Các tình nguyện viên đến một nơi trú ẩn trong nhà thờ Calvary tại San Diego dành cho những người tị nạn Ukraine vào thứ Sáu, ngày 1 tháng 4 năm 2022, ở Chula Vista, California. Khi các cơ quan tái định cư người tị nạn của Hoa Kỳ và các tổ chức phi lợi nhuận trên toàn quốc chuẩn bị để giúp đỡ những người Ukraine chạy trốn khỏi cuộc xâm lược của Nga và cuộc chiến đã hoành hành gần sáu tuần lễ, các thành viên của các cộng đồng đức tin đã dẫn đầu nhiệm vụ chào đón những người bị buộc phải di tản (Ảnh: Gregory Bull / AP)
LOS ANGELES – Khi các cơ quan tái định cư người tị nạn của Hoa Kỳ và các tổ chức phi lợi nhuận trên toàn quốc chuẩn bị để giúp những người Ukraine chạy trốn khỏi cuộc xâm lược của Nga và cuộc chiến đã hoành hành trong gần sáu tuần lễ, các thành viên của các cộng đồng tín ngưỡng đã dẫn đầu trách nhiệm chào đón những người bị buộc phải di tản.
Tại Nam California, các Linh mục và giáo dân đang đóng tại biên giới Mexico, vẫy cờ Ukraine và cung cấp thức ăn, nước uống, và cầu nguyện. Trên khắp đất nước, các nhóm tôn giáo khác cũng đang sẵn sàng cung cấp sự hỗ trợ lâu dài hơn cho những người tị nạn, những người sẽ phải tìm kiếm nhà ở, công việc, chăm sóc sức khỏe và đi học.
Cha Aaron Szloboda, Linh mục phụ tá tại nhà thờ Calvary San Diego, gần đây đã dành 50 giờ trực tiếp tại biên giới Mexico để phân phát thức ăn và nước uống cho những người Ukraine đang xếp hàng chờ vào Hoa Kỳ.
Chỉ cách biên giới 10 phút, nhà thờ Calvary San Diego đã trở thành một trung tâm dành cho những người tị nạn mới đến, một nơi để họ có thể phục hồi sức khỏe sau một cuộc hành trình đầy gian nan và lên kế hoạch cho những bước tiếp theo của họ.
Vào thứ Sáu, các bức tường nhà thờ được xếp đầy đồ ăn nhẹ, đồ uống, những con búp bê và thú nhồi bông khi các gia đình đến tay xách nách mang những túi vải thô, va li và bồng bế con nhỏ. Họ được chào đón vào bên trong để nghỉ ngơi, dùng bữa và kiểm tra điện thoại của họ. Các tình nguyện viên đã giúp họ điều hướng các nhu cầu cá nhân tức thì: thông tin về các chuyến bay đến New York; làm thế nào để đổi từ euro sang đô la; chuyến xe dành cho những người vừa đi bộ qua biên giới.
Cha Szloboda, người mà ông nội của ngài là người Hungary gốc Do Thái đã sống sót sau thảm họa Holocaust và đã mất đi các thành viên trong gia đình vì chế độ diệt chủng của Đức Quốc xã, tin rằng ngài ta đang được mời gọi để phục vụ những người đang lâm tình cảnh khó khăn: “Họ đang kiệt quệ về thể chất và tinh thần”.
Hoa Kỳ đã đồng ý tiếp nhận tới 100.000 người tị nạn từ Ukraine, quốc gia đã trải qua cuộc chạy trốn của hơn 4 triệu người kể từ cuối tháng Hai. Chính quyền Biden cũng dự kiến sẽ chấm dứt giới hạn tị nạn liên quan đến đại dịch tại biên giới Hoa Kỳ-Mexico vào ngày 23 tháng 5, giới hạn đã vấp phải sự chỉ trích từ những người ủng hộ nhập cư.
Nhưng ngay cả trước khi các cuộc tái định cư tị nạn như vậy bắt đầu, các nhóm dựa trên đức tin đã và đang giúp đỡ những người Ukraine tìm đường đến Hoa Kỳ. Một số đến trực tiếp bằng thị thực du lịch. Những người khác đã đến Mexico và sau đó đến biên giới Hoa Kỳ để xin tị nạn, cho phép họ ở lại Hoa Kỳ trong khi hồ sơ của họ được xử lý.
Các cơ quan tái định cư người tị nạn có thể tận dụng tất cả sự giúp đỡ mà họ có thể có được để thích ứng với dòng người này. Việc cắt giảm sâu trong chính quyền Trump đã khiến họ cắt giảm nhân sự và chương trình, và họ đã nỗ lực giúp đỡ hàng chục nghìn người Afghanistan xin tị nạn sau khi chạy trốn khỏi sự tiếp quản của Taliban vào năm ngoái.
“Chúng tôi đã bắt đầu đối phó với những cuộc khủng hoảng này trước khi có cơ hội xây dựng lại cơ sở hạ tầng đó”, Stephanie Nawyn, phó giáo sư xã hội học tại Đại học bang Michigan, người tập trung vào các vấn đề người tị nạn, cho biết.
“Những người tị nạn có rất nhiều nhu cầu – nhà cửa, việc làm, các lớp học tiếng Anh, hỗ trợ tài chính, trường học và người phiên dịch, những người sẽ giúp họ điều hướng tất cả những điều đó. Đó là khối lượng công việc quá nhiều thậm chí ngay cả đối với một tổ chức lớn”, ông Nawyn nói. “Mặc dù việc có thêm nhiều người cùng đức tin giúp đỡ là điều hết sức hữu ích, nhưng việc không có đủ nguồn lực hoặc người quản lý hồ sơ vẫn sẽ là một vấn đề”.
Việc nhanh chóng cung cấp những biện pháp bảo vệ và những lợi ích đó cho những người Ukraine mới đến là một sự đòi buộc tôn giáo, Mark Hetfield, chủ tịch và giám đốc điều hành của cơ quan tị nạn Do Thái HIAS, một trong chín nhóm có kết ước với Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ về tái định cư cho biết.
Người Do Thái được đức tin của họ mời gọi chăm sóc và giúp đỡ những người gặp khó khăn, ông Hetfield nói, đồng thời cũng lưu ý rằng “việc tiếp đón khách lạ” được nhắc đến 36 lần trong Kinh Thánh Torah, nhiều hơn bất kỳ điều răn nào khác.
“Không phải vì đó là điều quan trọng nhất mà vì đó là điều dễ quên hoặc dễ bỏ qua nhất – hãy yêu người khách lạ như chính mình”, ông Hetfield nói.
HIAS cũng hoan nghênh các nỗ lực liên tôn nhằm giúp đỡ những người tị nạn mới đến, chẳng hạn như mối quan hệ hợp tác đã được lên kế hoạch ở Thành phố New York với các nhóm Phật giáo.
Nghiên cứu sinh tiến sĩ của Đại học Columbia Chad DeChant, người thuộc Làng Zendo, một cộng đồng Thiền phái ở hạ Manhattan, đã khởi xướng nỗ lực đó. Nhóm đang thành lập các ủy ban để giúp người tị nạn điều hướng các dịch vụ xã hội, và một khi đơn đăng ký HIAS của họ được chấp thuận, họ hy vọng các tình nguyện viên có thể được cơ quan tái định cư đào tạo.
Phật giáo dạy các Phật tử phải nhận thức được “sự phụ thuộc lẫn nhau của tất cả chúng sinh”, DeChant nói, và “lời dạy là đừng coi bản thân mình tách biệt với những người khác: Hành động từ bi để giúp đỡ tha nhân là giá trị cốt lõi trong tất cả các truyền thống Phật giáo”.
Minda Schweizer, người sáng lập và giám đốc điều hành của ‘Home for Refugees’ (Ngôi nhà cho người tị nạn), một tổ chức phi lợi nhuận của Kitô giáo có trụ sở tại Orange County, California, cho biết các nguồn lực quả là hết sức cần thiết ở cấp địa phương, nơi các nhóm dựa trên đức tin tiếp tục giúp đỡ những người tị nạn Afghanistan vẫn đang tìm đường.
“Nhiều người tị nạn Afghanistan hiện vẫn đang trú ngụ trong các nhà trọ vì chúng tôi đang trong bối cảnh của cuộc khủng hoảng nhà ở”, ông Schweizer nói.
Matthew Soerens, giám đốc Hoa Kỳ về vận động và ủng hộ của tổ chức ‘World Relief’, cho biết tổ chức của ông rất mong muốn chào đón nhiều người Ukraine hơn và ông đã bận rộn tìm kiếm các câu hỏi từ các nhà thờ về cách thức giúp đỡ: Họ có thể tiếp đón một gia đình không? Họ có thể tham gia dạy kèm tiếng Anh không?
“Một trong những câu hỏi lớn của chúng tôi đối với các nhà thờ là ‘Quý vị có thể giúp chúng tôi xác định chủ nhà hoặc người quản lý tài sản không?’”, ông Soerens nói. “Điều chúng tôi đang thực sự gặp khó khăn với hầu hết mọi khu vực trên đất nước là vấn đề nhà ở lâu dài, cố định và giá cả phải chăng”.
Trong khi đó, khi người dân Ukraine tiếp tục đổ đến biên giới Mỹ-Mexico, các nhà thờ địa phương tiếp tục tăng cường nỗ lực của họ.
Mục sư Bogdan Kipko tại Nhà thờ Forward, một cộng đoàn Baptist ở Irvine, California, đã làm việc với các nhà thờ như Calvary cũng như một nhà thờ của người Nga ở khu vực San Diego. Các tình nguyện viên đã đưa những người tị nạn đến các khách sạn gần đó hoặc đón tiếp họ tại nhà riêng của mình; sau một thời gian ngắn lưu trú, những người có người thân ở nước này thường di chuyển bằng xe buýt, ô tô hoặc máy bay đến những nơi như Sacramento, nơi có cộng đồng người Ukraine đông đảo.
Thách thức lớn hơn sẽ là kết nối những người có nhu cầu với các dịch vụ lâu dài và giúp họ xây dựng cuộc sống mới, Mục sư Kipko nói: “Chúng tôi đang cố gắng giúp đỡ những người không có nơi nào để đi. Chúng tôi đang suy nghĩ về những nhu cầu về lâu dài của họ”.
Mục sư Kipko và gia đình đến Hoa Kỳ vào năm 1992 sau khi chạy trốn khỏi cuộc đàn áp tôn giáo ở Kazakhstan, và nhiều người thân của ông đã rời khỏi Ukraine.
“Chúng tôi đến đây với tư cách là những người tị nạn, và các nhà thờ Baptist ở Washington đã giúp chúng tôi vực dậy bằng đôi chân của mình”, Mục sư Kipko nói. “Tôi sẽ không bao giờ quên điều đó”.
** Henao đưa tin từ Princeton, New Jersey. Các tác giả của Associated Press bao gồm Mariam Fam ở Cairo, Peter Smith ở Pittsburgh và nhiếp ảnh gia Gregory Bull của AP ở Chula Vista, California, đã đóng góp cho bài viết này.
Minh Tuệ (theo Crux)
