Đức Thánh Cha Phanxicô xuất hiện trong buổi tiếp kiến chung hàng tuần tại Quảng trường Thánh Phêrô, Vatican, Thứ Tư, ngày 22 tháng 5 năm 2024 (Ảnh: AP / Andrew Medichini)
Những nhận xét của Đức Thánh Cha Phanxicô trước Hội đồng Giám mục Ý về vấn đề đồng tính luyến ái và việc gia nhập chủng viện đã “bị đưa ra khỏi bối cảnh và bị lợi dụng để gây chia rẽ” bởi bất kỳ người nào đã tiết lộ chúng với báo chí, Phó Chủ tịch Hội đồng Giám mục Ý nói với nhật báo hàng đầu của Ý, Il Corriere della Sera, vào ngày 29 tháng 5.
Hôm thứ Hai, ngày 27 tháng 5, truyền thông Ý đưa tin rằng Đức Thánh Cha, trong một cuộc họp kín với các Giám mục Ý, đã sử dụng từ “frociaggine”, một từ mang ý nghĩa khinh miệt người đồng tính, trong một cuộc thảo luận về văn hóa tại các chủng viện.
“Đức Thánh Cha Phanxicô không kỳ thị người đồng tính và chưa bao giờ như vậy”, Đức Giám mục Francesco Savino thuộc Giáo phận Cassano all’Jonio, miền nam nước Ý, 69 tuổi, cho biết. Ngài đã phủ nhận điều đó, trong cuộc trò chuyện với các Giám mục Ý vào ngày 20 tháng 5, Đức Thánh Cha Phanxicô đã dứt khoát nói “không” đối với việc cho phép người đồng tính gia nhập chủng viện. “Không có tiên nghiệm không” đối với họ, vị Giám chức nói. “Sự bận tâm thực sự của ngài là sự thanh thản của tất cả mọi người. Đức Thánh Cha muốn nói rằng các ứng viên [cho chức Linh mục và việc gia nhập chủng viện], dù là đồng tính luyến ái hay dị tính, phải có khả năng thực hiện tốt những lời hứa của mình về sự vâng phục, khó nghèo và khiết tịnh; yêu bằng cả trái tim và đôi bàn tay trắng”.
Hôm thứ Ba, Văn phòng Báo chí Tòa Thánh cho biết trong một tuyên bố rằng: “Đức Thánh Cha Phanxicô không bao giờ có ý xúc phạm hoặc bày tỏ quan điểm của mình bằng những thuật ngữ kỳ thị người đồng tính, và ngài xin lỗi những ai cảm thấy bị xúc phạm bởi việc sử dụng một ngôn từ như vậy từ lời tường thuật của một người khác”.
Đức Giám mục Savino nói với phóng viên Vatican của Il Corriere della Sera, Gian Guido Vecchi: “Tuy nhiên, điều đau đớn là sự hiểu lầm về những gì Đức Thánh Cha nói. Ý muốn của ma quỷ, theo nghĩa đen của từ này trong tiếng Hy Lạp – dià-bollo, để gây chia rẽ…”
Đức Giám mục Savino nhắc lại rằng vào lúc bắt đầu cuộc họp hai năm một lần của Hội đồng Giám mục Ý, “các Giám mục chúng tôi đã gặp gỡ Đức Thánh Cha và chúng tôi đối thoại riêng tư với sự tự do cao độ, bởi vì chính Đức Thánh Cha bảo chúng tôi nói những gì chúng tôi đang nghĩ mà không e sợ và với sự thẳng thắn, với tinh thần ‘parrhesia’ của Tin Mừng”.
Đức Giám mục Savino cho biết ngài không biết ai trong số hơn 200 Giám mục tại phiên họp toàn thể vào ngày 20 tháng 5 đã tiết lộ những lời của Đức Thánh Cha với báo chí. Vị Giám chức đã chỉ trích sự vi phạm tính bí mật nghiêm trọng này. Tuy nhiên, Đức Giám mục Savino nói, “dù đó là ai thì họ cũng sẽ phải chấp nhận lương tâm của mình và ý thức về tinh thần hiệp đoàn với các Giám mục khác”.
Mặc dù Đức Giám mục Savino không đề cập đến việc Đức Thánh Cha Phanxicô sử dụng thuật ngữ mang tính xúc phạm, nhưng ngài giải thích rằng “cách đọc đơn phương và gây hiểu lầm” về những gì Đức Thánh Cha thực sự nói đã bị rò rỉ cho người ngoài. Và ngoài việc Đức Thánh Cha Phanxicô “đến từ Châu Mỹ Latinh và tiếng Ý không phải là ngôn ngữ của ngài”, Đức Giám mục Savino nói, đó là “một nguyên tắc thông diễn học cơ bản” mà “một từ hoặc cụm từ bị đưa ra khỏi bối cảnh mà chúng được phát âm có thể truyền tải” một thông điệp hoàn toàn khác với thông điệp thực sự”.
Đức Giám mục Savino đã cung cấp bối cảnh của những lời phát biểu của Đức Thánh Cha:
Đức Thánh Cha Phanxicô, với tư cách là một nhà giáo dục đại tài, đã nói về việc đào tạo các ứng viên cho chức Linh mục. Ngài bận tâm đến sự hạnh phúc vui tươi của vị Linh mục tương lai, dù là người đồng tính hay dị tính, bởi vì một Linh mục phải thanh thản [bình an] với chính mình, một người biết đón nhận chính mình và hạnh phúc vui tươi, và có thể truyền tải niềm vui. Và hạnh phúc cũng đi qua mối tương quan hài hòa với bản năng tính dục của chính mình.
Tháng 11 năm ngoái tại Assisi, các Giám mục Ý đã thông qua với đa số phiếu một văn bản trong đó các vị Giám chức đã phân biệt giữa “khuynh hướng” và “hành vi” đồng tính luyến ái. Trong tài liệu về việc đào tạo Linh mục, các Giám mục không cấm những người đồng tính nam gia nhập chủng viện như vậy, thay vào đó chỉ cấm những người không thể duy trì cam kết khiết tịnh.
Khi được hỏi liệu nhận xét của Đức Thánh Cha Phanxicô với Hội đồng Giám mục Ý có trái ngược với điều đó hay không, Đức Giám mục Savino trả lời: “Tuyệt đối không! Sự bận tâm của Đức Thánh Cha về cơ bản là mang tính giáo dục, theo nghĩa giáo dục con người một cách toàn diện, trọn vẹn: Bạn phải được đồng hành trong một quá trình đào tạo cho phép bạn trung thành với chức thánh của mình”. Vị Giám chức cho biết thêm: “Thật vô nghĩa khi nghĩ rằng Đức Thánh Cha Phanxicô đã đưa ra một bài diễn văn kỳ thị người đồng tính”.
Đức Giám mục Savino nhắc lại rằng vào đầu Triều đại Giáo hoàng của mình, Đức Thánh Cha Phanxicô đã nói: “Tôi là ai mà phán xét?” để trả lời câu hỏi về các Linh mục đồng tính, và gần đây hơn, Đức Thánh Cha đã cho phép ban phép lành mục vụ cho các cặp đôi có quan hệ đồng giới, khiến một số người trong Giáo hội chỉ trích.
“Đức Thánh Cha luôn chú ý và tôn trọng chủ đề đồng tính luyến ái. Và từ tài liệu mục vụ đầu tiên của ngài, Tông Huấn ‘Evangelii Gaudium’, và trong suốt Triều đại Giáo hoàng của ngài, đề xuất quan trọng luôn luôn được đưa vào”, Đức Giám mục Savino nói. Vị Giám chức nhắc lại rằng, như tuyên bố của Vatican vào hôm trước đã nói, Đức Thánh Cha Phanxicô luôn nói: “Giáo hội chào đón mọi người, tất cả mọi người, hết thảy mọi người”.
Đức Giám mục Savino xác nhận rằng tài liệu của các Giám mục Ý về việc đào tạo Linh mục đang được Tòa Thánh xem xét và đồng thời nhắc lại rằng một trong các nhóm làm việc của Thượng Hội đồng đang suy ngẫm về vấn đề này. Đức Giám mục Savino dự đoán rằng việc suy ngẫm về việc đào tạo “chắc chắn sẽ tiếp tục”. Ngài trích dẫn lời của vị Hồng y Dòng Tên nổi tiếng người Ý, Đức Tổng Giám mục Carlo Maria Martini, người đã nói: “Chính những câu hỏi, hơn là những câu trả lời, đã giúp chúng ta phát triển”.
Minh Tuệ (theo America)
