Đức Tổng Giám mục Sebastian Shaw cử hành Thánh lễ Chúa nhật Lễ Lá tại Tòa Giám mục ở thành phố Lahore (Ảnh: Facebook của Catholic TV)
Gia đình tôi đã trải qua lễ Phục sinh đầu tiên mà không tham dự Thánh lễ tại nhà thờ. Tất cả các nhà thờ ở Pakistan đã bị đóng cửa để bảo vệ chống lại sự lây lan của coronavirus. Trải nghiệm này quả thực nhiều cảm xúc hơn tôi mong đợi.
Chúng tôi nằm trong số 160 khán giả đang xem buổi cử hành Phụng vụ đêm Vọng Phục sinh được phát trực tiếp trên trang Facebook Công giáo Catholic TV, thuộc sở hữu của Tổng giáo phận Lahore. Đức Tổng Giám mục Sebastian Shaw và khoảng chục tín hữu, hầu hết là các Nữ tu, đã thắp lên ngọn nến Phục sinh trong Nhà thờ Thánh Tâm trống rỗng đầy u buồn.
“Đó là một hình thức khác của sự hạnh phúc. Đại dịch ảnh hưởng đến các buổi cử hành phụng vụ và cầu nguyện của chúng tôi nhưng Thiên Chúa đã giải thoát chúng ta. Một số người, bị kìm kẹp bởi sự đau buồn và sợ hãi, đang tìm cách tích trữ thực phẩm giữa lúc thiếu thốn lương thực. Bổn phận của chúng ta đó là lan truyền niềm hy vọng và hạnh phúc”, Đức TGM Shaw nói.
Nghi thức hôn kính Thánh giá đã được thay thế bằng việc các tín hữu hôn tràng hạt cá nhân của mình. Chúng tôi để một chai nước gần máy tính khi Đức Tổng Giám mục làm phép nước trong đêm Vọng Phục sinh Phục sinh. Vợ tôi đã dùng nước đó rảy lên các thành viên trong gia đình và cửa trước để đại dịch sẽ “vượt qua”. Vợ tôi đã khóc nức nở khi Đức TGM Shaw kết thúc Thánh lễ với phép lành cho những người đang theo dõi Thánh lễ tại nhà.
Đây là lần đầu tiên các nhà thờ được chỉ thị phải đóng cửa ở quốc gia cộng hòa Hồi giáo vào dịp lễ Phục sinh. Năm ngoái, nhóm mục vụ của Nhà thờ Thánh Tâm đã cử hành bảy Thánh lễ Phục sinh. Ký ức về những người tham dự lễ Phục sinh trước đây được cảm nhận giống như nhiều bộ phim chiếu lên màn bạc cùng một lúc, chồng chéo lên nhau.
Các nhà thờ đã bị đóng cửa thậm chí ngay cả trước khi Thủ tướng Imran Khan tuyên bố lệnh phong tỏa quốc gia vào tháng trước. Đức Tổng Giám mục Shaw đã tổ chức những buổi cầu nguyện trực tuyến hàng ngày tại Tòa Giám mục để giúp những người đang chống lại virus vốn đã lây nhiễm 5.496 người tại Pakistan với 93 trường hợp tử vong.
“Tại sao lại phải lo lắng? Việc đến nhà thờ không bị cấm. Mỗi gia đình đã được mời gọi trở thành một nhà thờ”, điều phối viên truyền thông của Ủy ban Nhân quyền và các vấn đề về các dân tộc thiểu số của bang Punjab cho biết trong một bài viết đăng trên Facebook.
Những ưu tiên mới
Một trong những khía cạnh tích cực của cuộc khủng hoảng Covid-19 đó chính là sự hồi sinh của công việc bị đánh giá thấp nhất. Các trang Facebook được hồi sinh đã giúp các Giáo xứ trong việc cử hành Mầu nhiệm Phục sinh của Chúa Kitô.
Chỉ thị của chính phủ đã buộc Giáo hội phải cử hành các nghi thức phụng vụ trực tuyến. Inter Mirifica, sắc lệnh về các phương tiện truyền thông xã hội do Công đồng Vatican II ban hành, phác thảo những phương tiện duy nhất để tồn tại đối với các nhóm đức tin thiểu số. Nỗi sợ hãi những kẻ khủng bố đã dựng lên những bức tường nhà thờ trong quá khứ; và giờ đây, sự lo sợ lây nhiễm vi rút đã đóng những cánh cổng sắt của nhà thờ lại.
Chắc chắn ngờ rằng Giáo hội địa phương sẽ trông khác đi một khi cuộc khủng hoảng y tế đã qua đi. Quan điểm của các Giám mục về đàn chiên của họ sẽ thay đổi khi chúng ta tồn tại trong thế giới hậu vi-rút. Trong hai tuần qua, tổ chức Caritas Pakistan đã tải lên 6 video trên kênh YouTube mới nhất của mình. Các kênh trước đó đã không hoạt động trong 2 năm qua.
“Mặc dù đã có phát sóng từ 5 nhà thờ trực tiếp từ trang Facebook của chúng tôi, chúng tôi vẫn nhận được nhiều cuộc gọi từ nhiều Giáo xứ. Những người đăng ký theo dõi của chúng tôi đã nhân lên kể từ sau lệnh cách ly vào tháng trước. Các nhà lãnh đạo Giáo hội chưa bao giờ nghiêm túc như vậy. Chính Đức Tổng Giám mục đã gọi cho nhóm của chúng tôi”, Giám đốc Catholic TV, ông Jasber Ashiq, chia sẻ.
Kênh này gần như không hoạt động vào năm 2018 sau khi Đức TGM Shaw cảnh báo với đội ngũ nhân viên của mình rằng Giáo phận không còn đủ khả năng để tài trợ cho nó.
Những vấn đề nảy sinh
Tuy nhiên, công việc mạo hiểm trực tuyến không phải không có một vài thiếu sót. Điện thoại di động của người quay phim trong Thánh lễ Phục sinh tại Tòa Giám mục tại Lahore liên tục rung trong suốt 2 tiếng đồng hồ, khiến các con tôi mỉm cười. Thánh lễ trực tuyến của Đức Cha Indrias Rehmat thuộc Địa phận Faisalabad liên tục bị những gián đoạn không cần thiết. Các buổi cầu nguyện, bắt đầu với 372 người xem, kết thúc chỉ với 62 người theo dõi.
Trong một thông báo trên phương tiện truyền thông xã hội, Đức Tổng Giám mục Joseph Arshad, chủ tịch Hội đồng Giám mục Công giáo Pakistan, tuyên bố rằng việc cử hành lễ Phục sinh tại Giáo phận Islamabad-Rawalpindi sẽ được truyền trực tiếp trên kênh tin tức PTV của Pakistan. Tuy nhiên, PTV chỉ phát sóng hai đoạn clip dài 9 phút trong Thánh lễ của Đức TGM Arshad.
Những khuyến nghị
Công việc không hề dễ dàng. Đoàn làm phim của Catholic TV đã bị chặn ở một số trạm kiểm soát của cảnh sát trên đường trở về phòng thu sau khi họ đưa tin về những buổi cử hành Phụng vụ đêm Vọng Phục sinh. Chính quyền bang Punjab đã thi hành một đạo luật nghiêm cấm các cuộc tụ họp công cộng và hạn chế di chuyển không cần thiết trong các thành phố. Một cuộc họp của đội ngũ an ninh cảu Nhà thờ Chính Tòa với các quan chức và lực lượng cảnh sát giao thông có thể tạo điều kiện cho họ di chuyển trong thời gian cách ly xã hội.
Các Giám mục cũng có thể giúp đỡ Catholic TV, vốn đã phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng nhân sự ở các Giáo phận ở Lahore và Faisalabad. Nhiều hãng phim sẽ giúp cung cấp việc đưa tin tốt hơn thậm chí ngay cả sau cuộc khủng hoảng coronavirus.
Một tiến triển quan trọng nhất đó chính là sự phối hợp giữa các nhà xuất bản thuộc Giáo hội và các ủy ban truyền thông. Với tư cách là thành viên hội đồng quản trị của Radio Veritas Asia Urdu Service, tôi đã thực hiện nhu cầu này trong nhiều năm. Giáo hội phải tập hợp các nguồn lực của mình cũng như quy tụ nhiều tài năng khác nhau để tiếp cận với các tín hữu, những người không thể tham dự các buổi cử hành phụng vụ tại nhà thờ.
Điều tương tự cũng xảy ra đối với các tổ chức của Giáo hội như Caritas Pakistan và Ủy ban Công lý và Hòa bình Quốc gia. Sự sao chép sẽ chỉ làm tổn hại sứ mạng của Giáo hội trong việc tiếp cận với các gia đình đáng được giúp đỡ. Các cuộc họp trực tuyến và sử dụng công nghệ tốt hơn có thể giúp trong việc cứu cả cuộc sống và đức tin.
Kamran Chaudhry
** Kamran Chaudhry là một nhà bình luận Công giáo có trụ sở tại Lahore. Các quan điểm thể hiện trong bài viết này là của các tác giả và không nhất thiết phản ánh quan điểm biên tập chính thức của UCA News.
Tuệ Tâm (theo UCA News)
