Tập sách Ngày Châu Âu, trong Thánh lễ được cử hành tại Nhà thờ Saint Etienne ở Metz (Pháp) vào năm 2010 nhân kỷ niệm 60 năm Tuyên bố Schuman (Ảnh: JEAN CHRISTOPHE VERHAEGEN/CIRIC)
Ngày Châu Âu là cơ hội để tất cả người dân châu Âu suy ngẫm về điều mà tinh thần liên đới giữa các quốc gia của họ đã tạo ra và những gì họ hy vọng đạt được trong tương lai. Sự kiện mừng kỷ niệm hàng năm được tổ chức vào ngày 9 tháng 5 để tưởng nhớ bài phát biểu của Ngoại trưởng Pháp Robert Schuman (1886-1963) vào ngày này năm 1950, một “tuyên bố” được coi là văn bản thành lập dự án chung châu Âu.
Tuyên bố Schuman – được lấy cảm hứng từ Ủy viên Kế hoạch sau Thế chiến thứ hai của Pháp, Jean Monnet (1888-1979) – đề xuất tập hợp các nguồn lực của Pháp và Đức để thành lập Cộng đồng Than Thép Châu Âu. ECSC (các thành viên sáng lập: Pháp, Tây Đức, Ý, Hà Lan, Bỉ và Luxembourg) là tổ chức đầu tiên trong một loạt các tổ chức siêu quốc gia của châu Âu mà cuối cùng đã trở thành “Liên minh châu Âu” ngày nay.
Đức Thánh Cha Phanxicô là người ủng hộ hết mình cho điều mà ngài gọi là “các giá trị truyền cảm hứng của dự án châu Âu”. Trong một bài phát biểu vào tháng 3 vừa qua trước Ủy ban các Hội đồng Giám mục của Liên minh Châu Âu (COMECE), Đức Thánh Cha đã thúc giục các thành viên của ủy ban “hãy hướng mắt về phía chân trời” và xây dựng dựa trên “hai ‘giấc mơ’ vĩ đại của những người sáng lập Châu Âu” – thống nhất và hòa bình.
“Châu Âu có một tương lai, nếu nó thực sự là một liên minh chứ không phải là sự thu nhỏ của các quốc gia với những đặc điểm riêng của họ”, Đức Thánh Cha Phanxicô nói. Ngài nhấn mạnh rằng Lục địa già sẽ vượt qua thách thức về “sự thống nhất trong sự đa dạng”. Nhưng Đức Thánh Cha cho biết rằng cần phải có “cảm hứng mạnh mẽ” để điều này có thể xảy ra.
Đánh dấu Ngày Châu Âu bằng lời cầu nguyện và suy tư
Một số cộng đồng và Giáo hội Kitô giáo tài trợ cho các sáng kiến cầu nguyện hàng năm nhân Ngày Châu Âu. “Cùng nhau vì Châu Âu”, một mạng lưới đại kết gồm hơn 300 nhóm giúp đảm bảo rằng đức tin tiếp tục góp phần mang lại cho Châu Âu một linh hồn, đã tổ chức một cuộc họp mặt tại Strasbourg, trụ sở của Nghị viện Châu Âu.
Các tham dự viên đã diễu hành từ Nghị viện Châu Âu đến Temple-Neuf, một nhà thờ Lutheran được xây dựng trên địa điểm của Tu viện Dòng Đa Minh trước đây, nơi Meister Eckhart, thần học gia và nhà thần bí thế kỷ 14, đã chìm trong nghiên cứu. Được tổ chức bởi Hội đồng các Giáo hội Kitô giáo Strasbourg, sự kiện Ngày Châu Âu bao gồm buổi trình diễn âm nhạc và buổi cầu nguyện đại kết lấy cảm hứng từ một đoạn trong Thư của Thánh Phao-lô gửi cho các tín hữu Ê-phê-xô: “Ngài đã tiêu diệt sự thù hận” (Ep 2, 15-22).
Đức cố Hồng Y Carlo Maria Martini (1927-2012) đã viết lời cầu nguyện này vào năm 2005 để cử hành Ngày Châu Âu:
Lời Cầu nguyện cho Châu Âu
Lạy Cha nhân lành, Chúa tể của lịch sử,
Xin hãy đoái thương nhìn đến châu Âu,
nơi mà Ngài đã gửi các triết gia, các nhà lập pháp và những người được ban cho sự khôn ngoan,
những bậc tiền bối trong đức tin vào Con của Mẹ, Đấng đã chịu chết và sống lại.
Xin hãy dõi theo những dân tộc này, những người đã được Phúc Âm hóa bởi Thánh Phêrô và Phaolô,
bởi các tiên tri, các tu sĩ và các vị thánh;
Xin hãy dõi theo những khu vực này, được nhuộm thắm bởi máu của các vị tử đạo, và bị đánh động bởi tiếng nói của các nhà cải cách.
Xin hãy dõi theo các dân tộc được đoàn kết bởi rất nhiều mối tương quan, nhưng cũng bị chia rẽ, theo thời gian, bởi sự hận thù và chiến tranh.
Xin hãy giúp chúng con nỗ lực làm việc vì một Châu Âu với tinh thần
không chỉ dựa trên các hiệp ước kinh tế,
mà còn dựa trên những giá trị nhân bản và vĩnh cửu;
một châu Âu có khả năng hòa giải sắc tộc và đại kết,
mau mắn đón tiếp khách lạ, tôn trọng phẩm giá của mỗi người.
Xin cho chúng con đảm đón nhận bổn phận của mình với niềm hy vọng
khuyến khích và thúc đẩy sự thông cảm hiểu biết giữa các dân tộc,
vốn mang lại cho tất cả các châu lục,
công lý, kế sinh nhai, tự do và hòa bình.
Minh Tuệ (theo La Croix)
