Hội nghị mùa thu thường niên của Hội đồng Giám mục Công giáo Hoa Kỳ sẽ diễn ra tại Baltimore, Maryland vào tuần tới.
Cuộc họp này sẽ thảo luận về cuộc khủng hoảng lạm dụng tính dục trong Giáo hội, tập trung xung quanh những vấn đề về việc làm thế nào Đức TGM Theodore McCarrick có thể phạm phải những sai lầm trong hàng thập kỷ lạm dụng tình dục đối với các chủng sinh và các linh mục trẻ trong khi hoạt động ở cương vị cao nhất của Giáo hội tại Hoa Kỳ.
Có những kế hoạch để thảo luận về một “Quy tắc ứng xử” cho tất cả các giám mục, cùng với một hệ thống của bên thứ ba để tiếp nhận và điều tra những khiếu nại liên quan đến việc lạm dụng tình dục chống lại các giám mục.
Nhưng liệu rằng cuộc họp này có thể mang lại sự chữa lành cho các nạn nhân lạm dụng tình dục, hoặc bắt đầu một quá trình đổi mới trong Giáo Hội không?
CNA đã có buổi nói chuyện với các nhà thần học, các linh mục và những người Công giáo nổi tiếng khác về những điều mà họ hy vọng sẽ nhận thấy tại cuộc họp sắp tới của các giám mục Hoa Kỳ.
“Xây dựng lại sự tin tưởng ngay từ đầu”
Tiến sĩ Timothy O’Malley, Giám đốc Trung tâm Phụng vụ Notre Dame, phát biểu với CNA rằng ông hy vọng đối với một sự thừa nhận về phía các giám mục đối với sự tồn tại của một “cuộc khủng hoảng thực sự”. Ông cho biết rằng cần phải có một cuộc điều tra về việc làm thế nào mà Đức TGM McCarrick lại có thể nhiều năm gây ra các vụ lạm dụng tình dục.
“Cần phải có một sự công nhận, tôi thiết nghĩ, về phía các giám mục rằng đây chính là một cuộc khủng hoảng thực sự và đó không chỉ là một hình thức của những cáo buộc vu khống bởi các phương tiện vốn đầy khiêu khích, nhưng thực sự nó quả thực là một cuộc khủng hoảng”, tiến sĩ O’Malley nói.
“Cần phải có một hành động nghiêm túc đối với việc hình thành những viên thanh tra với thẩm quyền và trách nhiệm thực sự trong Giáo phận, để trở thành điểm bắt đầu của phản ứng. Đó không chỉ là các giám mục sẽ tiếp nhận phản ứng; mà đó sẽ là những người giáo dân này”, ông O’Malley nói.
Tiến sĩ O’Malley cho biết ông hy vọng rằng việc công nhận đối với sự tồn tại của một cuộc khủng hoảng sẽ dẫn đến sự hối lỗi thực sự từ các giám mục.
“Sự hối lỗi thực sự không được công bố một cách công khai, và vì vậy tôi nghĩ rằng cần phải có sự hối lỗi thực sự … không phải là một dịch vụ cầu nguyện, nơi mà tất cả mọi người đều có thể nhận thấy các giám mục âu sầu như thế nào … Tôi nghĩ rằng chỉ cần có một sự nghiêm túc theo nghĩa rằng một sự tổn thương đã gây ra và đã có một sự phiền muộn thực sự. Và nó không thể là một cơ hội truyền thông”.
Ông O’Malley cho biết rằng nếu như các giám mục xoay sở để vượt ra ngoài “các trận chiến chính trị” cá nhân của họ, thì có khả năng cuộc họp sẽ có thể tạo ra một số kết quả.
“Cuộc họp này sẽ hết sức quan trọng nếu như nó triển khai các thủ tục và quy trình mà qua đó các giám mục sẽ phải tự chịu trách nhiệm, và tôi thiết nghĩ công việc thực sự đối với việc xây dựng lại niềm tin sẽ luôn xảy ra ở cấp địa phương”, ông O’Malley nói.
“Điều thực sự khôi phục lòng tin đó chính là các giám mục địa phương xây dựng lại niềm tin ngay từ đầu. Và đối với rất nhiều người trong số họ, họ thực sự có thể vì họ là những người đáng tin cậy … họ phải theo dõi một cách hết sức cẩn thận đối với cuộc khủng hoảng lòng tin vốn đã bị tụt xuống thông qua Đức TGM Theodore McCarrick”.
“Dành thời gian để cùng nhau cầu nguyện”
Linh mục Thomas Berg, Phó Hiệu trưởng và Giám đốc Tuyển sinh tại Chủng viện Thánh Giuse ở New York, đã phát biểu với CNA rằng ngoài việc sửa đổi Điều lệ năm 2002 về việc Bảo vệ Trẻ em và Thanh thiếu niên và việc thành lập một cơ quan độc lập của giáo dân để điều tra vụ việc của Đức TGM McCarrick, ngài “không mong đợi gì nhiều”.
“Tôi không nghĩ sẽ có thời gian tại cuộc họp này về bất cứ điều gì ngoài hai vấn đề đó. Ngoài việc dành thời gian để cùng nhau cầu nguyện”, linh mục Berg nói.
Linh mục Berg đã bày tỏ sự thất vọng rằng các giám mục đã không gặp nhau sớm hơn để thảo luận về cuộc khủng hoảng.
“Lẽ ra họ nên đình chỉ tất cả các hoạt động, tất cả các kỳ nghỉ, và họ nên bắt đầu cuộc họp ngay hồi tháng Sáu hoặc tháng Bảy”, linh mục Berg nói.
“Tôi nghĩ rằng hiện nay có một sự áp lực mạnh mẽ để thực hiện bất cứ điều gì mà các giám mục có thể làm”.
“Vâng, đó chính là Giáo hội của chúng ta”
Linh mục Bryan Kerns, O.S.A., đã trình bày quan điểm của mình với CAN với tư cách là một linh mục trẻ, người đã theo dõi tiến trình của vụ bê bối lạm dụng.
Linh mục Kerns cho biết kể từ khi ngài chỉ mới 13 tuổi vào năm 2002, ngài đã “bước vào việc đào tạo linh mục dưới ánh sáng về thực tế của vụ bê bối”.
Linh mục Kerns cho biết sự từ bỏ và “tuyệt vọng thầm kín” từ một số người Công giáo trong các hàng ghế trong nhà thờ, nhiều người trong số họ đã trải qua vụ bê bối vào năm 2002, khiến ngài sợ hãi. Linh mục Kerns cho biết rằng các linh mục trẻ khác mà ngài quen biết không chắc chắn về cách thức tốt nhất để có thể trả lời trước vụ việc.
“Chúng tôi muốn hành động, nhưng không có ai đủ sự cam kết để hiểu được cách thức tác động đến hành động, và để kêu gọi những cải cách nhất định”, linh mục Kerns nói. “Vì vậy, tôi nghĩ rằng chúng tôi, các linh mục trẻ, thiếu thói quen diễn đạt phù hợp”.
“Trong số những người đồng nhiệm của tôi, nó giống với những phương châm như: ‘Vâng, đó chính là Giáo Hội của chúng ta, vì vậy công việc của chúng ta đó chính là giúp mang lại chân lý. Hãy để chân lý nhận thấy ánh sáng’. Nhưng họ không hoàn toàn biết cách làm thế nào để làm điều đó”.
Linh mục Kerns cho biết viễn cảnh tốt nhất sẽ là “hành động: những bước đi tiến tới một tiến trình cởi mở hơn, và một sự suy xét đối với những sự việc đã xảy ra trong Giáo Hội trong 50 hoặc 60 năm qua tại Hoa Kỳ.
“Tôi không mong đợi một phản ứng phù hợp với điều đó”, linh mục Kerns thừa nhận.
Viễn cảnh xấu nhất, linh mục Kerns nói, sẽ chính là “một hình thức tương tự như vậy”, “hối tiếc hơn” và hành động ít thực tế hơn.
“Tôi nghĩ … rằng các giám mục Hoa Kỳ thực sự có cơ hội để dẫn đầu trong việc thiết lập tinh thần chung đối với trách nhiệm giải trình và sự minh bạch”, linh mục Kerns nói.
“Đối với họ, việc không tận dụng cơ hội đó sẽ không dẫn đến sự tàn phá đối với Giáo hội ở Hoa Kỳ, sẽ không dẫn đến một cuộc di dân hàng loạt – nhưng nó sẽ gây ra thiệt hại ngấm ngầm vốn sẽ phải mất một thời gian dài để tu bổ”.
“Cơ hội hoàn hảo để mở rộng vai trò của phụ nữ”
Tiến sĩ Grazie Christie, Cố vấn chính sách của Hiệp hội Công giáo, cho biết việc điều tra vụ việc của Đức Hồng y McCarrick và gia tăng sự cam kết của họ đối với “nền văn hóa sự sống” và tự do tôn giáo phải là những ưu tiên trong cuộc họp sắp tới.
Bà Christie là một trong gần 50.000 phụ nữ đã ký một bức thư gửi cho ĐTC Phanxicô nhằm tìm kiếm câu trả lời về tình hình vụ việc của ĐHY McCarrick.
“Tài liệu Thượng Hội đồng gần đây kêu gọi sự tham gia tích cực hơn đối với phụ nữ, và đây sẽ chính là cơ hội hoàn hảo để mở rộng vai trò của phụ nữ”, bà Christie viết trong một email gửi cho CNA.
“Đặc biệt, những người phụ nữ giáo dân, những người yêu mến và ủng hộ Giáo Hội và tích cực trong các giáo xứ của họ có thể giúp ích cho các Giám Mục khi nói đến việc tìm ra những linh mục và tu sĩ thánh thiện cũng như giới thiệu các nhà lãnh đạo tương lai”.
“Nhìn theo hướng khác”
Tiến sĩ Nathaniel Peters, Giám đốc điều hành của Học Viện Morningside, phát biểu với CNA rằng phản ứng của các giám mục đối với cuộc khủng hoảng lạm dụng phải phản ánh tình trạng của họ với tư cách là những người cha tinh thần đối với những người Công giáo Hoa Kỳ.
Tiến sĩ Peters là một trong những người ký tên trong một lá thư vào hồi tháng Tám từ những người Công giáo trẻ gửi cho các giám mục Công giáo.
“Rất nhiều phản ứng mà chúng tôi nhận được từ các giám mục đối với cuộc khủng hoảng đã trở thành những phản ứng mà các vị giám đốc của các tổ chức phi lợi nhuận thực hiện”, ông Peters nói.
“Tất cả đều hết sức tốt đẹp … các giám mục là hình thức của những người quản lý, và làm công việc quản trị. Nhưng … giám mục cũng là những người cha, và phản ứng của họ sẽ phát ra ở một mức độ nào đó giống như một người cha … chứ không phải chủ yếu là kiểm soát những tổn thương”.
Tiến sĩ Peters cho biết ông hy vọng các giám mục sẽ chắc chắn rằng cách nói của Giáo Hội về “những người lớn dễ bị tổn thương” cần phải bao gồm cả các chủng sinh và các linh mục nữa. Trong mắt ông, vấn đề không chỉ là trẻ em có liên quan, mà là sự suy giảm chung về sự khiết tịnh và sự gia tăng của các vụ tấn công tình dục; và việc né tránh việc đối đầu với tội lỗi.
Ông nhấn mạnh rằng các giám mục cần phải nhận ra rằng cuộc khủng hoảng hiện tại trong Giáo Hội “không chỉ” là về việc lạm dụng tình dục trẻ em, mà còn là vấn đề lạm dụng quyền lực nói chung.
“Tôi muốn các giám mục bày tỏ một cách rõ ràng rằng họ hiểu rằng vấn đề không chỉ là có một vài linh mục xấu vốn đã nhắm mục tiêu vào trẻ em cách đây nhiều năm trước, và hiện này chúng tôi đã ‘tập trung’ vào vấn đề đó”, ông nói.
“Các giám mục đã không thông báo rõ ràng rằng việc nhắm mục tiêu vào các chủng sinh là hoàn toàn sai trái, việc các linh mục sống hai cuộc đời (đóng hai vai trò khác nhau trong cuộc sống) và hoạt động tình dục là không đúng, cho dù họ có quan hệ tình dục với những người có sự đồng thuận với họ… dù là nam hay nữ”.
Tiến sĩ Peters cho biết sự tín nhiệm của các giám mục đối với hàng loạt những vấn đề về luân lý, bao gồm cả vấn đề phá thai và nhập cư, đã phải chịu một sự tổn thất nặng nề, đặc biệt là trong giới trẻ.
“Tôi nghĩ rằng kịch bản xấu nhất sẽ chính là những phản ứng tồi tệ nhất mà chúng ta nhận được từ các cá nhân giám mục nổi lên như là một phản ứng của toàn bộ cơ thể nói chung”, ông nói.
“Các giám mục sẽ được xem như là những người thiên về việc quản lý hơn là những người cha … rằng mọi người sẽ rời xa với một cảm thức rằng không có nhiều thay đổi, hoặc các giám mục không thực sự quan tâm đến việc thực sự tạo ra những sự thay đổi vốn cần phải được thực hiện”.
Ngoài ra, ông Peters nói, viễn cảnh tốt nhất sẽ liên quan đến các giám mục muốn làm việc theo hướng có được những thay đổi mang tính hệ thống trong Giáo phận của họ, và rộng hơn là trong Giáo hội, cảm thấy được trao quyền để làm như vậy.
“Khi nói đến các vụ tấn công tình dục trong Giáo hội, đây không phải là vấn đề chính trị, nó thực sự chỉ là vấn đề của sự phản đối và mong muốn đối với công lý và chân lý khi những vi phạm xảy ra”, ông Peters nói.
“Và nó cũng không nên nói về việc bao che cho những người thuộc ‘phe phái’ của bạn… điều quan trọng hơn ‘chiến thắng’ đối với quan điểm thần học của bạn vào thời điểm này đó chính là việc bênh vực cho các nạn nhân, và đồng thời phơi bày sự thật về những sự ác đã gây ra trong Giáo hội”.
Tiến sĩ Peters bày tỏ sự băn khoăn trước thực tế rằng các cơ quan chính phủ đang tự mình điều tra một số Giáo phận trên khắp đất nước vì thiếu tính minh bạch.
“Chắc chắn cách đây 5 năm, cách đây 10 năm, trong số những người Công giáo trẻ mà tôi biết, nếu bạn nói với chúng tôi rằng các vị đại diện luật sư của một số tiểu bang sẽ theo sát Giáo hội với những luật pháp bất chính, chúng tôi sẽ ngay lập tức lên tiếng, ‘Điều này quả thực hết sức đáng sợ, đây chính là thành kiến chống lại Công giáo”, ông Peters nói.
“Thật là ấn tượng khi những người như thế này về cơ bản đã nói, ‘Tốt’. Và nếu bạn là giám mục, điều đó thực sự nghiêm túc … những người ủng hộ thân cận nhất của bạn quả thực rất vui mừng vì tiểu bang đó – và hiện nay là liên bang— giáo phận của bạn đã nằm trong tầm ngắm của các công tố viên. Bởi vì họ nghĩ rằng đó là cách thức Giáo hội sẽ thực sự thay đổi”.
Minh Tuệ chuyển ngữ