Đức Giám mục Stephen Dami Mamza Địa phận Yola
Một Giám mục Công giáo tại Nigeria đã chính thức phản đối Ngoại trưởng Hoa Kỳ để biện minh cho quyết định loại Nigeria khỏi danh sách theo dõi đàn áp, đồng thời cũng cho biết rằng ngài đã tận mắt chứng kiến cuộc đàn áp tàn bạo đang diễn ra đối với các tín hữu Kitô giáo ở quốc gia đông dân nhất châu Phi.
“Theo như chúng ta được biết, ở đây, tại Nigeria, cuộc đàn áp đang diễn ra khốc liệt hơn bao giờ hết”, Đức Giám mục Stephen Dami Mamza Địa phận Yola cho biết trong một cuộc phỏng vấn vào tháng 11 năm 2021 với Tổ chức Tự do Tôn giáo.
Giáo phận của Đức Giám mục Mamza nằm ở đông bắc Nigeria, thuộc Bang Adamawa, gần biên giới với Cameroon. Việc bổ nhiệm Đức Cha Mamza làm Giám mục Địa phận Yola được đưa ra vào năm 2011, khi các phần tử nổi dậy với nhóm khủng bố Boko Haram liên kết với ISIS đang tiến hành các cuộc tấn công trong khu vực.
Trong cuộc phỏng vấn, Đức Giám mục Mumza đề cập đến thực tế là Nigeria không còn xuất hiện trong danh sách “Các quốc gia cần được quan tâm đặc biệt” (CPC) của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, danh sách theo dõi các quốc gia vi phạm tự do tôn giáo nghiêm trọng nhất.
Nigeria được đưa vào danh sách vào năm 2020, nhưng quốc gia này không có tên trong danh sách năm 2021, được công bố vào giữa tháng 11. Ủy ban Tự do Tôn giáo Quốc tế Hoa Kỳ (USCIRF) đã khuyến nghị chỉ định Nigeria là ‘quốc gia cần được quan tâm đặc biệt’ kể từ năm 2009.
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken đã có chuyến viếng thăm từ ngày 18-19 tháng 11 tới Nigeria để gặp gỡ Tổng thống Muhammadu Buhari, nhưng hiện vẫn chưa rõ lý do tại sao Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ lại loại Nigeria khỏi danh sách theo dõi.
“Nigeria khác với Nigeria của hai năm trước như thế nào?”, Đức Giám mục Mumza đặt vấn đề, đồng thời yêu cầu Ngoại trưởng Blinken đưa ra số liệu thống kê hoặc bằng chứng để chứng minh cho việc loại Nigeria khỏi danh sách.
Ngoại trưởng Hoa Kỳ đã không có “bất kỳ liên hệ nào với chúng tôi, không gặp gỡ chúng tôi và đặt câu hỏi với chúng tôi”, điều mà Đức Cha Mumza mô tả là “thực sự không hài lòng”. Sự bắt bớ vẫn tiếp diễn, Đức Giám mục Mumza nhắc lại, và những người dân đang sinh sống ở Nigeria “vẫn đang cảm nhận được điều đó, và chúng tôi vẫn đang phải chịu đựng sự bắt bớ”.
Các cuộc tấn công của Boko Haram ở Bang Adamawa bao gồm các vụ tấn công phối hợp nhằm vào các doanh nghiệp, dân thường, đồn cảnh sát và các văn phòng chính phủ vào tháng 1 năm 2012 khiến ít nhất 180 người thiệt mạng; một vụ đánh bom tự sát nhằm vào một khu chợ vào tháng 11 năm 2015 khiến 30 người thiệt mạng; và vào tháng 12 năm 2016, các vụ đánh bom liều chết kép đã khiến ít nhất 57 người thiệt mạng, ACI Châu Phi đưa tin.
Vào đỉnh điểm của cuộc nổi dậy, nhiều người – ước tính khoảng 400.000 người – đã đến Yola để tìm nơi trú ẩn. Đức Giám mục Mamza cho biết rằng trải nghiệm này khiến nhiều người bị tổn thương và nhiều người đã thiệt mạng.
“Thật khó để tìm ra liệu có một gia đình nào không mất đi ít nhất một người thân”, Đức Giám mục Mamza than phiền, và đồng thời cũng cho biết thêm rằng bản thân ngài cũng đã mất đi người anh trai, cũng như một số anh chị em họ và chú bác.
“Hầu hết mọi người đều bị ảnh hưởng theo cách này hay cách khác”.
Cho đến năm 2016, Đức Giám mục Mamza cho biết, nhiều người bị buộc di tản trong nước (IDP) đã đến Yola tìm cách trở về nhà cửa của họ.
“Nhưng thật không may, trước khi họ trở về, tất cả nhà cửa của họ đã bị phá hủy hoàn toàn, và sau đó có những khu mỏ trong trang trại của họ, thậm chí trong nhà của họ”, Đức Giám mục Mamza nói.
“Điều đó quả thực không dễ dàng chút nào. Một số người trong số họ đã phải quay trở lại vì họ không còn nơi nương tựa, họ không có thức ăn và không có nơi trú ẩn”.
Vào tháng Hai vừa qua, Đức Giám mục Mamza đã giám sát việc xây dựng một số ngôi nhà trong Giáo phận của mình nhằm mục đích giúp đỡ các nạn nhân của Boko Haram.
Ở Nigeria nói chung, ít nhất 60.000 Kitô hữu đã bị giết hại trong hai thập kỷ qua. Theo một nghiên cứu mới, ước tính có khoảng 3.462 Kitô hữu đã bị giết hại ở Nigeria trong 200 ngày đầu năm 2021, tức 17 người mỗi ngày.
Nigeria là quốc gia đông dân nhất châu Phi và nhân khẩu học nói chung gần như được phân chia đồng đều giữa các Kitô hữu và các tín đồ Hồi giáo. Các Kitô hữu ở Nigeria, đặc biệt là ở miền bắc đất nước, trong nhiều thập kỷ qua đã phải chịu những vụ phá hoại tài sản, những vụ giết người và bắt cóc tàn bạo, thường là dưới bàn tay của các nhóm Hồi giáo cực đoan.
Một phần của vấn đề, các Kitô hữu Nigeria phát biểu với CNA, đó là chính phủ do người Hồi giáo kiểm soát phần lớn đã phản ứng chậm chạp, không đầy đủ hoặc hoàn toàn không phản ứng với vấn đề đàn áp Kitô giáo.
Những người chăn gia súc người Fulani, một nhóm sắc tộc Hồi giáo, chịu trách nhiệm đối với nhiều vụ giết người nhất tính đến cuối năm, đã sát hại khoảng 1.909 Kitô hữu trong 200 ngày đầu tiên của năm 2021.
Eric Patterson, Phó Chủ tịch điều hành của Tổ chức Tự do Tôn giáo, phát biểu với EWTN News Nightly hôm thứ Tư rằng Ngoại trưởng Hoa Kỳ đã lập luận rằng phần lớn các vụ bạo lực của các tín đồ Hồi giáo nhắm vào các Kitô hữu đều liên quan đến các quyền liên quan đến đất đai và nước.
“Kiểu thế giới quan duy vật đó thực sự không giải thích được chuyện gì đang xảy ra”, ông Patterson khẳng định, và đồng thời cũng cho biết việc Mỹ loại Nigeria khỏi danh sách gửi một thông điệp tới chính phủ rằng họ có thể tiếp tục “nhìn theo hướng khác” và cuộc bức hại có thể tiếp tục mà chẳng ai bị trừng phạt.
Đức Giám mục Mumza cũng phản bác một cách rõ ràng tuyên bố rằng các vụ bạo lực của nhugnwx người chăn nuôi gia súc ở Fulani chủ yếu dựa trên các vụ tranh chấp kinh tế, thay vào đó khẳng định rằng quan điểm chống Kitô giáo đang diễn ra. Nếu đó là một cuộc xung đột về các nguồn tài nguyên, Đức Giám mục Mumza đặt vấn đề, tại sao những người chăn gia súc lại cần đến một ngôi nhà vào lúc nửa đêm, tại sao họ lại giết hại tất cả mọi thành viên trong gia đình và phóng hỏa nhà họ?
Đức Giám mục Mumza kết thúc cuộc phỏng vấn của mình bằng cách kêu gọi tất cả mọi người hiệp ý cầu nguyện, đặc biệt là mời gọi tất cả mọi người cầu nguyện để đức tin của các Kitô hữu Nigeria bị đàn áp được củng cố.
“Chúng tôi sẵn sàng chết vì đức tin của mình”, Đức Giám mục Mumza tuyên bố một cách dứt khoát.
Minh Tuệ (theo CNA)
