Tin Mừng theo Thánh Luca là Tin Mừng về lòng nhân từ (x. Lc 6,36) và “lòng thương xót, tha thứ” của Thiên Chúa (x. Lc 15,1-32). Thi sĩ Dante viết: Luca là “Seriba mansuetudiris Christi” – “văn sĩ về lòng thương xót của Chúa Kitô”.
Dung mạo của Đức Giêsu trong Tin Mừng Luca cũng là một Đức Giêsu của các Tin Mừng khác, nhưng có những dị biệt. Tác giả Luca đã khắc họa một dung mạo Giêsu không thể quên được, rất đặc trưng, rất riêng tư, diễn tả các chiều kích khác nhau về lòng nhân từ, xót thương, tha thứ của Thiên Chúa, Đấng nhân hậu với cả phường vô ân và quân độc ác (x. Lc 6,35).
Nhờ tác giả Luca, độc giả mọi thời biết đến một người đàn bà tội lỗi được tha thứ (Lc 7,36-50), một người Samaritanô nhân từ (Lc 10,30-37), một hình ảnh người Cha nhân hậu, xót thương (Lc 15, 11-32), một trình thuật về Giakêu, người thu thuế, tội lỗi được tha thứ (Lc 19,1-10), một hình ảnh về người trộm được hưởng phúc Thiên Đàng (Lc 23,39-43). Những trình thuật dụ ngôn ấy nhằm trình bày khuôn mặt một vị Thiên Chúa nhân từ, thương xót và tha thứ. Trong Đức Giêsu, con người gặp được lòng Thiên Chúa thương xót. Người là ơn cứu độ phổ quát cho tất cả mọi người (x. Lc 2, 29-32) và của những ai tin nhận Người (x. Lc 19,9; 23,43).
Đức Giêsu mời gọi các môn đệ, những kẻ “đi theo Người”, thể hiện và sống tư cách môn đệ của mình, ngang qua một lối sống, một thái độ như Người đã sống: có lòng thương xót, trắc ẩn, nhân hậu với người khác (Lc 6,36). Lối sống ấy được diễn tả qua những hành động cụ thể trong cuộc sống tương quan với anh chị em của mình (Lc 6,37-38.42), nhất là những người nghèo khổ, hoạn nạn trong cuộc sống hằng ngày (Lc 10, 29tt).
Lòng nhân từ, thương xót và tha thứ của Thiên Chúa là một kho báu (x. Mt 13,44), là viên ngọc quý (x. Mt 13,45), làm nên nét riêng biệt, độc đáo của Tin Mừng Luca. Lòng thương xót của Thiên Chúa chính là điểm làm cho người môn đệ khao khát yêu mến Ngài, thúc đẩy họ lên đường tìm kiếm kho báu ấy, đồng thời mời gọi họ dấn thân kiến tạo, xây đắp tương quan tình nghĩa với Ngài, để ngày càng yêu mến Ngài hơn. Lòng thương xót của Thiên Chúa cũng là khởi điểm thúc đẩy những kẻ “đi theo Đức Giêsu” (Lc 5,11. 28) dấn thân cho sứ mạng thu phục muôn dân (x. Lc 5,10b), loan báo triều đại Thiên Chúa (x. Lc 9,6.60), trở nên men muối hữu ích cho đời (x. Lc 14,34).
Micaen Gia Lâm, C.Ss.R.
