Đức Thánh Cha Phanxicô cử hành Cuộc Khổ nạn của Chúa Giêsu vào Thứ Sáu Tuần Thánh tại Vương cung Thánh đường Thánh Phêrô ở Rôma vào ngày 29 tháng 3 năm 2024 (Ảnh: Daniel Ibañez/CNA)
Trong buổi cử hành phụng vụ Thứ Sáu Tuần Thánh tại Vatican, do Đức Thánh Cha Phanxicô chủ sự, Giảng thuyết viên Phủ Giáo hoàng đã suy ngẫm về sự khải hoàn của thập giá, đồng thời lưu ý rằng đó là một sự kiện đã thay đổi nhận thức phổ quát về quyền toàn năng của Thiên Chúa, cho thấy sự khiêm nhường của Ngài.
“Sự toàn năng thực sự của Thiên Chúa là sự bất lực hoàn toàn của đồi Can-vê”, Đức Hồng Y Raniero Cantalamessa, O.F.M. Cap., chia sẻ trong bài giảng của mình.
Vào khoảng 5 giờ chiều theo giờ Rôma, Đức Thánh Cha Phanxicô tiến vào Vương cung Thánh đường Thánh Phêrô, trên xe lăn, mặc phẩm phục đỏ. Trong bối cảnh của sự thinh lặng hoàn toàn và có thể cảm nhận được, Đức Thánh Cha dừng lại suy niệm trước Bàn thờ Giáo hoàng bên dưới Baldacchino của Bernini (được bao phủ bởi giàn giáo trong quá trình phục hồi), trong khi cộng đoàn quỳ gối.
Trong nhiều năm qua, Đức Thánh Cha đã không thể phủ phục vì sức khỏe yếu, bao gồm các vấn đề dai dẳng về đầu gối và nhiều cơn viêm phổi.
Sau khi hát Bài Thương Khó theo Tin Mừng Thánh Gioan, Đức Hồng y Cantalamessa – người được tuyên phong Hồng y vào năm 2020 sau hơn 40 năm phục vụ trong vai trò Giảng thuyết viên Phủ Giáo hoàng – đã mở đầu bài giảng suy tư về việc Chúa Kitô tự khẳng định “Ta Hằng Hữu”, những lời ngài nói đến không có bất kỳ tiêu chuẩn nào và mang “một ý nghĩa siêu hình, tuyệt đối” và là một “sự mới lạ chưa từng có”.
Đức Hồng Y Cantalamessa nhấn mạnh rằng mô hình mới này chỉ có thể được hiểu bằng cách nhìn vào những lời trước đó của Chúa Giêsu được nghe trong cuộc khổ nạn: “Khi các ngươi treo Con Người lên”.
Nhận thấy rằng “được treo lên” ám chỉ việc đóng đinh, Đức Hồng Y Cantalamessa lưu ý rằng tổng hợp của những từ này thể hiện “sự đảo ngược hoàn toàn ý tưởng của con người về Thiên Chúa”, tiết lộ “dung mạo đích thực của Thiên Chúa”.
“Chúa Giêsu không đến để chỉnh sửa và hoàn thiện ý tưởng mà con người có về Ngài, nhưng, theo một nghĩa nào đó, để lật đổ nó và tiết lộ dung mạo đích thực của Thiên Chúa”, Đức Hồng Y Cantalamessa nói. “Ngài khiêm tốn cư xử trong vinh quang của sự phục sinh cũng như trong sự tiêu diệt đồi Can-vê. Sự bận tâm của Chúa Giêsu phục sinh không phải là làm cho kẻ thù của Người bối rối, mà là ngay lập tức đến và trấn an các môn đệ lạc lối của Ngài, và trước họ, những người phụ nữ chưa bao giờ đã ngừng tin tưởng vào Ngài”.
“Hiểu theo cách này”, Đức Hồng y Cantalamessa tiếp tục, “lời của Chúa Kitô mang một ý nghĩa phổ quát, thách thức những người đọc những lời đó, trong bất kỳ thời đại và hoàn cảnh nào, kể cả thời đại của chúng ta”.
Đức Hồng Y Cantalamessa cảnh báo đừng nhầm lẫn quyền toàn năng của Thiên Chúa và “chiến thắng chung cuộc và không thể đảo ngược” của thập giá với những chiến thắng tạm thời, vì chiến thắng của Thiên Chúa thể hiện sự khiêm nhường.
“Không cần nhiều quyền lực để phô trương”, Đức Hồng Y Cantalamessa lưu ý, “Thay vào đó, cần nỗ lực rất nhiều để bước sang một bên, để hủy bỏ. Thiên Chúa là quyền năng vô hạn của sự tự ẩn giấu”.
“Sự phục sinh diễn ra trong mầu nhiệm”, Đức Hồng Y Cantalamessa tiếp tục. “Là Đấng Phục sinh, Chúa Giêsu chỉ hiện ra với một số môn đệ, ngoài tầm chú ý. Với điều này, ngài muốn nói với chúng ta rằng sau đau khổ, chúng ta không được mong đợi một chiến thắng hữu hình bề ngoài, giống như vinh quang trần thế”.
Cuối bài giảng của Đức Hồng y Cantalamessa, các tín hữu ngồi thinh lặng và suy tư trong một vài phút. Tiếp theo là việc đọc Lời nguyện tín hữu, lời cầu nguyện chung còn được gọi là Lời cầu nguyện trọng thể.
Sau đó, một thầy Phó tế, đứng cạnh hai người cầm nến, dừng lại ở ba điểm riêng biệt trong gian giữa của Vương cung Thánh đường, tuyên bố với cung giọng cao dần: “Ecce lignum crucis” (Đây là gỗ Thánh Giá, nơi treo Đấng cứu độ trần gian). Sau lời tuyên bố thứ ba, thầy Phó tế cầm cây Thánh giá đã gỡ bỏ khăn che phủ và mang đến để Đức Thánh Cha hôn kính.
Sau khi cây Thánh giá được đặt cố định ở vị trí trung tâm, Ca đoàn Nhà nguyện Sistine cất lên bài hát Improperia, một loạt các điệp ca được hát xen kẽ giữa ca trưởng và ca đoàn. Các Hồng y ngồi đối diện với Đức Thánh Cha xếp hàng quỳ gối trước và hôn kính Thánh giá.
Sau lời cầu nguyện cuối cùng cho giáo dân, Đức Thánh Cha rời Vương cung Thánh đường như khi ngài bước vào: trang nghiêm và trong thinh lặng.
Minh Tuệ (theo CNA)
