Tổng thống Joe Biden và Đức Thánh Cha Phanxicô (Nguồn: CNS composite; ảnh của Jonathan Ernst / Reuters, và Paul Haring)
Khi Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden và Đức Thánh Cha Phanxicô hội đàm hôm thứ Sáu, một số người ủng hộ vấn đề nhập cư Hoa Kỳ hy vọng Đức Thánh Cha có thể gieo mầm cho sự thay đổi đối với chính sách nhập cư của Hoa Kỳ.
Ông Biden đã vận động tranh cử với những hứa hẹn về việc cải cách nhập cư thông qua cả hành pháp và lập pháp, nhưng 9 tháng sau nhiệm kỳ tổng thống của ông, rất ít thay đổi đã xảy ra. Các Giám mục Công giáo Hoa Kỳ và những người ủng hộ đã liên tục kêu gọi hai hành động hành pháp – chấm dứt Chuẩn luật số 42 (Title 42) và chính sách ‘Ở lại Mexico’ (Remain in Mexico).
Đầu tuần này, Đức Giám mục Mark Seitz Địa phận El Paso đã đưa ra lời kêu gọi mới nhất phản đối chính sách ‘Remain in Mexico’ phát biểu với Mạng lưới Nhập cư Hợp pháp Công giáo rằng nó “gây ra đau khổ không cần thiết cho những người buộc phải chạy trốn, những người đã đến trước cửa nhà chúng ta cần được bảo vệ”. Chính sách buộc những người xin tị nạn ở biên giới Hoa Kỳ-Mexico phải đợi ở Mexico cho đến khi trường hợp của họ được quyết định.
Tổng thống Biden đã sớm đình chỉ chính sách này trong nhiệm kỳ tổng thống của mình. Tuy nhiên, Tòa án Tối cao Hoa Kỳ gần đây đã ra lệnh cho chính quyền Biden khôi phục chính sách mà Bộ An ninh Nội địa Hoa Kỳ cho biết họ sẽ bắt đầu thực thi vào tháng 11.
Chuẩn luật số 42 là một chính sách biên giới cho phép việc trục xuất người di cư ngay lập tức và hạn chế quyền xin tị nạn của họ vì lý do sức khỏe cộng đồng. Tổng thống Biden đã không dao động về việc sử dụng chính sách này mặc dù ông đã hứa sẽ chấm dứt nó. Vào cuối tháng 9, hơn 150 tổ chức Công giáo đã tiếp tục kêu gọi chấm dứt chính sách này, đồng thời viết cho Biden rằng chính sách này “không tôn trọng phẩm giá của những người di cư và những người tị nạn cũng như tôn vinh hình ảnh của Thiên Chúa nơi mỗi con người”.
Số liệu thống kê cuối cùng của Năm tài chính 2021 do Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới Hoa Kỳ (CBP) công bố được cập nhật lần cuối vào ngày 25 tháng 10 cho thấy tổng cộng có đến 1,04 triệu trường hợp bị trục xuất theo Chuẩn luật số 42.
“Tôi hy vọng rằng Biden rời khỏi cuộc gặp gỡ đó sẽ bận tâm bởi cái giá phải trả cho những gì ông ấy chọn làm và không làm, liên quan đến vấn đề nhập cư trong gần một năm trong nhiệm kỳ Tổng thống”, Joanna Williams, Giám đốc điều hành của Sáng kiến Biên giới Kino ở Nogales, Arizona và Nogales, Mexico phát biểu với Crux. “Tôi thiết nghĩ Đức Thánh Cha Phanxicô có thể mời Biden đưa ra một lập trường can đảm, một lập trường thẳng thắn và đầy hy vọng để nói rằng thực sự có thể cải thiện điều kiện đối với những người di cư ở biên giới và tôn trọng quyền tị nạn”.
Bà Williams lưu ý tầm quan trọng của việc nhắc nhở Tổng thống Biden về quan điểm của Giáo hội Công giáo.
“Có lẽ thông điệp bao quát quan trọng nhất đó là nhắc nhở Tổng thống Biden rằng những gia đình này là những gia đình Thánh Gia Thất hiện đại của chúng ta và khi chúng ta chào đón những người xa lạ, chúng ta chào đón Chúa Giêsu và thực sự coi đó là đạo đức Công giáo”, bà Williams nói.
Mặc dù Chuẩn luật số 42 và chính sách ‘Remain in Mexico’ vẫn tiếp tục, những người ủng hộ các chính sách và an ninh biên giới nghiêm ngặt hơn nói chung cũng không hài lòng. Họ cáo buộc rằng những lời lẽ hoa mỹ của Biden đã dẫn đến sự gia tăng mang tính lịch sử của những người di cư không có giấy tờ ở biên giới và các chính sách nói trên đã không được thực thi nghiêm ngặt do số lượng người di cư không có giấy tờ vào nước này.
Trong năm tài chính 2021, CBP đã bắt gặp hơn 1,7 triệu người di cư không có giấy tờ tại Biên giới Tây Nam Hoa Kỳ-Mexico, theo số liệu thống kê mới nhất, mặc dù con số đó có thể gây hiểu nhầm vì một số trong số đó là những người qua đường lặp lại. Có khoảng 458.000 cuộc trạm chán trong năm tài chính 2020 và khoảng 977.000 cuộc trạm chán trong năm tài chính 2019.
CBP có số cuộc chạm trán nhiều nhất trong năm 2021 vào tháng 7 và tháng 8, với con số lần lượt là 213.593 và 209.840 cuộc trạm chán. Số lượng các cuộc chạm trán giảm lần đầu tiên vào tháng 9 xuống còn 192.001, theo dữ liệu.
Bà Williams đã mô tả Tổng thống Biden như trong một “khoảnh khắc tê liệt” vốn “ảnh hưởng đến chính trị của ông ở cả hai bên” khi nói đến các quyết định biên giới của ông ấy.
“Tôi không muốn Biden vừa bước ra khỏi cuộc gặp gỡ [với Đức Giáo hoàng Phanxicô] nghĩ rằng biên giới là một vấn đề cần giải quyết, nhưng bước ra khỏi cuộc gặp gỡ này với một sự hiểu biết mới mẻ và xác tín rằng đây là những anh chị em của tôi ở biên giới và điều đó có ý nghĩa gì đối với tôi khi tôi muốn hoạch định chính sách”, bà Williams nói.
Đức Tổng Giám mục Thomas Wenski Địa phận Miami phát biểu với Crux rằng ngài hy vọng Đức Thánh Cha Phanxicô đề cập đến cách đối xử gần đây đối với người dân Haiti ở Del Rio, nơi có khoảng 15.000 người sống dưới cây cầu quốc tế của thành phố biên giới cùng một lúc và chính quyền Biden đã đưa hàng nghìn người quay trở lại quốc gia Caribe.
“Đó là một trò hề”, Đức Tổng Giám mục Wenski nói. “Biden đã nói rằng không có cuộc khủng hoảng nào ở biên giới kể từ khi ông ấy nhậm chức và sau đó khi 10.000 người Haiti da đen xuất hiện thì đột nhiên xảy ra một cuộc khủng hoảng. Tôi thiết nghĩ ông ấy có thể phải chịu trách nhiệm về điều đó”.
Đức Tổng Giám mục Wenski cũng cho biết thêm rằng ông không mong đợi bất cứ điều gì cụ thể sẽ xuất hiện từ cuộc gặp gỡ vào ngày thứ Sáu giữa hai nhà lãnh đạo thế giới, nhưng thừa nhận tầm quan trọng của cuộc gặp gỡ này.
“Điều đó rất quan trọng, nhưng không có hiệp ước nào được ký kết giữa hai nhà lãnh đạo. Tôi thiết nghĩ đây là một cuộc gặp gỡ và chào hỏi, nhưng là một cuộc gặp gỡ quan trọng”, Đức Tổng Giám mục Wenski nói. “Thật tốt biết bao khi họ có được cuộc gặp gỡ này bởi vì điều đó gieo những hạt giống và những hạt giống đó sẽ đơm hoa kết trái sau này”.
Đây sẽ là cuộc gặp thứ tư giữa Đức Thánh Cha Phanxicô và Tổng thống Biden. Ba cuộc gặp gỡ trước đây diễn ra khi ông giữ vai trò phó Tổng thống dưới thời Barack Obama.
Ngoài vấn đề nhập cư, Đức Tổng Giám mục Wenski cho rằng Đức Thánh Cha Phanxicô sẽ chủ yếu tập trung thảo luận về các vấn đề toàn cầu như các vấn đề ở Trung Đông. Vào ngày 26 tháng 10, Cố vấn An ninh Quốc gia của Nhà Trắng Jake Sullivan cho biết rằng “hai nhà lãnh đạo sẽ nói về vấn đề khí hậu, di cư và bất bình đẳng thu nhập và các vấn đề khác mà cả hai đều quan tâm hàng đầu”.
Minh Tuệ (theo Crux)
