Từ ngày 23 tháng 7 đến ngày 3 tháng 8, các nghi thức tôn kính Thánh Anphongsô thường niên đã diễn ra tại Pagani. Tuy nhiên, năm nay, các buổi cử hành liên quan đến việc tôn kính Thánh nhân đã thực sự mang dấu ấn đặc biệt. Bầu khí Năm Thánh bao trùm Pagani và vùng phụ cận không chỉ gói gọn trong ước muốn được bước qua Cửa Thánh, mà còn được đánh dấu bởi một sự kiện đặc biệt: cuộc rước di hài Thánh Anphongsô qua các đường phố của thị trấn Campania. Theo truyền thống lâu đời, cứ mỗi 25 năm, Thánh tích của Đấng Sáng lập Dòng Chúa Cứu Thế lại được rước công khai để Dân Chúa bày tỏ lòng tôn kính cách đặc biệt.
Để chuẩn bị cho việc mừng Lễ Thánh Anphongsô, trong các ngày trong Tuần Cửu Nhật, nhiều Giám mục và Linh mục được mời cách đặc biệt đã đến tham dự, cử hành và chia sẻ Bàn tiệc Lời Chúa cùng với cộng đoàn, những người nhận Thánh Giám mục là Quan Thầy và là mẫu gương của mình. Một chương trình dày đặc đã kết hợp những khoảnh khắc thiêng liêng sâu lắng với các sinh hoạt mang tính cộng đồng, những khoảnh khắc mà cộng đoàn thoát khỏi nhịp sống thường nhật để bước vào thời khắc thánh thiêng của đại lễ.
Tối thứ Năm ngày 31 tháng 7, Bề trên Giám tỉnh của Tỉnh Dòng Chúa Cứu Thế Nam Âu, Cha Gennaro Sorrentino, nguyên Bề trên Nhà Dòng và Cha xứ, đã chủ sự Thánh lễ buổi tối. Trong bài giảng, ngài nhấn mạnh ý nghĩa đặc biệt của khoảnh khắc lịch sử này đối với cộng đoàn, như một dấu chỉ của Giáo hội hiệp nhất, cùng nhau tiến bước và hướng về các Thánh như những mẫu gương của đời sống đức tin Kitô giáo và là những người cầu bầu đặc biệt cho chúng ta trước mặt Thiên Chúa. “Thánh Anphongsô là một Thừa sai của Niềm Hy vọng”, Cha Sorrentino mở đầu bài giảng, “và sứ mạng đem Tin Mừng hy vọng đến với những người nghèo khổ nhất của ngài là một thông điệp mà ngài chưa bao giờ ngừng loan báo, thông qua lời giảng, các tác phẩm, và bằng sự hiện diện ngôn sứ trong Giáo hội cũng như giữa những người bị bỏ rơi nhất trong thời đại của ngài cũng như thời đại của chính chúng ta”.
Và chính trong tinh thần Hy vọng ấy, trong Năm Thánh này, những suy tư của Giáo hội vẫn là trọng tâm trong quá trình chuẩn bị và tổ chức cuộc rước long trọng Thánh tích vị Giám mục thánh thiện. Cuộc rước được điều phối bởi Cha Francesco Ansalone – Cha sở, Cha Lorenzo Fortugno – Bề trên cộng đoàn, các tu sĩ cùng với ban đặc trách.
Vào cuối Thánh lễ đồng tế, không chỉ bên trong Vương cung Thánh đường chật kín các tín hữu, mà cả quảng trường phía trước cũng không đủ sức chứa đoàn người đông đảo đến từ Pagani, từ các thị trấn lân cận, từ nhiều nơi trong Giáo phận, toàn vùng Campania và cả những miền xa hơn, quy tụ để tham dự một một cuộc biểu dương đức tin mang ý nghĩa lịch sử đặc biệt như vậy.
Ngay khi chiếc hòm kính chứa di hài của Thánh Anphongsô di chuyển qua ngưỡng cửa Vương cung Thánh đường, một tràng pháo tay đầy xúc động vang lên như một lời kinh nguyện hợp xướng, khởi đầu từ khoảnh khắc ấy và không ngừng vang vọng suốt buổi tối. Điệp khúc “Lạy Thánh Anphongsô, xin cầu cho chúng con!” là bản nhạc nền xuyên suốt cuộc hành hương, ngân vang lời khẩn cầu sự trợ giúp và gìn giữ mà từ khi Thánh nhân qua đời cho đến nay vẫn vang vọng trước Thánh tích của ngài. Trong rất nhiều những hoàn cảnh khác nhau, từ đời sống xã hội cho đến các gia đình và từng cá nhân, Pagani đã nhiều lần cảm nghiệm được hiệu quả của sự bảo trợ của Thánh Anphongsô, thành trì chở che vững chắc cho thành phố.
Thánh Anphongsô, qua chính di hài của ngài, đã trở lại với đoàn dân của ngài, với những người sùng kính vốn quen lui tới nguyện đường của ngài để tôn kính và cầu nguyện.
Đoàn rước di chuyển qua các con phố gần Nhà Dòng, sau đó tiến vào các trục lộ chính của thành phố và thinh lặng dừng lại trong mọt vài giây phút tại khu trung tâm lịch sử.
Đức Cha Giuseppe Giudice, Giám mục Giáo phận, đã chủ sự khoảnh khắc ân sủng này cùng với Cha Bề trên Giám tỉnh Dòng Chúa Cứu Thế, các Linh mục trong thành phố và Giáo phận, và đông đảo các tu sĩ Dòng Chúa Cứu Thế từ nhiều cộng đoàn khác nhau đến Pagani, không chỉ từ Ý mà còn từ các quốc gia châu Âu khác. Họ là thành phần của đơn vị mới được thành lập của Dòng: Tỉnh Dòng Nam Âu, do một Bề trên – từng sống trong một khoảng thời gian dài dưới bóng của Thánh Anphongsô – điều hành giai đoạn đầu tiên. Trong số các tu sĩ Dòng Chúa Cứu Thế tham dự cuộc rước, có các tu sĩ trẻ chuẩn bị tuyên khấn trọn đời, Cha Giám học Maurizio Iannuario, cùng các Linh mục đến từ Naples, Rôma và cả Ukraine, minh chứng cho mối liên hệ của Thánh Anphongsô với các dân tộc đang chịu cảnh chiến tranh giày vò khốn khổ, thông qua sứ vụ loan báo Tin Mừng và thăng tiến con người do con cái của ngài thực hiện. Khoảnh khắc của sự chia sẻ và cầu nguyện đã thể hiện cách cụ thể dung mạo phổ quát của Dòng Chúa Cứu Thế, một Thân Mình Thừa Sai duy nhất, hiện diện tại hơn 80 quốc gia trên toàn thế giới.
Góp thêm phần trang trọng cho bầu khí linh thánh của cuộc rước là sự hiện diện của nhiều hiệp hội, hội đoàn, Dòng tu và các nhóm địa phương, đi đầu là cờ hội đoàn, theo sau là các thành viên trong y phục truyền thống của từng nhóm. Đông đảo các Nữ tu cũng tham dự cuộc rước, hòa cùng đông đảo các tín hữu. Thị trưởng thành phố cùng các vị quan chức dân sự và quân sự cũng đồng hành phía sau di hài của Thánh Anphongsô. Trong nghi thức phó thác được cử hành trước Tòa thị chính, Thị trưởng thành phố đã long trọng phó dâng toàn thể cộng đoàn cho Thánh Anphongsô, tái khẳng định lòng tin tưởng vào sự chuyển cầu của ngài, và truyền lại cho các thế hệ tương lai một di sản thiêng liêng trở thành bản sắc và dấu chỉ thuộc về của thành phố.
Hình ảnh xúc động nhất là một dân tộc hiệp nhất trong lời cầu nguyện và cùng tôn kính một vị Thánh mà họ tự hào có mối liên hệ truyền thống từ bao đời, được truyền qua nhiều thế hệ và vẫn còn tồn tại cho đến ngày nay, bất chấp những thay đổi mang tính thời đại và chứng minh rằng đức tin và lòng sùng kính các Thánh không chạy theo trào lưu, mà là điểm tựa vững chắc trong đời sống Kitô hữu, đặc biệt là của cư dân Pagani, những người, bất kể tuổi tác, đều sốt sắng bày tỏ lòng tôn kính đối với vị Thánh mà họ vinh dự gìn giữ Thánh tích và ký ức thiêng liêng.
Người lớn và người cao niên, thanh thiếu niên và trẻ em, các bệnh nhân trên xe lăn, cả gia đình cùng tham dự cuộc rước, tự hào bày tỏ lòng sùng kính mến yêu đối với Thánh Anphongsô. Lời nguyện sốt sắng, những bài hát ngân vang, những tiếng reo hò cùng tiếng pháo hoa nổ rộn ràng, với những con đường và ban công được trang hoàng rực rỡ, đã biến các tuyến phố thành một vòng tay đón chào Đấng Sáng lập Dòng Chúa Cứu Thế đầy thánh thiện.
Đúng vậy: Thánh Anphongsô không bao giờ qua đi! Sức cuốn hút và niềm cảm hứng mà ngài mang lại là bằng chứng – nếu cần – cho thấy tính thời sự của thông điệp của ngài và sức mạnh truyền cảm hứng mà ngài tiếp tục tác động đến các tín hữu ngày nay, cũng như những người thuộc các thế kỷ trước. Tính chất đương thời trường tồn ấy được biểu lộ qua lòng đạo đức của Dân Chúa, có thể truyền cảm hứng cho người khác bằng lòng nhiệt thành lan tỏa của họ và kết hợp lời nguyện và niềm vui thành một tâm tình duy nhất. Đối với toàn thể cư dân Pagani, Thánh Anphongsô là một thành viên trong gia đình. Việc chào đón ngài trên các con phố thuộc khu trung tâm cổ kính, trước các nhà thờ, tại tòa thị chính, nơi các quảng trường, tất cả như đón chào người thân yêu trở về, người được mong đợi từ lâu và mang theo niềm hy vọng. Và chính niềm hy vọng là điều đã định hình cuộc đời và sứ mạng của Thánh Anphongsô, có khả năng tạo nên những hành trình thiêng liêng, mở ra những chân trời mới cho những tâm hồn tuyệt vọng thời bấy giờ.
Kết thúc cuộc rước kéo dài, Đức Giám mục Giáo phận đã đặt toàn thể Dân Chúa được trao phó cho sự chăm sóc mục vụ của ngài, cùng với con cái của ngài, các tu sĩ Dòng Chúa Cứu Thế, vùng Campania, cộng đoàn địa phương và Giáo hội hoàn vũ dưới sự bảo trợ của Thánh Anphongsô, Tiến sĩ Hội Thánh. Ngài cầu xin Thánh Anphongsô chuyển cầu cho cộng đoàn nơi đây để những khát vọng chính đáng về hòa bình và công lý được nên trọn. Phép lành của Đức Cha Giudice đã bế mạc cuộc hành hương Năm Thánh, tiếp tục với nhiều biểu hiện đạo đức khác, ngay cả bên trong Vương cung Thánh đường. Dân chúng dường như vẫn chưa thỏa mãn với lòng đạo đức sâu xa và khát khao được gần gũi với vị Giám mục thánh thiện. Một dòng người bất tận lặng lẽ xếp hàng tiến về phía hòm kính đặt nơi cung thánh: những đôi tay vươn tới, những đôi mắt rưng rưng, những lời cầu nguyện thì thầm, và những khoảnh khắc họ cố kéo dài thêm chút nữa, những khoảnh khắc được lưu lại, được ghi hình qua ống kính điện thoại, với mong ước mang theo và chia sẻ cho thế giới web và mạng xã hội một trải nghiệm đức tin mãnh liệt.
Ngày hôm sau, vào chính ngày Lễ Thánh Anphongsô, đông đảo các tín hữu đã tuôn về từ sáng sớm để tham dự Thánh lễ và viếng Thánh nhân theo thông lệ. Thánh lễ buổi tối do Đức Giám mục Giáo phận cử hành và đồng tế với Cha Giám tỉnh, các tu sĩ Dòng Chúa Cứu Thế và các Linh mục khác, được cử hành tại sân Vương cung Thánh đường, lại một lần nữa thu hút đông đảo các tín hữu tham dự với lòng sốt mến đặc biệt.
Thánh Anphongsô vẫn đang sống! Và ngài tiếp tục sứ mạng là Thầy dạy Đức tin và Ánh sáng của Giáo hội cho dân Chúa, những người tôn kính ngài với niềm xác tín, và nhận ngài làm vị Thầy khả kính, Đấng bào chữa cho họ trước Tôn Nhan Thiên Chúa!
Lm. Vincenzo La Mendola, C.Ss.R.