8 vừa qua vào lúc 1:00 chiều tại Istanbul, mà không có bất kì kết quả hữu hình nào. Quyết định cuối cùng đã được dự kiến về sự độc lập của Giáo hội Chính thống Ukraina, vốn sẽ tạo ra rất nhiều vấn đề cho Tòa thượng Phụ Moscow.
Rời sân bay thủ phủ chính của Thổ Nhĩ Kỳ, Đức Thượng phụ Kirill tuyên bố rằng cuộc thảo luận đã không dẫn đến bất cứ điều gì có thể “gây ra một sự chấn động lớn trong lương tâm”, và cuộc trao đổi ý kiến đã diễn ra hết sức suôn sẻ và chính xác. “Chúng tôi đã thảo luận về những vấn đề khiến chúng tôi bận tâm, nhưng tôi muốn nhắc lại rằng đó chính là một cuộc trò chuyện mang tinh thần huynh đệ, và tôi không muốn đi vào chi tiết mà không có sự đồng ý của Đức Thượng phụ Bartholomew, thậm chí ngay cả khi không có bí mật cần phải che giấu”, vị Thượng phụ người Nga cho biết thêm.
Tại lối vào dinh thự Tòa Thượng Phụ Thổ Nhĩ Kỳ, Đức Thượng Phụ Bartholomew, người đã chào đón mình ngay tại nghạch cửa, Đức Thượng Phụ Kirill đã nhắc lại trách nhiệm “đối với toàn thể Giáo hội của Chúa Kitô” và đối với việc coi sóc sự hiệp nhất của Giáo hội Chính thống nằm trong tay của hai vị Thượng Phụ.
“Tôi vô cùng bận tâm đến nơi này – Đức Thượng Phụ Kirill nhắc lại – bởi những kí ức vô cùng hạnh phúc, ở đây không có gì đã từng được thực hiện mà có thể gây tổn hại đến tính chính thống phổ quát bởi vì chúng ta có tinh thần trách nhiệm đối với toàn thể Giáo hội”. Về phần mình, Đức Thượng Phụ Bartholomew muốn bày tỏ sự hài lòng của mình vì sự xuất hiện của vị đồng nhiệm người Nga của mình: “Mỗi khi Ngài đến với chúng tôi, đó quả là một niềm vui lớn lao đối với chúng tôi, và thật vui mừng khi chúng ta có thể cùng nhau thảo luận về những vấn đề đại diện cho công ích chung. Chúng ta tin tưởng vào sức mạnh của đối thoại: đây chính là con đường mà chính Thiên Chúa đã biểu lộ cho chúng ta”.
Đức Thượng Phụ Kirill và Bartholomew được tháp tùng bởi một nhóm bao gồm các vị Tổng giám mục, cùng nhau quy tụ từ ngày hôm trước để tham dự cuộc họp của Thượng Hội đồng Giám mục Constantinople. Vị Thượng Phụ Moscow đã nhắc nhở họ về sự khác biệt “giữa cuộc đối thoại và cuộc họp của những người đứng đầu Giáo hội, các chính trị gia bảo vệ quyền lợi của họ, nhưng trong cuộc đối thoại giữa các Giáo hội điều quan trọng nhất đó chính là sự hiệp nhất nền tảng giữa các Kitô hữu Chính thống, những người hướng đến một Giáo hội Duy nhất, Thánh thiện, Công giáo và Tông truyền. Điều này mang lại cho chúng ta tinh thần trách nhiệm lớn lao, nhưng đồng thời cũng là sức mạnh và nguồn cảm hứng lớn lao cho công việc phục vụ của chúng ta”.
Đức Thượng Phụ Kirill nhắc lại rằng Ngài đã không gặp vị Thượng Phụ “đại kết” của mình trong khoảng thời gian hai năm, kể từ cuộc gặp gỡ được tổ chức tại Geneva vào năm 2016 vào đêm trước của Hội đồng Crete, mà sau đó đã thất bại do sự rút lui của phái đoàn Moscow. Đức Thượng Phụ Kirill đã kết luận với “một bản tóm tắt ngắn gọn về cuộc họp: đó chính là một khoảnh khắc rất đẹp, với một bầu khí tuyệt vời, chúng tôi đánh giá cao những vấn đề nằm trong chương trình nghị sự”. Đó chính là một cuộc gặp gỡ “giữa hai người đứng đầu Giáo hội, những người ý thức rõ ràng về tinh thần trách nhiệm đối với các điều kiện của chính thống hoàn vũ cũng như những vấn đề của nhân loại đương đại”, người đứng đầu Chính Thống giáo Nga chỉ rõ.
Một bản tóm tắt về chuyến viếng thăm, vốn diễn ra tại Tòa Thượng Phụ Phanar, đã được công bố trên kênh Telegram chính thức của dịch vụ báo chí của Tòa Thượng Phụ Moscow. Các cuộc đàm phán kéo dài khoảng hai tiếng rưỡi: “Đã có một cuộc họp, và tất cả mọi thứ đã diễn ra tốt đẹp”.
Vài giờ sau, các phương tiện truyền thông Ukraina đã suy đoán về luận đề rằng Đức Thượng phụ Bartholomew đã đặt Đức Thượng phụ Kirill trước một sự việc đã rồi, trao đổi với ngài về ý định của Tòa Thượng Phụ Constantinople nhằm thừa nhận tính độc lập đối với Giáo hội Chính thống Ukraina. Sự ngắn gọn tương đối của cuộc họp có thể chứng thực luận đề rằng không có nhiều vấn đề được đưa ra thảo luận, nhưng những biểu hiện tích cực của Tòa Thượng Phụ Moscow cũng cho thấy một sự hài lòng có thể có với các phương thức của quyết định. Nếu như thẩm quyền tự trị mới được giao phó cho Đức TGM Onufrij (Berezovsky), người trung thành với ‘Giáo hội chị em’ Muscovite chưa bao giờ được đặt vấn đề, mà không nhất thiết phải nâng ngài lên địa vị với tư cách là Thượng Phụ, Đức Thượng Phụ Kirill vẫn có thể yêu cầu mối quan hệ cha con đối với Giáo hội địa phương mới. Điều này có thể đồng nghĩa với việc loại trừ dứt khoát đối với đối thủ không thể thay đổi được, Đức Thượng Phụ Filaret không theo quy tắc Giáo hội (Denisenko), người mà trong một phần tư thế kỷ đã tranh giành việc quyền kiểm soát đàn chiên Ukraina ở Moscow. Theo các phương tiện truyền thông Ukraina, quyết định cuối cùng sẽ được thực hiện vào tháng Mười, bởi Thượng Hội đồng Giám mục của Giáo hội Constantinople.
Minh Tuệ chuyển ngữ