Đức Tổng giám mục Paul Richard Gallagher, Ngoại Trưởng tòa Thánh, gặp gỡ Tổng thống Sri Lanka Anura Kumara Dissanayake tại Văn phòng Tổng thống ở Colombo vào ngày 4 tháng 11 năm 2025 (Ảnh: Santosh Digal)
Một quan chức ngoại giao cấp cao của Vatican đã đề cập đến khả năng Đức Thánh Cha Lêô XIV sẽ đến thăm Sri Lanka khi hai quốc gia kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao trong tháng này, một cột mốc quan trọng đạt được khi quốc đảo này thoát khỏi nhiều năm bất ổn chính trị và khủng hoảng kinh tế.
Đức Tổng Giám mục Paul Richard Gallagher, Ngoại Trưởng tòa Thánh, đã đến thăm Sri Lanka từ ngày 3 đến ngày 8 tháng 11 để kỷ niệm quan hệ ngoại giao được thiết lập vào ngày 6 tháng 9 năm 1975. Trong các cuộc gặp gỡ với Tổng thống Anura Kumara Dissanayake và các quan chức chủ chốt khác, Đức Tổng Giám mục Gallagher cho biết Đức Thánh Cha Lêô XIV có thể cân nhắc việc đến thăm đất nước này để ghi nhận những tiến bộ của nước này hướng tới hòa bình và sự ổn định.
Chuyến viếng thăm diễn ra vào thời điểm then chốt đối với Sri Lanka, đất nước đang trong quá trình tái thiết sau cuộc nội chiến tàn khốc kết thúc vào năm 2009 và sự sụp đổ kinh tế nghiêm trọng vào năm 2022 buộc Tổng thống nước này phải từ chức. Quốc gia này cũng đã chứng kiến các vụ tấn công khủng bố vào Chúa nhật Phục sinh năm 2019 khiến 269 người thiệt mạng tại các nhà thờ và khách sạn Công giáo.
Vào ngày 4 tháng 11, Đức Tổng Giám mục Gallagher đã gặp gỡ Tổng thống Dissanayake tại Văn phòng Tổng thống. Trong cuộc gặp gỡ, Tổng thống Sri Lanka đã tóm tắt những tiến triển của đất nước dưới thời chính quyền của ông, theo Ban Truyền thông của Tổng thống.
‘Một phước lành cho Sri Lanka’
Tổng thống Dissanayake cảm ơn Đức Tổng Giám mục Gallagher vì chuyến thăm của ngài và đồng thời gọi đó là “một phước lành cho Sri Lanka”.
Tổng thống Dissanayake đã ca ngợi những đóng góp của Vatican cho ngành giáo dục của Sri Lanka và hoạt động hỗ trợ nhân đạo sau thảm họa sóng thần Ấn Độ Dương năm 2004.
Đức Tổng Giám mục Gallagher đáp lời rằng Đức Thánh Cha Lêô XIV rất ấn tượng với những tiến bộ của Sri Lanka trong việc thúc đẩy hòa bình và sự thống nhất giữa các nhóm tôn giáo và sắc tộc. Ngài cũng cho biết thêm rằng Đức Thánh Cha có thể cân nhắc việc đến thăm Sri Lanka trong tương lai, xét đến mối quan hệ giữa Vatican và quốc gia này cũng như những tiến bộ của Sri Lanka trên nhiều phương diện.
Vào tháng 1 năm 2015, Đức cố Giáo hoàng Phanxicô đã đến thăm Sri Lanka giữa lúc đất nước này đang chìm trong hậu quả của cuộc nội chiến. Trong chuyến viếng thăm đó, Đức Phanxicô đã tuyên phong hiển thánh cho Cha Joseph Vaz (1651–1711), được mệnh danh là vị Tông đồ của Sri Lanka.
Đức Tổng Giám mục Gallagher cũng ca ngợi vai trò lãnh đạo của tổng thống Dissanayake trong việc khôi phục sự ổn định chính trị và kinh tế. Ngài cho biết Vatican ủng hộ những nỗ lực không ngừng của Sri Lanka nhằm cải thiện sự hòa hợp sắc tộc, sự hiểu biết liên tôn và sự phục hồi tài chính.
Ngoại Trưởng Tòa thánh cũng truyền đạt rằng Đức Thánh Cha Lêô và Vatican thừa nhận và đánh giá cao những tiến bộ của Sri Lanka trong việc đấu tranh cho hòa bình và sự thống nhất giữa các cộng đồng sắc tộc và tôn giáo.
Tái khẳng định quan hệ đối tác
Trong cuộc họp báo chung vào ngày 4 tháng 11, Bộ trưởng Ngoại giao Vijitha Herath và Đức Tổng Giám mục Gallagher đã tái khẳng định mối quan hệ song phương lâu dài của hai bên.
Trong bài phát biểu của mình, ông Herath đã nhắc lại vai trò quan trọng của Giáo hội Công giáo trong cấu trúc tôn giáo và xã hội của Sri Lanka, đặc biệt là trong nỗ lực xây dựng quốc gia và hòa giải sau cuộc nội chiến kéo dài hàng thập kỷ của đất nước này.
“Khi chúng ta kỷ niệm sự kiện này, chúng ta tự hào về sự tham gia đa dạng của mình trong các lĩnh vực như giáo dục, chăm sóc sức khỏe, đối thoại liên tôn và hợp tác nhân đạo”, ông cho biết.
“Dịp kỷ niệm 50 năm này là minh chứng cho truyền thống đối thoại và sự hợp tác lâu đời”, Đức Tổng Giám mục Gallagher đáp lời. “Với mục tiêu xây dựng một thế giới công bằng và hòa bình hơn, chúng ta đã đạt được sự đồng thuận về tầm quan trọng của việc duy trì đường hướng chung, tăng cường sự hợp tác trên quy mô toàn cầu và khu vực, và tiếp tục tiến về phía trước theo cùng một chí hướng”.
Cả hai bên đều bày tỏ sự lạc quan về tương lai quan hệ giữa Sri Lanka và Tòa thánh, vốn được xây dựng trên sự tôn trọng lẫn nhau và tầm nhìn chung về hòa bình và sự phát triển.
Di sản của cuộc nội chiến
Cuộc nội chiến Sri Lanka kéo dài từ năm 1983 đến năm 2009, cướp đi sinh mạng của hàng chục ngàn người. Cuộc xung đột kết thúc vào năm 2009 khi quân đội chính phủ đánh bại Những con hổ Giải phóng Tamil Eelam (LTTE), một nhóm ly khai được thành lập vào năm 1976 để đấu tranh cho quyền của người Tamil. Cuộc xung đột bắt nguồn từ căng thẳng sắc tộc lâu đời giữa cộng đồng Sinhalese chiếm đa số và cộng đồng Tamil thiểu số.
Từ năm 2019 đến năm 2024, Sri Lanka cũng phải đối mặt với các cuộc khủng hoảng chính trị và kinh tế nghiêm trọng, bao gồm sự sụp đổ năm 2022 dẫn đến việc Tổng thống Gotabaya Rajapaksa phải từ chức.
Khoảng 70% trong số 22 triệu người dân Sri Lanka theo đạo Phật, trong khi 12,6% theo đạo Hindu, 9% theo đạo Hồi và 7% là Kitô hữu.
Các sự kiện kỷ niệm
Nhà ngoại giao Vatican đã tham dự một buổi lễ tưởng niệm tại Colombo, với sự tham dự của Đức Hồng y Malcolm Ranjith Địa phận Colombo, cùng với các chức sắc Sri Lanka và quan chức Giáo hội khác.
Đức Tổng Giám mục Gallagher đã bày tỏ sự vui mừng trước lễ kỷ niệm chung về quan hệ song phương, đồng thời nhấn mạnh những nỗ lực chung về tình hữu nghị, sự hợp tác và quan hệ đối tác.
Vào ngày 4 tháng 11, Đức Hồng y Ranjith đã cùng với Đức Tổng Giám mục Gallagher Gallagher đến thăm Đền thờ Thánh Antôn ở Colombo, một trong hai nhà thờ Công giáo bị những kẻ đánh bom liều chết nhắm mục tiêu vào Chúa nhật Phục sinh năm 2019. Các vụ tấn công, do một nhóm Hồi giáo cực đoan địa phương thực hiện, đã khiến 269 người thiệt mạng và làm bị thương khoảng 500 người.
Hy vọng tiếp tục hợp tác
“Chuyến viếng thăm của Đức Tổng Giám mục Gallagher đánh dấu kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Sri Lanka và Tòa thánh – một cột mốc của tình hữu nghị, sự tôn trọng lẫn nhau và các giá trị chung”, ông Arun Hemachandra, Thứ trưởng Bộ ngoại giao và lao động nước ngoài, cho biết.
“Lễ kỷ niệm 50 năm vàng son này là thời điểm để chúng ta suy ngẫm về mối quan hệ đối tác lâu dài của chúng tôi với Vatican, dựa trên nền tảng hòa bình, lòng trắc ẩn và tinh thần phục vụ nhân loại”, ông nói thêm.
Cha Cyril Gamini Fernando, phát ngôn viên của Tổng giáo phận Colombo, mô tả chuyến viếng thăm của Gallagher là chuyến viếng thăm quan trọng và kịp thời.
“Sự hiện diện của Gallagher tại đất nước này là dịp tuyệt vời để ghi nhận những nỗ lực của Giáo hội Công giáo và Vatican trong việc hỗ trợ Sri Lanka trong các nỗ lực vì lợi ích chung và phát triển”, Cha Cyril cho biết.
Michael Fernando, một người Công giáo và là nhân viên xã hội phục vụ tại Colombo, chia sẻ với CNA rằng lễ kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao mang đến hy vọng về sự hợp tác sâu rộng hơn dựa trên các giá trị chung.
“Dù các Kitô hữu chỉ là nhóm thiểu số ở Sri Lanka, chính phủ vẫn trân trọng những đóng góp và công việc phục vụ mà họ dành cho người dân”, ông Fernando nói. “Năm thập kỷ hợp tác giữa Vatican và Sri Lanka là một dịp đáng mừng để tiếp tục duy trì trong tương lai vì lợi ích của tất cả mọi người”.
Minh Tuệ (theo CNA)
