Máy bay không người lái quân sự (Ảnh: AFP)
Tòa Thánh đã nhắc lại lời kêu gọi của Đức Giáo hoàng Phanxicô về lệnh cấm các hệ thống vũ khí tự động gây chết người (LAWS), đồng thời cho rằng tiến bộ công nghệ nên được sử dụng để cải thiện cuộc sống con người, chứ không phải để tước đi sự sống.
Đức Tổng Giám mục Ettore Balestrero gần đây đã phát biểu tại một diễn đàn của Liên Hợp Quốc ở Geneva về sự cần thiết phải giám sát chặt chẽ sự phát triển của Hệ thống vũ khí tự động gây chết người (LAWS), thường được gọi là “những rô-bốt sát thủ”.
Quan sát viên thường trực của Tòa Thánh tại Liên Hợp Quốc và các tổ chức quốc tế khác tại Geneva đã phát biểu tại phiên họp thứ hai của nhóm chuyên gia chính phủ năm 2024 về các công nghệ mới nổi về LAWS vào ngày 26 tháng 8.
Mở đầu bài phát biểu của mình, Đức Tổng Giám mục Balestrero đã nhắc lại lời của Đức Giáo hoàng Phanxicô với các nhà lãnh đạo G7 vào tháng 6 năm 2024 về sự cần thiết phải cấm LAWS.
Vào dịp đó, Đức Giáo hoàng đã phát biểu rằng con người phải luôn kiểm soát mọi hệ thống vũ khí và đồng thời cũng nhấn mạnh rằng: “Không một cỗ máy nào được phép chọn cách tước đi sự sống của con người”.
Đức Tổng Giám mục Balestrero cho biết Tòa Thánh đang tìm kiếm một thỏa thuận ràng buộc về mặt pháp lý để điều chỉnh hoạt động nghiên cứu về vũ khí hóa trí tuệ nhân tạo (AI) và lệnh tạm dừng phát triển và sử dụng chúng.
Vị Giám chức than phiền rằng các quốc gia đang sử dụng chiến trường để thử nghiệm LAWS.
“Thật đáng buồn biết bao”, Đức Tổng Giám mục Balestrero cho biết, “khi ngoài nỗi đau do xung đột vũ trang gây ra, chiến trường còn trở thành nơi thử nghiệm các loại vũ khí ngày càng tinh vi hơn”.
Đức Tổng Giám mục Balestrero cho biết Tòa Thánh ủng hộ những nỗ lực của Liên hợp Quốc nhằm phân tích “các chức năng tiềm ẩn và khía cạnh công nghệ của hệ thống vũ khí tự động” để đánh giá chính xác liệu chúng có tuân thủ các chuẩn mực hiện hành và quy định quốc tế hay không.
Đức Tổng Giám mục Balestrero cũng cho biết thêm rằng Tòa Thánh duy trì quan điểm rằng LAWS không bao giờ có thể được coi là “thực thể có trách nhiệm về mặt đạo đức”.
“Con người, được ban cho lý trí, sở hữu khả năng độc nhất vô nhị về phán đoán luân lý và đưa ra quyết định có đạo đức mà không một bộ thuật toán nào có thể sao chép được, dù phức tạp đến đâu”, vị Giám chức nói.
Đức Tổng Giám mục Balestrero chỉ ra sự khác biệt về mặt đạo đức giữa “lựa chọn” và “quyết định”.
Một quyết định , Đức Tổng Giám mục Balestrero nói, đòi hỏi sự đánh giá thực tế, không chỉ là sự lựa chọn đơn thuần mà còn phải cân nhắc đến các giá trị và nghĩa vụ.
“Trong khi chỉ ra rằng máy móc chỉ tạo ra những lựa chọn thuật toán kỹ thuật”, vị Giám chức nói, “Đức Giáo hoàng Phanxicô nhắc lại rằng ‘tuy nhiên, con người không chỉ lựa chọn mà trong thâm tâm họ còn có khả năng quyết định’”.
Do đó, Đức Tổng Giám mục Balestrero lưu ý, Tòa Thánh kêu gọi sử dụng ngôn ngữ có chủ đích đề cập đến phẩm giá con người và những cân nhắc về luân lý.
Vị Giám chức cho biết các thỏa thuận quốc tế phải “đảm bảo và bảo vệ một không gian cho phép con người kiểm soát thích hợp các lựa chọn do các chương trình trí tuệ nhân tạo đưa ra: bản thân phẩm giá con người phụ thuộc vào điều đó”.
Cuối cùng, đại diện của Tòa Thánh tại Geneva cho biết việc phát triển vũ khí tinh vi hơn không phải là giải pháp cho các vấn đề của thế giới.
“Những lợi ích không thể nghi ngờ mà nhân loại có thể rút ra từ tiến bộ công nghệ hiện tại sẽ phụ thuộc vào mức độ tiến bộ đó đi kèm với sự phát triển đầy đủ về trách nhiệm và các giá trị vốn đặt những tiến bộ công nghệ vào mục tiêu phục vụ cho sự phát triển toàn diện của con người và công ích”, Đức Tổng Giám mục Balestrero nói.
Thiên Ân (theo Vatican News)
