“Chúc tụng Chúa đi hồn tôi hỡi, chớ khá quên mọi ân huệ của Người” (Tv 103,2)
Thiên Chúa là ai? Đức Giêsu đã đưa một định nghĩa chính xác về Thiên Chúa, Người là Đấng nhân từ và hay tha thứ. Vì sao? Vì Người là Đấng Toàn năng, “Người không cứ tội ta mà xét xử, không trả báo ta xứng với lỗi lầm”; vì Người là Đấng Toàn tri, “hẳn Người biết chúng ta được nhồi nắn bằng gì” (Tv 103,10.14); và sự toàn thiện của Thiên Chúa được diễn tả qua lòng thương xót (ĐGH Phanxicô)
Lòng thương xót được diễn tả qua việc tha thứ và cho đi. Không phán xét và lên án, nhưng Thiên Chúa sẽ chiếu theo những gì chúng ta đối xử với tha nhân mà bắt ta phải trả lẽ.
“Anh em hãy có lòng nhân từ, như Cha anh em là Đấng nhân từ. Anh em đừng xét đoán, thì anh em sẽ không bị Thiên Chúa xét đoán. Anh em đừng lên án, thì sẽ không bị Thiên Chúa lên án. Anh em hãy tha thứ, thì sẽ được Thiên Chúa thứ tha. Anh em hãy cho, thì sẽ được Thiên Chúa cho lại. Người sẽ đong cho anh em đấu đủ lượng đã dằn, đã lắc và đầy tràn, mà đổ vào vạt áo anh em. Vì anh em đong bằng đấu nào, thì Thiên Chúa sẽ đong lại cho anh em bằng đấu ấy.”
Người có lòng nhân từ, thương cảm và hay thương xót là người hoàn thiện như Cha trên trời là Đấng Thiện hảo.
Nhân loại tội lỗi này vẫn còn tồn tại đến ngày nay, lịch sử này vẫn chưa đến hồi kết, một hồi kết bi thảm và tan hoang, là do lòng thương xót của Thiên Chúa. Vì vậy Đức Giêsu đã mời gọi các môn đệ hãy có lòng thương xót để trở nên dấu chỉ, là bí tích, là những chứng nhân và như con kênh chuyển tải lòng thương xót của Chúa Cha cho nhân loại khổ đau, đang chìm ngập trong lòng hận thù đưa tới chết chóc và sự hủy diệt.
Khi nói đến sự tha thứ, qua việc không xét đoán, không lên án, Đức Giêsu không có ý phá bỏ công lý của con người, nhưng như Đức thánh Giáo hoàng Gioan Phalô nói: “Không thể có hoà bình nếu không có công lý, không thể có công lý nếu không có sự thứ tha”. Nếu công lý của con người là “mắt đền mắt, răng đền răng” thì công lý của Thiên Chúa phải là thứ tha, mà chính Người đã đi bước trước, khi cho Con của Người phải chết để cứu độ nhân loại tội lỗi (Rm 5,8).
Nếu Đức Giêsu đã cứu sống tôi, kèm theo những ơn huệ trọng đại Người ban, thì việc mời gọi tôi phải tha thứ là điều phải lẽ! Ai dám bảo mình không có tội, không cần đến sự tha thứ của Thiên Chúa?
Nếu chúng ta đọc Kinh Lạy Cha mỗi ngày, “xin tha tội chúng con, như chúng con cũng tha kẻ có nợ chúng con”, mà không thực hành, chẳng lẽ ta tự thú nhận mình là thứ lưu manh, tráo trở, “ăn cháo đá bát?”.
Vài lỗi của anh em đáng gì so với những tội tài đình ta đã gây ra cho Chúa và cho tha nhân. Chẳng lẽ “cái tôi” bị xúc phạm còn cao cả hơn Danh Chí Thánh của Thiên Chúa bị xúc phạm?
Ta không chịu tha thứ, hóa giải mọi lỗi lầm cho người anh em, vô ơn với Chúa và khinh rẻ lòng thương xót của Người, chỉ vì ta quá ác độc và ích kỷ (Mt 18, 21-35).
Nếu hôm nay ta ý thức, mọi sự ta có là do Chúa (1Cr 4,7), những gì Chúa ban cho vượt quá công trạng và ước muốn của ta, thì việc thực thi đức công bằng của Chúa là cho đi những thứ mà ta xác tín là chính Chúa đã ban, hoặc ao ước sẽ ban cho “Vì anh em đong bằng đấu nào, thì Thiên Chúa sẽ đong lại cho anh em bằng đấu ấy”. Chúng ta sẽ bị Chúa phán xét bằng chính những quyết định của ta với tha nhân. Không có con đường nào khác ngoài con đường thể hiện lòng thương xót của Thiên Chúa, và sự thể hiện ấy chúng tỏ ta “là người được Chúa tuyển chọn, hiến thánh và yêu thương” (Cl 2, 12-14).
Hãy cho tha nhân điều chúng ta đã được hưởng và họ đáng được hưởng; hãy phục hồi phẩm giá cho họ, như chính Chúa đã phục hồi phẩm giá của ta, để trong mùa chay thánh này ơn Cứu Chuộc của Chúa thực sự chứa chan nơi ta và từ ta lan tràn đến tha nhân.
Jos. Ngô Văn Kha, C.Ss.R.
