Những người biểu tình chống chính phủ cầm một biểu ngữ mô tả một nhóm các Hồng y Công giáo bao gồm Đức Hồng y Leopoldo Brenes người Nicaragua, ở giữa bên phải, và câu trích dẫn lời của Đức Gioan Phaolô II bằng tiếng Tây Ban Nha: “Giáo hội là người đầu tiên muốn hòa bình!”, trong một cuộc tuần hành ủng hộ Giáo hội Công giáo tại Managua, Nicaragua, ngày 28 tháng 7 năm 2018 (Ảnh: Alfredo Zuniga / AP)
Chín ngày sau vụ quản thúc tùy tiện một vị Giám chức ở Nicaragua, hôm Chúa nhật, Đức Hồng y Leopoldo Brenes đã kêu gọi người dân tin tưởng phó thác “hoàn toàn vào Thiên Chúa, chứ không phải vào các chiến lược”.
Đức Hồng y Brenes ban đầu dự kiến có mặt ở Rôma vào cuối tuần qua để tham dự Công nghị tấn phong các tân Hồng y hôm thứ Bảy vừa qua.
Tuy nhiên, do sức khỏe của thân mẫu ngài không tốt nên vào phút cuối Đức Hồng y Brenes đã quyết định ở nhà.
Trong Thánh lễ Chúa Nhật tại Nhà thờ Chính Tòa Managua, Đức Hồng y Brenes chia sẻ rằng “sức mạnh của người khiêm nhường là Thiên Chúa, là tin tưởng phó thác hoàn toàn vào Thiên Chúa, chứ không phải vào các chiến lược, không phải vào các phương tiện của con người, không phải vào logic của thế gian này, không phải vào những tính toán, không phải vào những bài phát biểu hùng hồn, không phải vào những sự tán thưởng”.
Đức Tổng Giám mục Brenes được Đức Thánh Cha Phanxicô tấn phong Hồng y vào năm 2014. Năm 2018, Đức Hồng y Brenes đã tham dự Công nghị Hồng y ở Rôma cùng với Đức Giám mục Rolando Alvarez, và cả hai đã cập nhật cho Đức Thánh Cha về cuộc khủng hoảng kinh tế xã hội của Nicaragua.
Đức Giám mục Alvarez đã bị quản thúc tại Managua kể từ ngày 19 tháng 8, sau khi bị cảnh sát ngăn cản rời trụ sở Giáo phận trong suốt hai tuần lễ.
Trong thời gian đó, Phó Tổng thống Rosario Murillo nói rằng Đức Giám mục Alvarez đang bị điều tra vì “những hành động ngu xuẩn chống lại đời sống tâm linh”. Sau khi chính thức bị quản thúc tại gia, cảnh sát Nicaragua tuyên bố rằng Đức Giám mục Alvarez đã bị cầm tù sau những nỗ lực của chính quyền nhằm tổ chức một cuộc đối thoại với vị Giám chức. Cảnh sát cho biết họ đang kêu gọi ngài chấm dứt các hành động “gây bất ổn và khiêu khích”.
Một số Linh mục và Chủng sinh đồng hành cùng với Đức Giám mục Alvarez cũng đã bị bắt giữ, và bị đưa đến nhà tù khét tiếng El Chipote, nơi Tổng thống Daniel Ortega giam giữ khoảng 190 tù nhân chính trị.
Đức Thánh Cha Phanxicô đã nói về nỗ lực không ngừng nhằm bịt miệng những tiếng nói bất đồng chính kiến trong nước, đặc biệt là trong hàng giáo phẩm Công giáo. Các Giám mục là phe đối lập duy nhất còn lại, sau khi chế độ Ortega đóng cửa nhiều tờ báo và đài phát thanh, hàng trăm tổ chức phi chính phủ, và thậm chí trục xuất 15 thành viên của Dòng Thừa sai Bác ái. Vào Chúa nhật ngày 21 tháng 8, sau khi Đức Giám mục Alvarez bị bắt giữ, Đức Thánh Cha Phanxicô đã bày tỏ mối bận tâm và sự đau buồn đối với tình hình ở Nicaragua, đồng thời yêu cầu “một cuộc đối thoại cởi mở và chân thành” để có thể tìm thấy “những cơ sở cho sự chung sống hòa bình và tôn trọng”.
Những lời nói của Đức Thánh Cha Phanxicô đã không cải thiện được tình hình của Đức Giám mục Alvarez, thay vào đó, thúc đẩy cuộc tranh luận nội bộ về việc Giáo hội Công giáo nên làm gì để trả tự do cho vị Giám chức.
Một cuộc gặp gỡ có thể có giữa Đức Hồng y Brenes và Đức Thánh Cha Phanxicô trong tuần này được coi là cơ hội để làm rõ lập trường của Vatican, vì chính phủ đã trục xuất đại diện của Tòa Thánh về nước.
Hôm Chúa nhật, Đức Hồng y Brenes cho biết rằng tình hình sẽ được giải quyết.
“Thiên Chúa sẽ luôn luôn hiện diện trong từng khoảnh khắc, giữa những vấn đề của chúng ta, trong những tình huống khó khăn của chúng ta”, Đức Hồng y Brenes nói.
Tuần trước, các Linh mục của Giáo phận Esteli ở miền bắc Nicaragua, trong đó Đức Giám mục Alvarez là Giám quản Tông Tòa, đã cáo buộc chế độ Ortega “đàn áp Giáo hội vì sứ mạng tiên tri của Giáo hội” trong một bức thư ngỏ.
Chính phủ đang bách hại Giáo hội “vì Giáo hội là người duy nhất có khả năng tố cáo những vi phạm nhân quyền liên tục của chính phủ mà quên rằng khi họ bắt bớ Giáo hội, qua con người của những người tôi trung của Giáo hội, các Giám mục, Linh mục, giáo dân, chính Chúa Kitô là Đấng mà họ đang bắt bớ”, bức thư viết.
Sự kích động thù hận và bạo lực do Ortega khởi xướng, các Linh mục tuyên bố, khi trong một hành động chính thức, chính phủ “công khai cáo buộc một số Giám mục là những kẻ âm mưu đảo chính, những kẻ khủng bố và kể từ đó, có vô số lần khi ngài, người cần nêu gương về sự lịch sự và tôn trọng, ném ra mọi hình thức của sự lăng mạ, xúc phạm và phỉ báng”.
Đức Cha Silvio Baez, Giám mục phụ tá Địa phận Managua, đã được Đức Thánh Cha Phanxicô yêu cầu rời khỏi đất nước vào năm 2019 sau khi vị Giám chức Nicaragua bắt đầu nhận được những lời đe dọa đến tính mạng.
Phát biểu từ Nhà thờ Thánh Agatha ở Miami hôm Chúa nhật, vị Giám chức đã tố cáo chế độ Ortega vì đã giam giữ Đức Giám mục Alvarez, đồng thời yêu cầu trả tự do cho ngài cùng với các Linh mục khác bị giam cầm.
Đức Giám mục Alvarez, Đức Cha Baez nói, “đã bị cảnh sát của chế độ độc tài tước đoạt sự tự do và bắt cóc. Tôi kết hợp cùng với ngài trong nỗi cô đơn, trong sự đau khổ, và tôi xin mọi người cùng hiệp ý với ngài. Giám mục là người kế vị các Tông đồ, và cùng với ngài, tôi nghĩ đến các Linh mục, Chủng sinh và giáo dân của Địa phận Matagalpa, những người đang bị giam cầm trong nhà tù tra tấn của chế độ độc tài ở Managua và tôi cũng nghĩ đến tất cả các tù nhân chính trị. Tất cả điều này đều hết sức bất công! Tất cả những điều này là bạo lực có tổ chức, điều mà chúng ta không thể chấp nhận và cũng không thể quên được”.
Đức Cha Baez cũng đã nhấn mạnh sự thiếu khiêm tốn của những kẻ độc tài: “Lịch sử của các dân tộc của chúng ta chứng minh điều này với những kẻ độc tài kiêu ngạo, những kẻ tự tôn sùng bản thân và tự áp đặt mình bằng sự phi lý và bạo lực. Có những tên bạo chúa không chỉ muốn trở thành kẻ trổi vượt hơn cả, mà còn muốn trở thành kẻ duy nhất: kẻ duy nhất có tiếng nói, kẻ duy nhất đưa ra quyết định, kẻ duy nhất suy nghĩ”.
Minh Tuệ (theo Crux)
