Đức Tổng Giám mục Gabriele Caccia, Quan sát viên Thường trực của Tòa Thánh tại Liên Hiệp Quốc, đã phát biểu tại Phiên thảo luận lần thứ hai của Ủy ban của Liên Hiệp Quốc về ‘Mục 18: Sự phát triển bền vững’, đồng thời nhấn mạnh rằng “món nợ sinh thái” đối với các quốc gia đang phát triển phải được giải quyết, sự đa dạng sinh học phải được bảo vệ, và cần tăng cường giáo dục về sinh thái toàn diện.
Đức Tổng Giám mục Gabriele Caccia, Sứ thần Tòa Thánh và Quan sát viên thường trực của Tòa thánh tại Liên Hiệp Quốc (Ảnh: Vatican News)
Đức Tổng Giám mục Gabriele Caccia, Quan sát viên Thường trực của Tòa Thánh tại Liên Hiệp Quốc, đã phát biểu tại Liên Hợp Quốc vào ngày 13 tháng 10 tại New York trong Phiên thảo luận thứ hai của Ủy ban về “Mục 18: Sự phát triển Bền vững”.
Trong bài phát biểu của mình, Đức Tổng Giám mục Gabriele Caccia, Quan sát viên Thường trực của Tòa Thánh tại Liên Hiệp Quốc, đã kêu gọi tăng cường giáo dục, hành động cụ thể và thay đổi não trạng để bảo vệ môi trường.
Lời kêu gọi hành động mới và can đảm
“Tòa Thánh luôn là một tổ chức kiên định thúc đẩy sự phát triển con người toàn diện, với tầm nhìn bao quát sự phát triển toàn diện của mọi con người”, Đức Tổng Giám mục Caccia phát biểu. “Vào thời điểm then chốt hiện nay, khi nhân loại đang phải đối diện với những cuộc khủng hoảng chồng chéo về nghèo đói, biến đổi khí hậu và xung đột, việc dấn thân cho sự phát triển con người toàn diện trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết”.
Đức Tổng Giám mục Caccia nhắc lại rằng năm 2025 sẽ đánh dấu kỷ niệm 10 năm Thông điệp Laudato Si’ của Đức cố Giáo hoàng Phanxicô, một văn kiện “mang tính tiên tri vì nó nhấn mạnh mối tương quan mật thiết giữa con người và hành tinh”. Ngài cũng nhắc đến Đức Thánh Cha Lêô XIV, người đã nhiều lần bày tỏ sự bận tâm về vấn đề biến đổi khí hậu và sự suy thoái môi trường, đồng thời tái khẳng định rằng những hậu quả nghiêm trọng của nó “ảnh hưởng một cách bất cân xứng đến người nghèo và các cộng đồng bản địa”.
Sứ Thần Tòa Thánh nhấn mạnh rằng khi phẩm giá con người và sự toàn vẹn của công trình sáng tạo bị dặt dưới những lợi ích ngắn hạn, khi “thiên nhiên bị biến thành công cụ mặc cả”, thì điều đó “làm sai lệch ý nghĩa thực sự của phát triển bền vững”.
Đáp lại thực trạng đó, Đức Tổng Giám mục Caccia kêu gọi “một lời mời gọi hành động mới và can đảm”, điều mà ngài cho biết có thể đạt được thông qua ba cách tiếp cận cụ thể.
Giải quyết món nợ sinh thái
Trước hết, Đức Tổng Giám mục nhấn mạnh rằng “món nợ sinh thái” đối với các quốc gia đang phát triển cần phải được giải quyết.
Ngài nhắc lại rằng Tòa Thánh luôn nhấn mạnh đến chiều kích luân lý và đạo đức của món nợ sinh thái này, vốn được định nghĩa là “những sự mất cân bằng thương mại gây tác động đến môi trường, cùng với việc một số quốc gia sử dụng tài nguyên thiên nhiên một cách không cân xứng trong thời gian dài”.
“Các quốc gia và lĩnh vực đã góp phần lớn vào sự suy thoái môi trường và biến đổi khí hậu”, ngài nói, “phải có trách nhiệm hỗ trợ những quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi những hậu quả của chúng”.
Theo Đức Tổng Giám mục Caccia, việc khắc phục món nợ này đòi hỏi các nước phát triển phải giảm đáng kể việc tiêu thụ năng lượng không tái tạo, đồng thời giúp đỡ các quốc gia nghèo hơn trong việc phát triển bền vững. Sự hỗ trợ này có thể bao gồm cug cấp tài chính phù hợp, xóa nợ trong thời kỳ khủng hoảng, chia sẻ công nghệ phù hợp và xây dựng năng lực.
Những biện pháp đó, theo ngài, không chỉ giúp giải quyết món nợ sinh thái, mà còn hỗ trợ các quốc gia đang phát triển trên con đường tiến tới sự phát triển bền vững.
Hành động chung để bảo vệ sự đa dạng sinh học
Kế đến, Đức Tổng Giám mục Caccia nhấn mạnh sự cần thiết của hành động chung nhằm bảo vệ sự đa dạng sinh học.
Ngài gọi việc bảo vệ sự đa dạng sinh học là “một nghĩa vụ luân lý của người quản lý công trình sáng tạo”, không chỉ dành cho hiện tại mà còn vì các thế hệ tương lai.
“Bảo vệ rừng, đại dương và các hệ sinh thái”, ngài nói, “là điều thiết yếu, vừa vì giá trị nội tại của chúng, vừa vì sự sống còn của vô số cộng đồng đang phụ thuộc vào đó”.
Đức Tổng Giám mục Caccia cảnh báo rằng sự biến mất nhanh chóng của các chủng loài, các hành vi phá hủy môi trường sống và ô nhiễm không chỉ là vấn đề sinh thái, mà còn mang hệ lụy nghiêm trọng cho con người.
Thúc đẩy giáo dục về sinh thái toàn diện
Cuối cùng, Đức Tổng Giám mục Caccia kêu gọi thúc đẩy mạnh mẽ giáo dục về sinh thái toàn diện.
“Sự thay đổi bền vững không thể chỉ đạt được qua các chính sách, mà còn đòi hỏi ‘một cuộc hoán cải của tâm trí và con tim’”, ngài nói. Điều này được nuôi dưỡng nhờ giáo dục, giúp “định hướng lựa chọn, khơi dậy tinh thần liên đới, và trang bị cho những người trẻ xây dựng nền văn hóa bền vững”.
Ngài nhấn mạnh rằng các sáng kiến về giáo dục sinh thái không nên giới hạn ở các giải pháp kỹ thuật, mà còn phải bao gồm việc đào tạo về luân lý, nhằm vun trồng tinh thần trách nhiệm chung trong việc bảo vệ công trình sáng tạo.
Kết thúc bài phát biểu, Đức Tổng Giám mục Caccia khẳng định: “Bằng cách cổ võ việc giáo dục sinh thái, chúng ta có thể nuôi dưỡng một lối sống mới, một lối sống biết tôn trọng cả phẩm giá con người lẫn sự toàn vẹn của công trình sáng tạo ”.
Minh Tuệ (theo Vatican News)
