Linh mục Dòng Tên David Hollenbach, Giáo sư Nghiên cứu nổi tiếng của Trường Dịch vụ Đối ngoại Walsh tại Đại học Georgetown, phát biểu vào ngày 14 tháng 11 như một phần của sự kiện nhằm vinh danh cố Linh mụcDòng Tên Drew Christiansen (Ảnh: NCR/Aleja Hertzler-McCain)
Cuộc xâm lược Ukraine của Nga và các mối đe dọa sử dụng vũ khí hạt nhân sau đó trong cuộc xung đột đang diễn ra sẽ đóng vai trò là “điểm tới hạn” (tipping point) trong quá trình theo đuổi việc giải trừ hạt nhân kéo dài hàng thập kỷ, một số chuyên gia chính sách đối ngoại cho biết trong một sự kiện gần đây tại Đại học Georgetown.
“Nguy cơ của việc sử dụng vũ khí hạt nhân và các vụ nổ phóng xạ cao hơn bất cứ lúc nào kể từ cuộc khủng hoảng tên lửa Cuba”, Tiến sĩ Maryann Cusimano Love, phó Giáo sư về Quan hệ quốc tế tại Đại học Công giáo Hoa Kỳ, cho biết.
“Chúng ta không nên để cuộc khủng hoảng này trở nên lãng phí”, Tiến sĩ Cusimano Love kêu gọi.
Các học giả và trí thức Công giáo đã tập trung tại Georgetown từ ngày 14-15 tháng 11 để tôn vinh di sản của cố Linh mục Dòng Tên Drew Christiansen, người đã qua đời vào tháng Tư. Cha Christiansen, một học giả, nhà báo và chuyên gia vũ khí hạt nhân, là thành viên cấp cao tại Trung tâm Tôn giáo, Hòa bình và các Vấn đề Thế giới Berkley của Đại học Georgetown, nơi tài trợ cho sự kiện kéo dài hai ngày.
Trong sự nghiệp của mình, Cha Christiansen đã phục vụ từ năm 1991-98 với tư cách là người đứng đầu Văn phòng Công lý và Hòa bình Quốc tế của các Giám mục Hoa Kỳ và sau đó là Tổng biên tập tạp chí America do Dòng Tên điều hành từ năm 2002-2012.
Trong bài phát biểu toàn thể của mình trước hội nghị, Linh mục Dòng Tên David Hollenbach đã đề cập đến di sản của cố Linh mục Christiansen khi làm việc với tư cách là cố vấn cho Vatican về các vấn đề về giải trừ quân bị và phục vụ với tư cách là chuyên gia trong phái đoàn của Vatican tham dự các cuộc đàm phán của Liên Hợp Quốc năm 2017 dẫn đến Hiệp ước Cấm Vũ khí Hạt nhân.
Hiệp ước đó, có hiệu lực vào năm 2021, là thỏa thuận quốc tế ràng buộc về mặt pháp lý đầu tiên cấm các quốc gia triển khai, thử nghiệm hoặc sản xuất vũ khí hạt nhân.
Giáo sư Martin Hellman, một nhà mật mã học nổi tiếng được biết đến với việc áp dụng các nguyên tắc phân tích rủi ro đối với khả năng thất bại đối với hệ thống răn đe hạt nhân toàn cầu, cũng đã phát biểu tại hội nghị Georgetown qua liên kết video.
Ông Hellman, Giáo sư danh dự về kỹ thuật điện tại Stanford, cho biết rằng các biện pháp trừng phạt của Mỹ đối với Triều Tiên đã khiến giới lãnh đạo nước này tìm kiếm biện pháp răn đe hạt nhân.
“Chúng ta nên đối xử với mọi quốc gia bằng sự tôn trọng mà họ xứng đáng được hưởng nếu họ đã sở hữu vũ khí hạt nhân”, Giáo sư Hellman nói. “Nếu không, chúng ta sẽ vô tình khuyến khích hoạt động hạt nhân”.
Ông Jonathan Granoff, Chủ tịch Viện An ninh Toàn cầu, cho biết rằng lệnh truyền của Tin Mừng về việc yêu thương người lân cận của chúng ta sẽ hướng dẫn các nỗ lực hướng tới việc giải trừ vũ khí hạt nhân. Ông Granoff cho biết rằng ý tưởng về một khu phố không bao gồm toàn bộ hành tinh vào thời Chúa Giêsu, nhưng “ngày nay cách chúng ta lái ô tô và sưởi ấm ngôi nhà của mình khiến khu phố trở thành một địa điểm đạo đức”.
“Chúng ta chỉ đơn giản là phải hợp tác”, ông Granoff nói.
Ông Granoff cho biết ông đã đi đến kết luận này sau mỗi hội nghị về hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân kể từ năm 1995. Ông cho biết rằng các nỗ lực giải trừ quân bị đã nhiều lần thất bại vì “việc theo đuổi lợi ích quân sự đã vượt qua an ninh hợp tác, an ninh chung và thậm chí là ổn định chiến lược, và quan trọng hơn, làm suy yếu chính kết cấu của nền văn minh”.
Tiến sĩ Cusimano Love đã nói về tầm quan trọng chiến lược của việc bao gồm những người trẻ tuổi, phụ nữ, các nhóm sắc tộc thiểu số và những người bị ảnh hưởng bởi vũ khí hạt nhân trong các cuộc đàm phán về hiệp ước vũ khí hạt nhân.
“Bạn không thể phá vỡ bế tắc với chính những người đã gây ra bế tắc cho bạn”, Tiến sĩ Cusimano Love nói. “Bạn phải mở rộng tiếng nói, mở rộng bàn thảo luận, mở rộng sự tham gia để có được một kết quả khác”.
Tiến sĩ Cusimano Love kết nối vũ khí hạt nhân với tình trạng suy thoái môi trường. Hoa Kỳ chi hơn 6 tỷ đô la mỗi năm để dọn dẹp vũ khí hạt nhân từ Chiến tranh Lạnh, Tiến sĩ Cusimano Love nói, đồng thời gọi đó là “hành động dọn dẹp môi trường lớn nhất trên hành tinh”.
Ông Douglas Shaw, Cố vấn cấp cao của Sáng kiến Đe dọa Hạt nhân, đã chỉ trích khẳng định của chính quyền Biden rằng việc đàm phán về các vấn đề hạt nhân cần có các đối tác có tinh thần thiện chí.
“Nếu chúng ta không có những đối tác mà chúng ta cần, liệu chúng ta có nên xé áo của mình và đẩy nhân loại vào nỗi sợ hãi vĩnh viễn hay chúng ta nên lập kế hoạch, nỗ lực làm việc và hướng tới sự sống còn?”, ông Shaw nói. “Sự thay đổi khó có thể biến mất nếu chúng ta không chuẩn bị cho nó”.
Ông Shaw cũng đưa ra lời kêu gọi hành động đối với các tín hữu Công giáo.
“Hôm nay, tôi đề nghị các bạn xem xét tất cả những cách thức mà đức tin, việc làm và khả năng sáng tạo của 1,3 tỷ người Công giáo trên toàn thế giới có thể đẩy lùi kim đồng hồ của ngày tận thế và ngăn chặn một cuộc chiến tranh hạt nhân tàn phá nền văn minh bằng cách đặt ra những câu hỏi hóc búa, lên tiếng cho những người không có tiếng nói và những người không có tiếng nói và những người dễ bị tổn thương, và nghĩ ra những giải pháp chưa ai nghĩ đến nhằm thoát khỏi bóng tối của bom đạn”, ông Shaw nói.
Minh Tuệ (theo NCR Online)
