Thiên Chúa tạo dựng ngay giữa khi Người cuốn lôi cõi thế vào trong Người (giống người mẹ vừa sinh con ra, vừa choàng ôm con). Thiên Chúa làm ta hiện hữu là ta hơn bằng cách kéo ta vào hữu thể thần linh của Người.
Israel đã biết Thiên Chúa cứu độ và giao ước trước khi biết Người là Đấng tạo thành, nên họ cũng biết Thần khí là Đấng tác tạo lịch sử và bổ xuống một số cá nhân, biến họ nên hào kiệt, ngôn sứ, trước khi biết Ngài là quyền lực sáng tạo của Thiên Chúa, biết Ngài là Đấng bay là trên các dòng nước nguyên thủy.
Thần khí và lịch sử Cựu Ước.
Vì là Đấng sáng tạo, là đích thân sự chuyển động và hoạt động, Thần khí không tạo ra một vũ trụ đông cứng mà đẩy nó vào cuộc biến hóa trường kỳ. Mọi thực tại thụ tạo do Ngài phát động đều có xu hướng biến cố tính.
Qua Ngài, Thiên Chúa bước ra khỏi mình, hòa nhập hoạt động thần linh với hoạt động nhân trần, Thiên Chúa nên tác giả của một Dân, giao ước với Dân ấy, tỏ sựu hiện diện bằng nhiều cuộc can thiệp của Thần khí, chăn dắt Israel với tư cách mục tử.
Khi họ bất kham, làm khổ Thần khí Thiên Chúa (Ys 63, 10) Thiên Chúa loan báo một giao ước mới.
Người sẽ dùng Thần khí đưa ra lề luật mới.
Người sẽ làm sống dậy một Dân đã tan hoang.
Người sẽ ban tràn đầy Hơi thở cho Đấng Thiên sai (Ys 11, 2) mà Người kén chọn.
Thần khí trong thời Tân Ước
Các tác giả Tin Mừng, cách riêng Luca, tiếp nối giây chuyền thánh sử ở chính điểm này. Họ trình bày cuộc đời Đức Giêsu như một lịch sử mang tính thần linh, muột cuộc sống dưới sự điều động của Thánh Thần.
Vị Tiền Hô tràn đầy Thánh Thần
Đức Giêsu nhận được tước “xức dầu Thiên Sai” của Thần khí, được Thần khí đẩy vào sa mạc cho cuộc chiến đấu mở màn, rồi Đức Giêsu hoạt động trong quyền năng Thần khí.
Nơi Đức Giêsu và trong lãnh vực Thần khí, lịch sử thánh đạt tiêu điểm là Vương quốc Thiên Chúa (Mt 12, 28. Lc 11, 20).
Trong Thần khí, Đức Giêsu nên Đấng Thiên sai rao giảng Tin Mừng cho kẻ nghèo và mạc khải Thiên Chúa là tình yêu (nên Đức Giêsu hiền lành, không bẻ gãy cây sậy giập…).
Cách hành động của Thần khí
Khi tác tạo lịch sử, Thần khí vẫn theo thói quen của mình là mạc khải mình vừa là sự xuất ra của Thiên Chúa, sự hiện diện giữa thế giới, bàn tay Thiên Chúa tiếp xúc với cõi người. Vừa là cõi thẩm thấm, sự siêu việt vời vợi của Thiên Chúa, cuốn hút thế giới vào Người. Và vì Ngài là siêu việt vời vợi, nên những gì Ngài đụng tới lập tức nên không gian của Nước Trời.
Sự ra khỏi mình và sự kéo mọi sự về lại với Thiên Chúa này không phải là hai thì trước sau, mà là chuyển động chỉ có một chiều: Thiên Chúa tạo dựng ngay giữa khi Người cuốn lôi cõi thế vào trong Người (giống người mẹ vừa sinh con ra, vừa choàng ôm con). Thiên Chúa làm ta hiện hữu là ta hơn bằng cách kéo ta vào hữu thể thần linh của Người.
Lịch sử tiến triển từ trạng thái khiếm khuyết nguyên sơ, nhưng ngay từ giai đoạn đó, Thần khí đã có mặt để hướng lịch sử tới sự viên mãn cánh chung, tràn đầy Thánh Thần, lúc Thiên Chúa là tất cả trong tất cả.
Đức Kitô Phục sinh: chóp đỉnh lịch sử thánh
Đức Kitô với vinh quang phục sinh của Ngài là chóp đỉnh lịch sử Thánh.
Hết mọi sự được tạo dựng “hướng về Ngài” (Co 1, 16).
Toàn thể hoạt động của Thần khí sóng đôi theo mầu nhiệm Con nhằm hoàn tất mầu nhiệm ấy trong thế giới.
Kitô giáo thấy Cựu Ước đã là hừng đông của vị “Trưởng Tử”.
Tín hữu ý thức mình được kêu gọi “hiệp thông với Chúa Con” trong Ngày của Ngài (1C 1, 9).
Tạo thành được ghi khắc dấu ấn Chúa Con và khao khát chia sẻ vinh quang con cái Thiên Chúa.
Việc biết quan hệ mật thiết giữa hoạt động của Thần khí và mầu nhiệm Con nhằm tiến tới sự viên mãn toàn thế giới phải là mục tiêu chủ chốt và sự kiện hàng đầu của thần học.
Tương lai của lịch sử do Thần khí lãnh đạo
Nó sẽ không kết thúc cách bi đát.
Loài người sẽ không xoay tròn trong vòng sinh tử lẩn quẩn.
Vì Thần khí là sự mở ngỏ của Thiên Chúa, vũ trụ sẽ không khép kín, lịch sử sẽ mở rộng vô biên và có cứu cánh là Đức Kitô, tức con người được phục sinh ngay trong chính sự chết: vậy không có gì gọi là chấm dứt, vì sự chết lại là cuộc thai nghén!
Tạo thành được Thiên Chúa dựng nên trong thái cực viên mãn của nó là Đức Kitô được hạ sinh trong Thần khí: nó vừa bung ra vừa được kêu gọi đột nhập vào chính tương lai ở nội tâm viên mãn của Thiên Chúa, đột nhập vào Đức Kitô là công trình vừa uyên nguyên vừa viên mãn của Thiên Chúa.
Vậy Thần khí là tác nhân lịch sử đang khi là Thần khí của Cha, Đấng sinh hạ Con trong vũ hoàn.
Theo F. X. Durrwell, C.Ss.R.
trong “Thần Khí Thánh của Thiên Chúa”
