(Ảnh: maxuser/ Shutterstock)
Tiếng nói của Giáo hội Công giáo giữ vai trò then chốt trong cuộc đối thoại toàn cầu liên quan đến tương lai của trí tuệ nhân tạo (AI), các chuyên gia nhấn mạnh tại một hội thảo chuyên đề diễn ra từ ngày 2 đến 3 tháng 9 tại Gillis Centre, Edinburgh, Scotland.
Các doanh nhân, học giả và giáo sĩ đã cùng nhau quy tụ tại thủ đô của Scotland để thảo luận về khía cạnh luân lý của những công nghệ AI mới nổi dưới ánh sáng Học thuyết Xã hội Công giáo, khẳng định rằng việc quản lý có trách nhiệm đối với các công nghệ mới này phải dựa vào sự khôn ngoan, sự tham gia và hành động của Giáo hội.
Hội thảo được tổ chức bởi Đại học St. Mary, Twickenham, với sự hiện diện của nhiều diễn giả, trong đó có Lucas Ernesto Wall, Giáo sư tại Đại học Công giáo Hoa Kỳ, đồng thời là nhà sáng lập kiêm Giám đốc điều hành của Almma – thị trường AI đầu tiên; Cha Michael Baggot, Giáo sư tổng hợp về đạo đức sinh học tại Giáo hoàng Học viện Regina Apostolorum ở Rôma; và Matthew Sanders, Giám đốc điều hành Longbeard, người sáng lập các ứng dụng Magisterium AI, Vulgate AI và Christendom.
“Giáo hội Công giáo đã suy tư về câu hỏi con người có ý nghĩa gì trong suốt hàng thiên niên kỷ”, Giáo sư Wall chia sẻ với CNA vào ngày 4 tháng 9. “Có lẽ chúng ta là tổ chức tốt nhất giúp định hướng AI trở nên có phẩm giá hơn”.
Trong bài thuyết trình với chủ đề “Dân chủ hóa AI”, Giáo sư Wall kêu gọi một cuộc đối thoại sâu sắc hơn giữa Giáo hội, giới học thuật và ngành công nghệ, để bảo đảm rằng “kỷ nguyên thuật toán” tập trung vào việc thăng tiến con người, đặc biệt là đối với những người bị gạt ra bên lề xã hội.
Giáo sư Wall cho biết ông tin rằng Đức Thánh Cha Lêô sẽ đặt vấn đề này như một khía cạnh trọng tâm trong triều đại Giáo hoàng của ngài, đồng thời ghi nhận việc Giáo hội đã có nhiều sáng kiến đáng kể dưới thời Đức cố Giáo hoàng Phanxicô, được thể hiện qua Văn kiện Antiqua et Nova.
“AI đang tác động đến mọi khía cạnh của đời sống”, Giáo sư Wall giải thích, “và chúng ta mới chỉ bắt đầu khám phá một số khía cạnh trong số đó. Chúng ta cần có những lời mời gọi hành động hằng ngày ở cấp Giáo xứ; cần có những lời mời gọi hành động hằng ngày từ tất cả mọi người Công giáo trên toàn thế giới để tham gia vào những thách đố xoay quanh AI. Điều này có thể trở thành một trong những cuộc huy động mạnh mẽ nhất của Giáo hội trong nhiều thế hệ. Chúng ta có một sự chọn lựa. Chúng ta luôn có một sự chọn lựa. Chúng ta phải tiếp tục cuộc đối thoại về chủ đề này vượt qua mọi ranh giới tôn giáo và hệ phái. Điều này liên quan đến toàn thể nhân loại – không chỉ riêng người Công giáo”.
Ông Sanders cùng với Giáo sư Wall đã bày tỏ sự lạc quan về tiềm năng đối thoại giữa các phòng thí nghiệm AI và Giáo hội Công giáo.
“Thật đáng ngạc nhiên khi thấy có nhiều người đứng đầu các phòng thí nghiệm AI mang tâm thức triết học”, ông Sanders nói với CNA. “Chẳng hạn, Demis Hassabis, Giám đốc điều hành của DeepMind thuộc Google, đồng thời là thành viên của Hội đồng Giáo hoàng về Khoa học, đã công khai nói về sự cần thiết của việc điều chỉnh AI; hay như Dario Amodei, người đứng đầu Anthropic, cũng vậy. Nhìn chung, tôi thiết nghĩ các phòng thí nghiệm AI không muốn áp đặt quá nhiều về việc thế giới AI sẽ phải như thế nào, và họ trân trọng sự khôn ngoan của Giáo hội”.
CNA cũng đã trao đổi với Stephen Dolan, Giảng viên thần học tại St. Mary’s Twickenham.
“Trong hai ngày, chúng tôi có từ 30 đến 40 người tham dự trực tiếp và trực tuyến”, ông giải thích. “Chúng tôi có những diễn giả từ Bắc Mỹ bay sang hoặc kết nối trực tuyến từ Ấn Độ và Philippines. Mối quan tâm đến từ khắp nơi trên thế giới, bao gồm Ghana, Ấn Độ và Hoa Kỳ. Rõ ràng chủ đề này đang được nhiều người quan tâm và hội thảo đã diễn ra vào đúng thời điểm để quy tụ nhiều thành phần khác nhau”.
Khi được hỏi về kết luận chung của hội thảo liên quan đến tương lai của AI, ông Dolan trả lời: “Đối với tôi, điều quan trọng nhất cần lưu ý là sự không chắc chắn về tương lai phát triển của AI. Có cả sự lạc quan lẫn hoài nghi trong hội trường, nhưng tất cả đã cùng nhau thảo luận một cách tích cực về việc AI sẽ biến đổi những nhu cầu của thế giới như thế nào”.
“Rõ ràng sự bất định này là một cơ hội để Giáo hội trở thành nhà lãnh đạo toàn cầu, nhắc nhở xã hội rằng AI, cũng như mọi công nghệ khác, phải phục vụ cho một thiện ích tốt đẹp hơn, và khi được thực hiện với tầm nhìn ấy, nó có thể trở thành một động lực hướng tới những điều tốt đẹp”, ông Dolan nhấn mạnh.
“Tuy nhiên, Giáo hội phải trở thành tiếng nói của những người cô đơn, bị gạt ra bên lề và những người bị tước quyền trong tương lai nếu sự phát triển AI thiếu kiểm soát không tôn trọng phẩm giá nội tại của con người”.
Ông Dolan cũng chia sẻ với CNA rằng “không khí trong hội trường sôi động với nhiều cuộc tranh luận; lạc quan và hoài nghi cùng tồn tại, bởi vì có cả niềm hy vọng và xác tín rằng Học thuyết Xã hội Công giáo có thể quy tụ tất cả lại với nhau và định hướng xã hội hướng tới những điều tốt đẹp nhất”.
Minh Tuệ (theo CNA)
