Đức Tổng Giám mục Visvaldas Kulbokas, Sứ thần Tòa Thánh tại Ukraine
Trước dịp Lễ Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời vào ngày 15 tháng 8, Đức Tổng Giám mục Visvaldas Kulbokas, Sứ thần Tòa Thánh tại Ukraine, đã suy tư về mẫu gương của Đức Maria Nữ Vương Thiên Đàng như một dấu chỉ của niềm hy vọng cho những người dân Ukraine đang sống trong bóng tối của chiến tranh.
Vào ngày 15 tháng 8, Lễ Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời, một Thánh lễ đặc biệt sẽ được cử hành tại Nhà thờ Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời ở Odessa, Ukraine.
Vào cuối buổi tiếp kiến chung vào ngày 3 tháng 8, Đức Thánh Cha Phanxicô đã ban phép lành đặc biệt trên chiếc vương miện dự định được đặt trên bức tượng Đức Trinh Nữ Maria trong Thánh lễ tại Nhà thờ Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời ở Odessa, Ukraine.
Trong một cuộc phỏng vấn với Vatican News, Sứ thần Tòa Thánh tại Ukraine, Đức Tổng Giám mục Visvaldas Kulbokas, đã nói về ý nghĩa của ngày lễ này đối với người dân Ukraine trong bối cảnh chiến tranh với Nga, và về việc Đức Thánh Cha Phanxicô kêu gọi cầu nguyện và đối thoại có thể giúp mang lại hy vọng.
Vào ngày 15 tháng 8, Lễ Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời, Đức Tổng Giám mục Visvaldas Kulbokas sẽ chủ sự Thánh lễ tại Nhà thờ Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời ở Odessa, trong đó tượng Mẹ Thiên Chúa sẽ được đặt vương miện. Ý nghĩa của dịp lễ này đối với Đức Cha và đối với người dân Ukraine là gì? Chúng ta có thể nói rằng giây phút này sẽ là một sự thánh hiến mới cho Đức Trinh Nữ Maria không?
Như chúng ta đã biết, giai đoạn này của cuộc chiến ở Ukraine quả thực rất khó khăn và thật đau đớn khi nghe tất cả những lời chứng liên quan đến cuộc xung đột này. Tôi vừa nghe một giáo sư sống ở Mariupol kể lại: ở đó, tất cả mọi thứ đã mất sạch.
Có một sự đau đớn và khốn khổ không thể kể xiết: Thánh Mẫu Thiên Chúa là Đấng bảo vệ chúng ta trong thời điểm đầy biến cố như vậy. Có nhiều khía cạnh. Một trong số đó là điều bạn đã đề cập: mặc dù Hành động Thánh hiến cho Trái tim Vô nhiễm Nguyên Tội của Đức Trinh Nữ Maria đã được thực hiện bởi Đức Thánh Cha Phanxicô cùng với các Giám mục trên thế giới, chúng ta nhắc lại hành động thánh hiến chính bản thân chúng ta, thánh hiến Ukraine và thế giới; chúng ta phải lặp lại điều đó mỗi ngày.
Khi chúng ta chứng kiến một tình huống bi đát như vậy, chúng ta không còn cách nào khác là phải hướng về Thánh Mẫu Thiên Chúa, Đấng chở che bênh đỡ chúng ta. Trong một cuộc chiến tranh tuyệt vọng như vậy trên khắp Ukraine – và tại thời điểm này, đặc biệt là ở các khu vực Mykolaiv, Kharkiv, Zaporizhia và Odessa – chúng ta tạ ơn Chúa về sự sống, về món quà của một ngày mới. Điều này thúc đẩy chúng ta mỗi ngày hướng đến một đời sống tinh thần mãnh liệt hơn.
Vì vậy, tôi cũng cũng sốt sắng cử hành Lễ Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời, vì dịp lễ này cho chúng ta thấy Thiên đàng là điều chúng ta hằng khao khát. Và ngay cả khi chúng ta mất đi sinh mạng con người này, Thiên đàng vẫn là khát vọng lớn lao của chúng ta. Đó sẽ là thời gian của sự kết hiệp, sự kết hiệp của chúng ta với Thánh Mẫu Thiên Chúa và với toàn thể đạo binh Thiên quốc. Chúng ta cầu xin Thánh Mẫu Thiên Chúa chở che hộ phù chúng ta cả về thể xác lẫn tinh thần.
Tình hình quả thực hết sức kịch tính: có rất nhiều hành động tàn bạo, các vụ tra tấn, và thậm chí là các vụ tấn công được thực hiện có chủ đích nhằm vào xe cứu thương, bệnh viện và trẻ em: những hành động tàn bạo đến mức có một sự cám dỗ của con người để trở nên cáu giận và thay thế sự bình an nội tâm bằng lòng căm thù.
Tôi đã nghe rất nhiều Linh mục nói rằng: “Vâng, chúng ta phải cầu nguyện rất nhiều để không trở nên giống như kẻ xâm lược, không trở thành giống như những kẻ gieo rắc sự chết chóc, bởi vì nếu nạn nhân trở nên đầy long thù hận, anh ta đã mất đi ý nghĩa thiêng liêng”. Vì vậy, lời cầu nguyện này cũng là lúc chúng ta cầu xin Đức Trinh Nữ Maria chuyển cầu để lòng chúng ta không chứa đầy sự hận thù, nhưng có lòng can đảm, nhẫn nại, tinh thần tử đạo, và tin tưởng phó thác vào Thiên Chúa.
Theo một nghĩa nào đó, Đức Thánh Cha Phanxicô cũng hiện diện vào thời khắc này bởi vì, vào cuối buổi Tiếp kiến chung vào ngày 3 tháng 8, ngài đã làm phép chiếc vương miện sẽ được đặt trên đầu bức tượng Đức Trinh Nữ Maira tại Nhà thờ Chính Tòa Odessa. Trong thời kỳ chiến tranh này, ý nghĩa của những cử chỉ liên kết Đấng Kế vị Thánh Phêrô với các Giáo hội địa phương là gì?
Những cử chỉ này thuộc về truyền thống của Giáo Hội: vào những thời khắc trang trọng nhất, Đức Giáo Hoàng được đề nghị ban phép lành đặc biệt, và đặc biệt là làm phép vương miện được dâng kính Đức Trinh Nữ Maria.
Chúng ta biết rằng Đức Thánh Cha lặp lại sự gần gũi của ngài trong lời cầu nguyện và lời kêu gọi của ngài đối với tất cả mọi Kitô hữu và thế giới để cầu nguyện cho Ukraine và cho hòa bình: Đức Thánh Cha hết sức bận lòng đối với những người dân Ukraine đang đau khổ.
Vì vậy, chúng ta biết rằng chiếc vương miện này, được chuyển đến từ Rôma sau khi được Đức Thánh Cha làm phép, là một dấu chỉ hết sức cụ thể – đầy sự đồng cảm, được trao từ tận đáy lòng – về những lời cầu nguyện của Đức Thánh Cha. Đó là một dấu chỉ tuyệt vời về sự hiệp thông giữa toàn thể Giáo hội, giữa chính chúng ta và Đức Thánh Cha. Và chúng ta được kết hiệp và trở nên mạnh mẽ.
Hiện nay, tiêu điểm về cuộc chiến đang mờ nhạt đi một chút; có một số người lo sợ rằng nó có thể bị thế giới lãng quên. Tình hình nhân đạo trong nước hiện tại như thế nào?
Ở khía cạnh con người, có thể hiểu được rằng sự chú ý toàn cầu đã mờ nhạt đi một chút. Ngay cả Đức Hồng Y Zenari, Sứ thần Tòa Thánh tại Syria, cũng nói với tôi một điều tương tự: ở đó tình hình vẫn tiếp tục trở nên gay cấn, nhưng thế giới không còn nói về điều đó nữa.
Có những gia đình phải di tản ở Ukraine, những người nói với tôi rằng cuộc sống như vậy thật khó khăn biết bao nhiêu. Họ cố gắng tìm hiểu xem liệu có thể quay trở lại nhà cửa của họ hay không khi nói rằng: “Chúng tôi sẽ quay trở lại đó”. Và đã có những gia đình đã phải ngủ trong xe của họ hàng tháng trời. Họ không muốn ra nước ngoài và họ luôn hy vọng có thể trở về nhà.
Thật là mệt mỏi khi sống mà không có đủ thức ăn, không có công ăn việc làm, không có nhà cửa, phải qua đêm trên ô tô, bởi vì dù có rất nhiều sáng kiến nhân đạo và rất nhiều viện trợ, bạn cũng không thể giúp được tất cả mọi người, bởi vì số lượng nhiều và nhiệm vụ rất to lớn. Vì vậy, vấn đề là cảm thấy cô đơn khi sống trong những điều kiện khó khăn.
Đó là lý do tại sao Đức Thánh Cha Phanxicô trong mọi dịp đều lặp lại rằng, ít nhất là trong tâm tình cầu nguyện, thế giới không được lãng quên vô số gia đình đang trải qua những khoảnh khắc khó khăn như vậy. Và điều này không chỉ liên quan đến Ukraine mà còn các quốc gia khác.
Thậm chí, nhiều nhà báo nói với tôi rằng những người không ở thực địa thật khó để hiểu được thực tế của sự việc. Và tôi muốn bày tỏ sự cảm kích đối với nhiều nhà báo đã xông pha đến với những nơi hết sức mạo hiểm như Mykolaiv, Odessa, Zaporizhia, để tận mắt chứng kiến cuộc sống ở đó như thế nào.
Theo một cách nào đó, Đức Thánh Cha Phanxicô sẽ tháp tùng chiếc vương miện này đến Odessa, nơi những con tàu chở ngũ cốc đầu tiên rời bến. Trong buổi tiếp kiến chung vào ngày 7 tháng 8, Đức Thánh Cha cho biết rằng “một sự kiện như vậy cũng tự thể hiện như một dấu chỉ của niềm hy vọng” và hy vọng rằng, “theo đường hướng này, chúng ta có thể chấm dứt chiến sự và hướng đến một nền hòa bình công bằng và lâu dài”.
Đức Thánh Cha Phanxicô không phải là một chính trị gia; ngài là một Mục tử. Khi Đức Thánh Cha mời gọi chúng ta tin tưởng vào khả năng đối thoại bất chấp thực tế rằng tại Ukraine, chúng ta hiểu rằng một cuộc đàm phán thực sự là rất khó lường trước – chính vì tình hình quá căng thẳng và logic của con người cho chúng ta biết rằng khi đối mặt với một cuộc chiến khốc liệt như vậy, khó có thể lường trước rằng những người bắt đầu cuộc chiến, Nga, có thể thay đổi lập trường của họ khi Đức Thánh Cha lặp lại lời kêu gọi đối thoại của ngài, một điều mà đối với con người chúng ta dường như là không thể. Nếu chúng ta là những người có đức tin, chúng ta cũng hy vọng vào những điều không thể và phó thác lời kêu gọi này, lời cầu nguyện này, không chỉ cho loài người mà cho chính Thiên Chúa.
Về việc những con tàu chở ngũ cốc rời bến, một lần nữa chúng ta thấy rằng đó là một bước đi rất mất công sức vì Ukraine không thể ký bất kỳ thỏa thuận trực tiếp nào với Nga. Các thỏa thuận đã được ký kết ở nhiều cấp độ khác nhau giữa Ukraine và một số đối tác, những người này đã gián tiếp tạo điều kiện cho việc liên hệ với Nga để việc xuất khẩu ngũ cốc có thể được thu xếp. Vì vậy, bước tiến này đã đạt được một cách rất tốn công sức, nhưng như Đức Thánh Cha đã nói, đó là một điều gì đó tích cực cả trên phạm vi toàn cầu lẫn địa phương.
Vì vậy, đó là một dấu chỉ của niềm hy vọng. Chúng ta cũng bám vào các bước nhỏ. Đôi khi chúng ta không thể, chẳng hạn như hiện tại, tìm thấy tia hy vọng ngay lập tức để chấm dứt chiến tranh, chúng ta tập trung vào các khía cạnh nhân đạo để mở ra một kẽ hở trong sự tiếp xúc.
Điều quan trọng là phải làm mọi thứ có thể, những điều nằm trong sức mạnh của con người, để một bầu khí, nếu không phải là đối thoại, ít nhất là của sự tiếp xúc, được thiết lập. Vì vậy, tôi thiết nghĩ đây là thông điệp quan trọng nhất của Đức Thánh Cha.
Minh Tuệ (theo Vatican News)
