Giáo sư Renée Köhler-Ryan, một trong 54 đại biểu nữ tại Thượng Hội đồng về Hiệp hành, cho biết trong cuộc họp báo vào ngày 17 tháng 10 năm 2023: “Với tư cách là một phụ nữ, tôi không hề tập trung vào thực tế rằng tôi không phải là một Linh mục” (Ảnh: Daniel Ibañez/CNA)
Hôm thứ Ba, một thần học gia tham gia Thượng Hội đồng về Hiệp hành cho biết rằng việc dành quá nhiều thời gian cho “vấn đề ngách” về các nữ Linh mục hoặc Phó tế sẽ khiến Giáo hội mất tập trung vào việc giải quyết những gì phụ nữ thực sự cần.
“Với tư cách là một phụ nữ, tôi không hề tập trung vào thực tế rằng tôi không phải là một Linh mục”, Renée Köhler-Ryan, một trong 54 đại biểu nữ tham dự Thượng Hội đồng về Hiệp hành, cho biết trong cuộc họp báo vào ngày 17 tháng 10.
“Tôi nghĩ rằng có quá nhiều sự nhấn mạnh vào vấn đề này”, vị giáo sư Công giáo chia sẻ thêm. “Và điều xảy ra khi chúng ta tập trung quá nhiều vào vấn đề này là chúng ta quên mất điều mà phần lớn phụ nữ trên toàn thế giới cần”.
Bà Köhler-Ryan là Hiệu trưởng Trường Triết học và Thần học tại Đại học Notre Dame ở Sydney, Australia. Bà đã tham dự Hội đồng toàn thể của Giáo hội tại Úc và đang viết một cuốn sách sắp xuất bản về “Các bài luận về phụ nữ” của Thánh Edith Stein.
Tiến sĩ Paolo Ruffini, Chủ tịch ủy ban thông tin của Thượng Hội đồng, nói với các nhà báo rằng các cuộc thảo luận của Thượng Hội đồng vào chiều ngày 16 tháng 10 tập trung rất nhiều vào vai trò của phụ nữ trong Giáo hội, bao gồm cả việc liệu phụ nữ có được phép giảng trong Thánh lễ và việc “khôi phục việc nghiên cứu các vấn đề liên quan đến chức Phó tế dành cho phụ nữ”.
Một chủ đề thảo luận khác, Tiến sĩ Ruffini nói, là “làm thế nào để vượt qua các mô hình giáo sĩ cản trở sự hiệp thông hoặc có thể cản trở sự hiệp thông của tất cả những người đã được rửa tội”.
Bà Köhler-Ryan cho biết “một số người hết sức chú trọng vào ý tưởng này rằng chỉ khi phụ nữ có chức thánh thì họ mới có được bất kỳ hình thức bình đẳng nào”.
Tuy nhiên, sự bình đẳng “không phải là điều duy nhất” trong Giáo hội, bà Köhler-Ryan nói, và đồng thời cũng chỉ ra rằng Thượng Hội đồng về Hiệp hành đã tập trung rất nhiều vào ý tưởng hiệp nhất trong sự đa dạng.
“Một phần của sự đa dạng đó là có những thực tế về vai trò làm mẹ và làm cha vốn vừa mang tính tâm linh vừa mang tính sinh học và điều đó thực sự quan trọng để hiểu được những gì đang diễn ra trong toàn thể Giáo hội”, bà Köhler-Ryan, một người vợ và một người mẹ cho biết thêm.
Bà Köhler-Ryan cho biết rằng vấn đề truyền chức cho phụ nữ “làm xao lãng” Giáo hội khỏi những gì có thể thực hiện để giúp đỡ phụ nữ theo những cách khác, chẳng hạn như hỗ trợ nhiều hơn cho các gia đình và các bà mẹ đang đi làm.
“Tôi thiết nghĩ đó là một cuộc trò chuyện thú vị hơn nhiều đối với hầu hết phụ nữ so với những gì tôi thường nghĩ như là một kiểu vấn đề thích hợp”, bà Köhler-Ryan nói.
Những lời bình luận của bà Köhler-Ryan được đưa ra ngay sau khi một đại biểu khác mô tả sự tham gia của phụ nữ tại Thượng Hội đồng về Hiệp hành, nơi lần đầu tiên họ là thành viên có đầy đủ quyền bỏ phiếu, như là “việc tạo tiền đề cho những thay đổi trong tương lai”.
Sơ Maria de los Dolores Palencia Gomez, Nữ tu thuộc Tu hội Thánh Giuse thành Lyon, đã chủ trì Thượng Hội đồng về Hiệp hành vào ngày 13 tháng 10 với tư cách là một trong 10 đại biểu chủ tịch của Đức Thánh Cha Phanxicô. Nữ tu Gomez đã mô tả trải nghiệm được ngồi với Đức Thánh Cha “như một biểu tượng của sự cởi mở này, mong muốn mà Giáo hội có… về một điều gì đó đặt tất cả chúng ta ở cùng một đẳng cấp”.
Một tham dự viên khác của Thượng Hội Đồng, Đức Giám mục Shane Mackinlay, một trong 13 người được giao nhiệm vụ giúp biên soạn một tài liệu tóm tắt của phiên họp từ ngày 4 đến ngày 29 tháng 10, đã phát biểu với hãng tin NCR vào tuần trước rằng ngài sẽ sẵn sàng cởi mở với việc truyền chức Phó tế cho phụ nữ.
“Vấn đề truyền chức cho phụ nữ rõ ràng là một vấn đề cần được giải quyết một cách phổ quát. … Và nếu kết quả là việc phong chức phó tế được mở ra cho phụ nữ, thì tôi chắc chắn hoan nghênh điều đó,” Đức Giám mục Shane Mackinlay Địa phận Sandhurst, Úc, cho biết trong một cuộc phỏng vấn trên podcast.
“Vấn đề truyền chức cho phụ nữ rõ ràng là một vấn đề cần được giải quyết một cách phổ quát… Và nếu kết quả là việc truyền chức Phó tế được mở ra cho phụ nữ, thì tôi chắc chắn hoan nghênh điều đó”, Đức Giám mục Shane Mackinlay Địa phận Sandhurst, Úc, cho biết trong một cuộc phỏng vấn trên podcast.
Tiến sĩ Ruffini cho biết các cuộc thảo luận hôm thứ Hai cũng bao gồm các yêu cầu “chú ý nhiều hơn đến ngôn ngữ toàn diện trong các tài liệu phụng vụ và Giáo hội” và từ “cộng tác” trong điều 208 của Bộ Giáo luật, trong đó nói rằng tất cả các Kitô hữu “cộng tác trong việc xây dựng Thân Mình Chúa Kitô tùy theo tình trạng và chức năng của mỗi người” được đổi thành “đồng trách nhiệm”.
Về “khả năng khôi phục việc nghiên cứu các vấn đề liên quan đến chức Phó tế dành cho phụ nữ”, Tiến sĩ Ruffini cho biết có liên quan đến việc nghiên cứu đầu tiên về bản chất chính xác của chức Phó tế.
Về các nữ Phó tế, bà Köhler-Ryan cho biết điều mà Thượng Hội đồng đang “xác định vào lúc này là nơi cần phải xem xét về mặt thần học nhiều hơn về các vấn đề khác nhau, và tôi nghĩ tôi có thể nói một cách an toàn rằng đây là nơi cần được xem xét nhiều hơn, nhận thức rằng đây là một vấn đề đã được xem xét trước đây”.
Trong Triều đại Giáo hoàng của mình, Đức Thánh Cha Phanxicô đã thiết lập hai ủy ban tạm thời để nghiên cứu vấn đề các nữ Phó tế.
Ủy ban đầu tiên vào năm 2016 đã xem xét vấn đề lịch sử về vai trò của các nữ Phó tế trong Giáo hội sơ khai. Vào năm 2019, có thông báo rằng ủy ban gồm 12 người đã không đạt được bất kỳ sự đồng thuận nào về vấn đề này.
Vào tháng 4 năm 2020, Đức Thánh Cha đã thiết lập ủy ban thứ hai sau khi chủ đề về các nữ Phó tế được thảo luận tại Thượng Hội đồng về khu vực Amazon vào tháng 10 trước đó, cùng với yêu cầu tái lập ủy ban vào năm 2016.
Vào cuối cuộc họp vào tháng 10 năm 2019, các thành viên Thượng Hội đồng đã đề nghị với Đức Thánh Cha Phanxicô rằng phụ nữ nên được xem xét cho một số Thừa tác vụ nhất định trong Giáo hội, bao gồm cả chức Phó tế vĩnh viễn, vốn là một chức vụ trong Bí tích Truyền chức thánh.
Nhưng trong Tông Huấn về khu vực Amazon, được xuất bản vào tháng 2 năm 2020, Đức Thánh Cha Phanxicô đã kêu gọi phụ nữ ở khu vực Nam Mỹ hãy tham gia vào các hình thức phục vụ mới trong Giáo hội, nhưng không phải trong các thừa tác vụ do chức thánh của chức Phó tế vĩnh viễn hoặc Linh mục.
Chủ đề về các Phó tế nữ trước đây đã được Giáo hội nghiên cứu, kể cả trong một tài liệu năm 2002 của Ủy ban Thần học Quốc tế (ITC), một cơ quan cố vấn cho Bộ Giáo lý Đức tin.
Trong tài liệu, ITC kết luận rằng các Phó tế nữ trong Giáo hội sơ khai không tương đương với các Phó tế nam và không có “chức năng phụng vụ” cũng như Bí tích. Tài liệu cũng khẳng định rằng ngay cả vào thế kỷ thứ tư, “cách sống của các Phó tế nữ rất giống với lối sống của các Nữ tu”.
Minh Tuệ (theo CNA)
