Một phần của một chiếc xe tăng bị phá hủy và một chiếc xe bị thiểu rụi nằm trong khu vực do lực lượng ly khai do Nga hậu thuẫn kiểm soát ở Mariupol, Ukraine, thứ Bảy, ngày 23 tháng 4 năm 2022 (Ảnh: AP / Alexei Alexandrov)
Quốc Vụ Khanh Vatican, Đức Hồng y Pietro Parolin, đã nhấn mạnh sự sẵn sàng liên tục của Tòa Thánh trong việc hỗ trợ các cuộc đàm phán trong cuộc chiến ở Ukraine và đã lên án bất kỳ sự biện minh nào đối với cuộc xung đột trên cơ sở các giá trị Kitô giáo.
“Mọi cuộc chiến tranh, với tư cách là một hành động xâm lược, là một hành động chống lại sự sống của con người và do đó là một hành động phạm thánh”, Đức Hồng y Parolin nói, phát biểu trong một cuộc phỏng vấn với tờ báo La Stampa tiếng Ý xuất bản hôm thứ Bảy.
“Do đó, không thể tìm thấy lời biện minh nào nơi Lời của Thiên Chúa, vốn luôn luôn là Lời của sự sống, chứ không phải của sự chết chóc”, Đức Hồng y Parolin nói.
Bình luận này liên quan đến phát biểu của Đức Thượng phụ Chính thống giáo Nga Kirill dường như sử dụng Kinh Thánh để bảo vệ cuộc xâm lược của Nga đối với Ukraine và cuộc chiến đang diễn ra.
Kể từ đầu cuộc chiến, Đức Thượng phụ Kirill đã đưa ra một số tuyên bố bảo vệ Tổng thống Nga Vladimir Putin và quyết định xâm lược Ukraine của ông và ngụ ý rằng cuộc xung đột là một cuộc thánh chiến được tiến hành chống lại chủ nghĩa thế tục phương Tây.
Trong một bài thuyết giảng vào ngày 6 tháng 3, Đức Thượng phụ Kirill cho rằng việc phương Tây vi phạm “luật của Thiên Chúa” đã đưa ra lời biện minh thiêng liêng cho cuộc chiến, và trích dẫn việc Ukraine chấp thuận các cuộc diễu hành về quyền tự hào và quyền của người đồng tính như một ví dụ về hành vi trái ngược với lề luật và Giáo huấn của Thiên Chúa.
“Đây là một điều tội lỗi bị Lời Chúa lên án – cả Cựu Ước và Tân Ước”, Đức Thượng phụ Kirill chia sẻ trong bài giảng.
Khi được hỏi về vai trò mà sự suy giảm luân lý rõ ràng của phương Tây và chủ nghĩa thế tục ngày càng gia tăng trong cuộc chiến Nga-Ukraine, Đức Hồng y Parolin trong cuộc phỏng vấn của mình cho biết: “Không thể phủ nhận rằng thế giới ngày nay đang nỗ lực thúc đẩy một nền nhân học đi chệch khỏi tầm nhìn của Kitô giáo và được phản ánh trong ‘các quyền mới’ dựa trên cách tiếp cận chủ nghĩa cá nhân độc quyền”.
Giáo hội Công giáo, Đức Hồng y Parolin nói, nhận thức được “nguy cơ nghiêm trọng” mà điều này sẽ kéo theo xét về mặt bảo vệ và thăng tiến phẩm giá con người và lo ngại về xu hướng này.
“Tuy nhiên, cách chống lại hiện tượng này về phía các Kitô hữu không bao giờ có thể mang tính bạo lực, và lại càng không thể mang tính vũ trang, nhưng nó phải được truyền cảm hứng từ những điều chính Chúa Giêsu đã dạy, một đề xuất đáng tin cậy hơn bao giờ hết về chân lý phù hợp với Tin Mừng về thế giới, về con người, và về Thiên Chúa”, Đức Hồng y Parolin nói.
Khi được hỏi liệu có thể đạt được hòa bình bằng vũ khí hay không, Đức Hồng y Parolin đã trích dẫn một thành ngữ La Mã cổ xưa: Ubi solitudinem faciunt, pacem appellant, có nghĩa là, “Nơi họ tạo ra một sa mạc và gọi nó là hòa bình”.
“Các cuộc chiến tranh cho chúng ta thấy chính xác sự thật đáng buồn này: ‘hòa bình’ mà họ dẫn đến là hòa bình của sa mạc, hay đúng hơn, tôi dám nói, đó là hòa bình của nghĩa trang, bởi vì nó được xây dựng trên đống đổ nát của nhiều sự phá hủy, đặc biệt là sự sống con người”, Đức Hồng y Parolin nói.
Do đó, không thể đạt được hòa bình bằng vũ khí, nhưng “chỉ có thể đạt được bằng cách từ bỏ vũ khí”, Đức Hồng y Parolin nói, và đồng thời cũng cho biết thêm rằng: “Thật không may, sự sẵn sàng giải quyết xung đột hòa bình thường tỷ lệ nghịch với sức mạnh quân sự của một quốc gia”.
Đề cập đến việc Đức Thượng phụ Kirill lên tiếng ủng hộ chiến tranh, Đức Hồng y Parolin đã lặp lại lời cầu nguyện của Đức Thánh Cha Phanxicô trong bài diễn văn Urbi et Orbi hôm lễ Phục sinh, trong đó Đức Thánh Cha nói: “Hiền huynh thân mến, chớ gì Chúa Thánh Thần biến đổi tâm hồn chúng ta và biến chúng ta trở thành những nhà kiến tạo hòa bình đích thực”.
Khi con số thương vong dân sự tiếp tục tăng ở Ukraine, số người cố gắng chạy trốn khỏi đất nước bị chiến tranh tàn phá cũng tăng lên. Theo Tổ chức Di cư Quốc tế (IOM), ước tính có khoảng 11 triệu người đã rời bỏ nhà cửa của họ kể từ khi xung đột bắt đầu vào ngày 24 tháng 2, với khoảng 5,3 triệu người chạy sang các quốc gia láng giềng và khoảng 6,5 triệu người phải di tản trong nước.
Đức Hồng y Parolin cho biết các nỗ lực ngoại giao của Tòa Thánh trong cuộc chiến hướng đến việc theo đuổi việc khôi phục hòa bình “ở mọi cấp độ”.
Đức Hồng y Parolin nhấn mạnh sự cởi mở của Tòa Thánh trong việc hỗ trợ các cuộc đàm phán, đặc biệt là việc tạo ra các hành lang nhân đạo cho phép dân thường di tản an toàn khỏi các khu vực xung đột.
“Những từ khóa quan trọng đối với Tòa Thánh là tôn trọng sự sống con người và sẵn sàng đàm phán”, Đức Hồng y Parolin nói.
Lưu ý rằng cuộc gặp gỡ đã được lên kế hoạch giữa Đức Thánh Cha Phanxicô và Đức Thượng phụ Kirill vào mùa hè đã bị ‘đình chỉ’, Đức Hồng y Parolin cho biết công tác chuẩn bị đã diễn ra tốt đẹp, nhưng “cuối cùng thì việc hủy bỏ cuộc gặp gỡ này được cho là thích hợp, bởi vì nó có thể tạo ra rất nhiều sự nhầm lẫn”.
“Tôi cho rằng cho đến khi tình hình hiện tại có những diễn biến tích cực, nó sẽ vẫn bị đình chỉ”, Đức Hồng y Parolin nói.
Đức Hồng y Parolin cũng đã đề cập đến chuyến viếng thăm tiềm năng của Đức Thánh Cha Phanxicô tới Kyiv, điều mà chính Đức Thánh Cha trên chuyến bay từ Malta trở về Rôma đã nói là “đang được bàn tính”.
“Đức Thánh Cha đã sẵn sàng làm mọi thứ trong thẩm quyền của mình nhằm chấm dứt chiến tranh ở Ukraine và trong một thời gian đã xem xét cẩn thận các cách thức khả thi”, Đức Hồng y Parolin nói, đồng thời cho biết chuyến viếng thăm Ukraine hiện đang được thảo luận, “nhưng việc thực hiện chuyến viếng thăm đó phụ thuộc vào khả năng là nó có thể ủng hộ một sự cải thiện thực sự của tình hình trong nước hay không”.
“Một chuyến viếng thăm sẽ chẳng có ý nghĩa gì nếu ngày hôm sau, chiến tranh lại tiếp tục như trước”, Đức Hồng y Parolin nói, không cung cấp thêm chi tiết về tình hình của các cuộc thảo luận hoặc khả năng thực sự của chuyến viếng thăm Kyiv của Đức Thánh Cha.
Đề cập đến quyết định gây tranh cãi của Đức Thánh Cha Phanxicô khi để một phụ nữ Ukraine và Nga cùng vác thánh giá trong buổi đi Chặng Đàng Thánh Giá hôm Thứ Sáu Tuần Thánh tại Đấu trường La Mã, Đức Hồng y Parolin cho biết rằng ngài coi cử chỉ này là “gây xôn xao dư luận” theo nghĩa đó là “điều gì đó khó hiểu đối với con người”.
“Đó đồng thời là dấu chỉ của niềm hy vọng”, Đức Hồng y Parolin nói, “Trong mầu nhiệm thập giá, chúng ta tìm thấy sức mạnh của tình yêu và sự tha thứ khi đối mặt với sự hận thù và cái chết. Những điều này dường như chiếm ưu thế, nhưng sự sống và tình yêu của Thiên Chúa còn mạnh mẽ hơn”.
“Tình bạn bè thân hữu vốn đã có trước chiến tranh và vẫn tiếp tục tồn tại cho đến bây giờ giữa hai người phụ nữ, đồng nghiệp, mạnh mẽ hơn cả sự chia rẽ và sự hận thù. Chiến tranh đòi chia rẽ hai dân tộc, những người dưới thập giá nhìn nhận mình là anh chị em với nhau”, Đức Hồng y Parolin nói.
Minh Tuệ (theo Crux)
