Bất chấp sự bận tâm thành thực của ĐTC Phanxicô dành cho các tín hữu Công giáo Trung Quốc, bất kỳ thỏa thuận nào cũng sẽ không mang lại tự do tôn giáo
Việc ký kết thỏa thuận Trung-Vatican tất cả chỉ là tin đồn. Một số lưu ý rằng Trung Quốc vẫn không thể quyết định ngày giờ cho việc ký kết, dẫn đến những suy đoán về việc liệu Bắc Kinh thực sự có sự chân thành hay không.
Đảng Cộng sản Trung Quốc (CCP) thường xuyên vi phạm nhân quyền và phá vỡ thỏa thuận. Nó đã cố ý làm sai lời hứa của mình để cho phép Hồng Kông thực hiện chính sách “một quốc gia, hai hệ thống” của chính quyền tự chủ. Người dân Hồng Kông đã phải chịu đựng điều đó.
ĐTC Phanxicô đã bày tỏ mối bận tâm của mình về Giáo hội Công giáo ở Trung Quốc, trong khi Vatican tiếp tục thể hiện tham vọng to lớn của mình với nỗ lực to lớn để tạo điều kiện tích cực cho việc ký thỏa thuận về việc bổ nhiệm các giám mục.
Trong khi bức thư của nguyên Giáo Hoàng Benedict XVI gửi cho các tín hữu Công giáo Trung Quốc năm 2007 thể hiện một lập trường vững chắc và cân bằng của Giáo hội Công giáo và các mục tiêu hoạt động của nó, Trung Quốc đã tận dụng nó để làm nổi bật những lợi ích của việc thiết lập quan hệ với Trung Quốc và thông điệp mà Trung Quốc thích nghe.
Những lời của nguyên Giáo Hoàng Benedict XVI, “Tất cả những công việc được thực hiện ở Trung Quốc đều là vì sự hiệp thông của hai cộng đồng và sự hiệp thông với Giáo hội hoàn vũ và Đức Giáo Hoàng”, được hiểu là một thông điệp tích cực để Vatican ký thỏa thuận.
Thế nhưng bức thư cũng nhắc nhở Giáo hội Công giáo tại Trung Quốc rằng “Giáo hội không thể và không được tự mình thực hiện cuộc chiến đấu chính trị để mang lại một xã hội công bằng nhất có thể”. Những quan điểm này sẽ cảnh báo về Đảng Cộng sản Trung Quốc toàn trị.
Hơn nữa, Đức Giám mục Marcelo Sanchez Sorondo, Giám đốc Giáo hoàng Học viện về Khoa học, vào hồi tháng Hai đã ca ngợi Trung Quốc vì đã “bảo vệ phẩm giá con người” và thậm chí còn cho biết rằng không có những khu ổ chuột cũng như vấn đề ma túy ở Trung Quốc. Điều đó đúng hay sai? Bất kỳ người hiểu biết nào cũng có thể đưa ra phán đoán của riêng mình.
Đức Thánh Cha Phanxicô vô cùng bận tâm đến Giáo hội Công giáo ở Trung Quốc và mục tiêu của Ngài là một mục tiêu chân chính. Tuy nhiên, dưới chế độ độc tài toàn trị của đảng cộng sản Trung Quốc, những người dân bình thường phải dựa vào lòng thương xót của ĐCSTQ. Làm thế nào một thỏa thuận mong manh như vậy có thể đảm bảo vấn đề tự do tôn giáo của Giáo hội Công giáo?
Một trong những điều khoản của thỏa thuận được đề xuất đó là việc công nhận bảy giám mục đã được ĐCSTQ bổ nhiệm, kể cả những giám mục đã bị vạ tuyệt thông. Ngoài ra còn có tin đồn rằng hai vị giám mục trong số đó đã có con.
Ngoài ra, các vấn đề tôn giáo được kiểm soát bởi các ủy ban đảng, trong khi các giám mục và thậm chí cả các thành viên Giáo hội phải trung thành với đảng. Liệu đó có phải là một đời sống tôn giáo bình thường không?
Nếu thỏa thuận được Giáo Hoàng ủng hộ, các tín hữu Công giáo hầm trú, những người luôn trung thành với Giáo Hoàng sẽ phải tham gia Giáo hội công khai, vốn được Giáo Hoàng ủng hộ.
Hoặc họ không còn có thể tự gọi mình là tín đồ của Giáo Hoàng và ở lại trong các cộng đồng Giáo hội hầm trú, gây ra một cuộc ly khai thực sự trong Giáo hội. Làm thế nào để họ có thể duy trì sự hiệp thông với Giáo Hoàng?
Vatican mong muốn ký kết thỏa thuận và ĐCSTQ cần phải cảm thấy rằng điều đó chắc chắn là nằm trong tầm tay.
Tuy nhiên, khi thỏa thuận đang được đàm phán, có nhiều tin tức ở các tỉnh khác nhau về việc tháo dỡ Thánh giá, đóng cửa các nhà thờ, các vụ tấn công nhằm vào người Công giáo và những cuộc đàn áp tương tự như thế.
Các quy định sửa đổi về các vấn đề tôn giáo được thực hiện vào hồi tháng 2 đã mang lại sự kiểm soát chặt chẽ hơn và đồng thời giám sát các tôn giáo với cái cớ Hán hóa và theo quy định của pháp luật.
Chẳng hạn như, trẻ vị thành niên bị cấm thực hành đức tin tôn giáo, những thiết bị camera truyền hình mạch kín đã được lắp đặt ở nhiều cơ sở tôn giáo trên khắp đất nước, việc bán Kinh Thánh đã bị ngăn cấm, các giám mục đã bị giam giữ, ĐCSTQ đã đưa ra kế hoạch vào ngày 21 tháng 3 nhằm thực hiện triệt để công tác tôn giáo của đảng, và Cơ quan quản lý nhà nước về vấn đề tôn giáo đã được thay thế bởi Ủy ban Công tác Mặt trận Thống nhất.
Chủ tịch Tập Cận Bình đã làm thoái hóa chiến thuật của Ủy ban này đối với nỗ lực giới hạn của chủ nghĩa độc tài thuần túy, một kiểu hành vi bá quyền vốn không đòi hỏi một sự cam kết nào đối với bất cứ ai.
Nhưng các quan chức cấp cao của Vatican vẫn không từ bỏ.
John Chung là chủ tịch Ủy ban Công lý và Hòa bình của Hồng Kông.
Minh Tuệ chuyển ngữ
